________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૧૨, ૧૬ ઓકટોબર ૨૦૦૨
નાગકેતુની કથા
ભાવપૂર્વક કરાયેલો તપ સર્વ સુખને | કેવી રીતે અને ક્યાં છે? ત્યારે ધરણેન્દ્ર નાગરાજે આપનારો થાય છે અહિ કેવળજ્ઞાન
ભૂમિમાંથી આવતા બાળકને સાક્ષાત કરી
નિધાનની જેમ બતાવ્યો, તેથી વિસ્મય પામેલા પામનાર નાગકેતુનું દૃષ્ટાંત છે.
સર્વ લોકોએ પૂછ્યું, હે સ્વામિ! તમે કોણ છો? ચંદ્રકાંતા નગરીમાં વિજયસેન નામે રાજા| અને બાળક કોણ છે? દેવે કહ્યું કે હું ધરણેન્દ્ર રાજય કરે છે. ત્યાં શ્રીકાંત નામે વણિક વસે છે. | નાગરાજ છું. અઠ્ઠમતપને કરનાર આ મહાપુરૂષને તેને શ્રીસખી નામની સ્ત્રી છે, ઘણી માનતાઓથી | સહાય કરવા માટે આવ્યો છું. રાજા વગેરેએ કહ્યું, તેને એક પુત્ર ઉત્પન્ન થયો. પર્યુષણ પર્વ નજીક | હે સ્વામિ! ઉત્પન્ન માત્રથી આ બાળકે અઠ્ઠમતપ આવે છતે કુટુંબમાં થયેલી ત્રણ ઉપવાસ સ્વરૂપ કેમ કર્યો? ધરણેન્દ્ર કહ્યું, હે રાજન! પૂર્વભવમાં અઠ્ઠમતપની વાત સાંભળી તે જાતિ સ્મરણ | આ કોઈ વણિકનો પુત્ર હતો. તેની માતા જ્ઞાનથી પૂર્વભવનું સ્મરણ કરે છે. તેથી બાળપણમાં મરી ગઈ હતી. તેથી અપરમાતાથી સ્તનપાનને કરનાર તે બાળકે અઠ્ઠમતપ કર્યો અને | અત્યંત પીડાતા તેણે મિત્રને પોતાનું દુઃખ કહ્યું, સ્તનપાન નહી કરવાથી કરમાઈ ગયેલી માલતી તે મિત્રે કહ્યું કે તે પૂર્વભવમાં તપ કર્યો નથી તેથી ફૂલની જેમ ગ્લાની પામેલ તે બાળને જોઈને તું આવો પરાભવ પામે છે. એથી તે યથાશક્તિ માતા–પિતાએ અનેક ઉપાયો કર્યા છતાં મૂછ તપ કાર્યને કરતો આવતા પર્યુષણમાં હું અવશ્ય પામેલા તે બાળકને મરેલો જાણી સ્વજનો તેને | અઠ્ઠમતપ કરીશ એ પ્રમાણે મનમાં નિર્ણય કરી ભૂમિમાં સ્થાપન કરે છે. પુત્રના વિયોગથી પિતાનું | ઘાસની ઝુંપડીમાં સૂઈ ગયો. તે વખતે અવસર પણ મરણ થાય છે તેથી ત્યાંના વિજયસેન પ્રાપ્ત કરી, અપરમાતાએ નજીકમાં રહેલા રાજાએ પુત્રને અને તેના દુઃખથી તેના પિતાને અગ્નિમાંથી, અગ્નિનો કણ લઈ ઝુંપડા ઉપર મરેલા જાણી તેનું ધન ગ્રહણ કરવા તેને ઘેર ! નાંખ્યો તેથી ઝુંપડી સળગી ગયે છતે, તે પણ મરી સુભટો મોકલ્યાં. અહિંયા અઠ્ઠમતપના પ્રભાવથી| ગયો. અઠ્ઠમતપના ધ્યાનથી તે આ શ્રીકાંત શેઠનો આસન ચલિત થવાથી શ્રી ધરણેન્દ્ર નાગરાજે | પુત્ર થયો. તેથી તેણે પૂર્વભવમાં ચિંતવેલો અવધિજ્ઞાનથી તેનું સકળ સ્વરૂપ જાણી ત્યાં અઠ્ઠમતપ કર્યો. આ લઘુકર્મી મહાપુરૂષ આજ આવી ભૂમિમાં રહેલા બાળકને અમૃત છાંટવા વડે ભવમાં મુક્તિપદને પામશે. તેથી તમારે પણ આશ્વાસન આપી, બ્રાહ્મણરૂપે ધનગ્રહણ કરતાં તે યત્નથી તેનું પાલન કરવું. સમયે તમને પણ મોટા સુભટોને અટકાવે છે. તે સાંભળી રાજા પણT ઉપકારને માટે થશે. આ પ્રમાણે કહી નાગરાજ જલ્દી ત્યાં આવી કહેવા લાગ્યો. તે બ્રાહ્મણ! | પોતાનો હાર બાળકના કંઠમાં નાંખી પોતાના પરંપરાથી અમે અપુત્રિયાનું ધન ગ્રહણ કરીએ સ્થાને ગયો. ત્યારપછી સ્વજનોએ શ્રીકાન્ત શેઠનું છીએ. તેને તું કેમ અટકાવે છે? ધરણેન્ટે કહ્યું, તેનું મૃત્યુ કાર્ય કરી બાળકને નામ યથાર્થ નાગકેતુ એ રાજન ! આનો પુત્ર જીવતો છે. રાજાએ કહ્યું કે પ્રમાણે રાખ્યું. ક્રમે કરી તે બાળપણથી જ
For Private And Personal Use Only
