Atmanand Prakash Pustak 099 Ank 04

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 4

૨ ]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
સમયની રફતારમાં મનુષ્યની ગતિ ધીમી : આજનો ભાવ કાલ પર ઠેલી શકાય નહીં -મહેન્દ્ર પુનાતર
|
માણસના જીવનમાં કાલ કદી આવતી નથી. કોઈ પણ સારૂ કામ કરવું હોય તો આજ કરી લેવું. કોઈ કવિએ કહ્યું છે તેમ ‘કાલ કોણે દીઠી' સારાઈનો, ભલાઈનો શુભવિચાર આવે તો કાલની રાહ જોવાનું નકામું છે. આ જ ક્ષણ મહત્વની છે. આવતી કાલની આપણે જે વાત કરીએ છીએ તે આજ બનીને આવવાની છે. આજની વ્યથા, આજનો આનંદ અને આજનો ભાવ કાલ પર ઠેલી શકાય નહીં. આજે જે કરવાનો અવસર છે તે કાલે આવવાનો નથી. કાલનો અવસર સાવ નવો હશે. ગઈકાલ જે વીતી ગઈ છે તે સમયની ધારામાં અને કાળની ગતિમાં વિલિન થઈ જાય છે. માત્ર સ્મૃતિ રહી જાય છે અને તે પણ વ્યર્થ છે. તેને વાગોળવાથી કશો ફાયદો નથી.
/
પ્રતિક્ષણ જગત બદલ્યા કરે છે. પરિસ્થિતિ પલટાયા કરે છે. માણસે વર્તમાન સાથે ચાલવાનું છે તેમાં ભૂતકાળ કે ભવિષ્ય કશું કામ આવે એવું નથી. જે થઈ ગયું છે તે ભૂલી જવાનું છે. અને જે થવાનું છે તેની કોઈને ખબર નથી તેથી નાહકની ક્લ્પના કરીને દુ:ખી કે સુખી થવાનું કોઈ કારણ નથી. માણસ મોટે ભાગે આજે જે કરવાનું છે તે કાલ પર છોડી દે છે અને ગઈકાલ જે વીતી ગઈ છે ત્યારે જે કરવાનું હતું તે આજે કરે છે. સમયની રફતારમાં મનુષ્યની ગતિ ધીમી છે એટલે અસંતુલન ઊભું થાય છે અને માણસ ભૂતકાળ અને ભવિષ્ય વચ્ચે ભિંસાયા કરે છે.
|
|
ભૂતકાળની સારી અને નરસી સ્મૃતિઓ
પીડા આપે છે. અતીતમાં ઊંડા ઉતરવાથી કશો ફાયદો નથી. જીવનમાંથી અનુભવ અને બોધ લેવો જરૂરી છે. સમય જેમ બદલાતો જાય તેમ માણસે બદલવું જોઈએ. આજ જે છે તે કાલ રહેવાની નથી. દરેક આજ કાલ બનવાની છે.
બદલાતી ક્ષણોમાં માણસે જાગૃત રહેવાનું છે. માણસની કમજોરી એ છે કે તે સમયની સાથે જાગતો નથી પછી ઘણું મોડું થઈ જાય છે.
|
જિંદગીમાં તત્કાળ ભય ઊભો થાય છે ત્યારે માણસ જાગૃત બની જાય છે. જાતને બચાવવા માટે છલાંગ મારે છે. ઊંચેથી ભૂસકો મારે છે. આગમાંથી, પાણીમાંથી બહાર નીકળી જાય છે. તત્કાલ ભય ઉભો થાય છે ત્યારે માણસ વિચાર કરતો નથી કે બચવા માટે આજે છલાંગ મારવાની જરૂર નથી કાલે ફુરસદે છલાંગ મારી લઈશું. અસ્તિત્વ સામે જ્યારે, ભય ઊભો થાય છે કોઈપણ પ્રાણી પોતાની તમામ તાકાતને કામે લગાવી દે છે. કુદરતે જગતના તમામ પ્રાણીઓને આવી આંતરિક શક્તિ આપી છે. માણસ તો વિચારશીલ પ્રાણી છે તેણે હરપળે સાવધ રહેવાનું છે. જાગૃત રહેવાનું છે. પ્રભુ ભક્તિ અને સત્કૃત્યો કરવા માટે અને ભલાઈના માર્ગે જવા માટે આવતીકાલની રાહ જોવાની જરૂર નથી. કાલ આવશે ત્યારે માણસ આજે છે. તેના કરતા વધુ કમજોર બની ગયો હશે. સમયની સાથે શક્તિઓ પણ ક્ષીણ થતી જાય છે. કામ, ક્રોધ, લોભ અને અહંકારને આજે જો જીતી ન શકાય તો આવતીકાલે તેના પર વિજય મેળવવાનું વધુ કઠિન બનશે.