Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
li.
al
શ્રી અમાનંદ પ્રકાશ SHREE ATMANAND PRAKASH
Vol-2 * Issue-4 Febrary-2002
મહા ફેબ્રુઆરી-૨૦૦૨ આત્મ સંવત : ૧૦૬ વીર સંવત : ૨૫૨૮ વિક્રમ સંવત : ૨૦૧૮
પુસ્તક : ૯૯
मनोवाक्कायसाधुत्वं चित्तेन्द्रियवशीक्रिया । क्रोधलोभादि-हिंसादिविरतिर्वास्ति संयमः ।।
મન-વચન-કાયાનું પાવિત્ર્ય ચિત્ત તથા ઇન્દ્રિયોનો વશીકાર અથવા ક્રોધ, લોભ વગેરે દોષો તથા હિંસા વગેરે પાપોથી હઠવું એ સંયમ છે. ૮
Samyama (self-restraint) is the goodness of thought, speech and action, or subjugation of mind and senses, or abstinence from passions such as anger, greed etc. and vices such as injury etc. 8.
(કલ્યાણભારતી ચેસ્ટર-૩ : ગાથા-૮, પૃષ્ઠ-૪૪)
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ
તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ
અનુક્રમણિકા ક્રમ લેખ
લેખક (૧) હંસલો ઉડી જશે (૨) સમયની રફતારમાં મનુષ્યની ગતિ ધીમી મહેન્દ્ર પુનાતર (૩) હિમાલયની પત્રયાત્રા
મુનિશ્રી જંબૂવિજયજી મ. (૪) પર્વોનો મહિમા
પંન્યાસ કનકવિજયજી ગણિવર્ય (૫) કોઈએ કરેલા ઉપકારને ભૂલવો નહિ
| આપણે કરેલા ઉપકારને યાદ કરવો નહિ દેવેશ મહેતા (૫) જૈનોએ જાણવા જેવું
પોપટલાલ એચ. ભાવસાર (૬) વિશ્વ શાંતિની સાધના
પંન્યાસ કનકવિજયજી ગણિવર્ય (૬) પૂજાની પવિત્રતા
આ.શ્રી પદ્મસાગરજી મ.સા. આ સભાના નવા આજીવન સભ્યશ્રી શ્રી નવનીતરાય બાબુલાલ શાહ – ભાવનગર
જ દુર્ગુણોનો ત્યાગ.... જ દુર્ગુણોના હેતુઓ ઘણા હોય છે, અને તે ચારે તરફ હોય છે.
શુભ સંયોગોની વચ્ચે રહેવાથી સગુણોની અસર થાય છે. જે મનુષ્ય પોતાની જાતની ઉન્નતિ ઇચ્છે છે તેઓ ખરા અંતઃકરણથી સગુણો લેવા પ્રયત્ન કરે છે. અને દુર્ગુણો તરફ દુર્લક્ષ સેવે છે.
દુર્ગુણોને ટાળવા માટે આપણે સદા સદ્ગણોનું સ્મરણ કરવું જોઈએ. જેટલો સદ્ગુણો ઉપર પ્રેમ તેટલો જ દુર્ગુણોનો નાશ જાણવો. - બીજા મનુષ્યો સગુણો તરફ ગમન ન કરે તો તેમના ઉપર કરૂણા ચિંતવવી. આપણે સગુણો મેળવવા તનતોડ મહેનત કરવી જોઈએ અને એવો નિશ્ચય હદયમાં રાખવો જ જોઈએ.
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી 2009 ]
-
ટ્રસ્ટ રજી. ન. એફ-૩૭ ભાવનગર
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ભાવનગરનું મુખપત્ર શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તંત્રી : પ્રમોદમંત ખીમચંદ શાહ ફોન : ઓ, ૫૧૦૭ ઘર : પદ૩૬૪૫ : માલિક તથા પ્રકાશન સ્થળ :
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ, ખોડિયાર હોટલ સામે, ખાંચામાં, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન નં. (૦૨૭૮) પર૧૨૯૮
હંસલો ઉડી જશે હંસલો ઉડી જશે કયાં દેશમાં રે, તેનો કર્યો નહિ વિચાર...હંસલો ક્ષણિક જગત અસત્ય જાણ જો રે, દેહ તારો માટીમાં મળનાર.....હંસલો મૃગજળ દેખીને તું મોહી રહ્યો રે, છેવટ પસ્તાવો થનાર.....હંસલો અથડાયો હંસલો ભવ ભ્રમણા રે, તેથી થયો નહિ ઉદ્ધાર....હંસલો તન ધન જોબન રંગ પતંગના રે, જેમ વિજળી તણો ચમકાર.....હંસલો અંતે ચાલ્યા જવાનું એકલું રે, ખોવાઇ મનુષ્ય અવતાર...હંસલો હંસલા ધર્મ કરી લે પ્રેમથી રે, સાચો વણિકનો વેપાર.... હંસલો સંત પુરુષની શીખ માનજે રે, પહોચશો મોક્ષ ગતિ મોજાર.....હંસલો
સભા પેટ્રન મેમ્બર ફી રૂા. ૧૦૦૧=00 સભા આજીવન સભ્ય ફી રૂા. ૫૦૧=OO
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વાર્ષિક જાહેરાત દર:
આખું પેઈજ રૂા. ૩OOO=00
અર્ધ પેઈજ રૂા. ૧૫OO=00 શૈક્ષણિક ઉત્તેજન, જ્ઞાનખાતુ, સભા નિભાવ ફંડ, યાત્રા પ્રવાસ આદિમાં વ્યાજું ફંડ માટે ડોનેશન સ્વીકારવામાં આવે છે.
: ચેક ડ્રાફટ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરના
નામનો લખવો.
સભાના હોદ્દેદારશ્રીઓ : (૧) પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ–પ્રમુખ (૨) દિવ્યકાંત એમ. સલોત–ઉપપ્રમુખ (૩) હિંમતલાલ એ. મોતીવાળા–મંત્રી (૪) ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ-મંત્રી (૫) ભાસ્કરરાય વી. વકીલમંત્રી (૬) હસમુખરાય છે. હારીજવાળા-ખજાનચી
કોઈ નેકી નથી જોતું,
કોઈ દૂષણ નથી જોતું; જગત એક નજરથી,
બધા લક્ષણ નથી જોતું; બીજાની માન્યતા પર તું,
તારું મૂલ્ય ન આંકી લે; પોતાના દોષ ઓળખવા,
કોઈ દર્પણ નથી જોતું.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨ ]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
સમયની રફતારમાં મનુષ્યની ગતિ ધીમી : આજનો ભાવ કાલ પર ઠેલી શકાય નહીં -મહેન્દ્ર પુનાતર
|
માણસના જીવનમાં કાલ કદી આવતી નથી. કોઈ પણ સારૂ કામ કરવું હોય તો આજ કરી લેવું. કોઈ કવિએ કહ્યું છે તેમ ‘કાલ કોણે દીઠી' સારાઈનો, ભલાઈનો શુભવિચાર આવે તો કાલની રાહ જોવાનું નકામું છે. આ જ ક્ષણ મહત્વની છે. આવતી કાલની આપણે જે વાત કરીએ છીએ તે આજ બનીને આવવાની છે. આજની વ્યથા, આજનો આનંદ અને આજનો ભાવ કાલ પર ઠેલી શકાય નહીં. આજે જે કરવાનો અવસર છે તે કાલે આવવાનો નથી. કાલનો અવસર સાવ નવો હશે. ગઈકાલ જે વીતી ગઈ છે તે સમયની ધારામાં અને કાળની ગતિમાં વિલિન થઈ જાય છે. માત્ર સ્મૃતિ રહી જાય છે અને તે પણ વ્યર્થ છે. તેને વાગોળવાથી કશો ફાયદો નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
/
પ્રતિક્ષણ જગત બદલ્યા કરે છે. પરિસ્થિતિ પલટાયા કરે છે. માણસે વર્તમાન સાથે ચાલવાનું છે તેમાં ભૂતકાળ કે ભવિષ્ય કશું કામ આવે એવું નથી. જે થઈ ગયું છે તે ભૂલી જવાનું છે. અને જે થવાનું છે તેની કોઈને ખબર નથી તેથી નાહકની ક્લ્પના કરીને દુ:ખી કે સુખી થવાનું કોઈ કારણ નથી. માણસ મોટે ભાગે આજે જે કરવાનું છે તે કાલ પર છોડી દે છે અને ગઈકાલ જે વીતી ગઈ છે ત્યારે જે કરવાનું હતું તે આજે કરે છે. સમયની રફતારમાં મનુષ્યની ગતિ ધીમી છે એટલે અસંતુલન ઊભું થાય છે અને માણસ ભૂતકાળ અને ભવિષ્ય વચ્ચે ભિંસાયા કરે છે.
|
|
ભૂતકાળની સારી અને નરસી સ્મૃતિઓ
પીડા આપે છે. અતીતમાં ઊંડા ઉતરવાથી કશો ફાયદો નથી. જીવનમાંથી અનુભવ અને બોધ લેવો જરૂરી છે. સમય જેમ બદલાતો જાય તેમ માણસે બદલવું જોઈએ. આજ જે છે તે કાલ રહેવાની નથી. દરેક આજ કાલ બનવાની છે.
બદલાતી ક્ષણોમાં માણસે જાગૃત રહેવાનું છે. માણસની કમજોરી એ છે કે તે સમયની સાથે જાગતો નથી પછી ઘણું મોડું થઈ જાય છે.
|
જિંદગીમાં તત્કાળ ભય ઊભો થાય છે ત્યારે માણસ જાગૃત બની જાય છે. જાતને બચાવવા માટે છલાંગ મારે છે. ઊંચેથી ભૂસકો મારે છે. આગમાંથી, પાણીમાંથી બહાર નીકળી જાય છે. તત્કાલ ભય ઉભો થાય છે ત્યારે માણસ વિચાર કરતો નથી કે બચવા માટે આજે છલાંગ મારવાની જરૂર નથી કાલે ફુરસદે છલાંગ મારી લઈશું. અસ્તિત્વ સામે જ્યારે, ભય ઊભો થાય છે કોઈપણ પ્રાણી પોતાની તમામ તાકાતને કામે લગાવી દે છે. કુદરતે જગતના તમામ પ્રાણીઓને આવી આંતરિક શક્તિ આપી છે. માણસ તો વિચારશીલ પ્રાણી છે તેણે હરપળે સાવધ રહેવાનું છે. જાગૃત રહેવાનું છે. પ્રભુ ભક્તિ અને સત્કૃત્યો કરવા માટે અને ભલાઈના માર્ગે જવા માટે આવતીકાલની રાહ જોવાની જરૂર નથી. કાલ આવશે ત્યારે માણસ આજે છે. તેના કરતા વધુ કમજોર બની ગયો હશે. સમયની સાથે શક્તિઓ પણ ક્ષીણ થતી જાય છે. કામ, ક્રોધ, લોભ અને અહંકારને આજે જો જીતી ન શકાય તો આવતીકાલે તેના પર વિજય મેળવવાનું વધુ કઠિન બનશે.
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨]
[૩ લોભ અને લાલચ માણસને ન કરવાના | બીજા પર હકૂમત જમાવવા માગે છે તે કામો કરાવે છે. લોભ અને અસંતોષ એ હકીકતમાં તો બીજાનો ગુલામ છે. સિકંદર જેવા લાલસાનું મૂળ છે. જીવન ઉપયોગી જરૂર પૂરતું | સિકંદરને પણ આટલા મોટા વિજય પછી પણ મળી રહે તો માણસે સંતોષ અનુભવવો જોઈએ ! જીવનમાં સુખ અને શાંતિ આપે એવું કશું માત્ર સાધનો અને ઉપકરણો માણસને સુખી કરી] ઉપલબ્ધ થયું નહોતું. ભર જુવાનીમાં બધુ છોડીને શકે નહીં. મન તૃપ્ત અને સંતોષથી ભરેલું હોય | અંર્તિમ વિદાય લેવી પડી હતી. તેણે મેળવેલું બધુ તો કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં માણસ મોજ અને | અહીંને અહીં રહી ગયું હતું. કશું સાથે લઈ જઈ મસ્તીથી રહી શકે છે. મન બેચેન હોય, અતૃપ્ત | શકાયું નહીં, બીજાને પરાજય કરીને તમે કદી હોય અને વધુ મેળવવાની લાલસા હોય તો | સમ્રાટ બની શકો નહીં. જેમાં કોઈનો પણ માણસ પાસે ભલે સોનાના ભંડારો હોય તો પણ | પરાજય ન થાય એ સાચો વિજય છે. એક સમ્રાટ એ દુ:ખી જ રહેવાનો. મનમાં શાંતિ ન હોય તો હતો. પર્શિયાનો ફેડરિક મહાન. એક સાંજે કોઈ વસ્તુ સુખ આપી શકે નહીં. લોભને થોભ | રાજધાનીની બહાર ફરવા ગયો હતો ત્યારે એક હોતો નથી. જેટલું મેળવીએ તેટલું ઓછું લાગે છે. | વૃદ્ધ માણસથી ધક્કો લાગી ગયો. સાંકડી પગદંડી તૃષ્ણાની આ દોટમાં માણસ લાંબો થઈ જાય છે. | અને અંધારૂ થઈ ગયું હતું. ફેડરિકે ક્રોધથી તે સુખ મેળવવા અને આનંદથી જીવવા માણસ | વૃદ્ધને પૂછ્યું તમે કોણ છો? પેલા વૃદ્ધે કહ્યું જીંદગી પર દોડતો રહે છે અને પછી જે કોઈ ! “સમ્રાટ' ફેડરિકે આશ્ચર્ય પામી કહ્યું તમે સમ્રાટ મેળવે તે કામનું રહેતું નથી. માણવાનો સમય છો? અને પછી મજાકમાં પૂછયું ‘કયા દેશ પર ચાલ્યો જાય છે. માણસ ધન શા માટે કમાય છે? | તમારું રાજય છે? પેલા વૃદ્ધે કહ્યું: “સ્વયં પર સુખ અને શાંતિ માટે પરંતુ જો આનાથી સુખ | જેનું રાજ્ય છે તે ખરો સમ્રાટ છે. અને શાંતિ ન મળે તો ધન શા કામનું? જીવનનો | જૈન ધર્મમાં જેમ કહ્યું છે તેમ “આત્માને આનંદ અને મસ્તી ન હોય તો જીવન શુષ્ક અને | ઓળખો તેના વગર સદ્ગતિ નથી.' અંતરમન નિરસ બની જાય. મનુષ્યને વાસના અને તૃષ્ણાએ જયાં સુધી વિકસિત ન થાય ત્યાં સુધી મનુષ્ય જકડી લીધો છે. આ જંજીરો એટલી મજબૂત છે | કંગાળ રહેવાનો છે. એટલે તો આપણને મોટા કે જલ્દીથી તૂટતી નથી. આ બંધનમાંથી મુક્ત ભાગના ચહેરાનો કૃપણ જેવા લાગે છે. હાથ થવા માટે માણસે પોતાની જાતને ઓળખવી | પ્રસારીને માણસો કાંઈકને કાંઈક માગી રહ્યા છે. જોઈએ. સ્વયંને જાણ્યા વગર કોઈ જ્ઞાન ઉપલબ્ધ | આપવા જેવું તેમની પાસે કશું નથી. આસક્તિના થઈ શકે નહિ. જે પોતાને જાણે છે તે જગતને પોટલામાં વિટળાઈને તેઓ દિનપ્રતિદિન જાણી શકે છે. આસક્તિ માણસને પરાધીન | ફાલીફૂલી રહ્યા છે. માનવજાત ધન, દોલત, બનાવે છે તેમાં સાચી મુક્તિ નથી.
શાન, શોહરત, પદ અને પ્રતિષ્ઠાના કોચલામાં માણસના મનોભાવના બે જગત છે. એક |
સીમિત થઈ ગઈ છે. એટલે સાચા સુખના અંદરનું અને બીજું બહારનું બહારના જગતમાં | ઝરણાઓ સૂકાઈ ગયા છે. અને આભાસી સુખો કોઈ સમ્રાટ કે વિજેતા બની શકે નહીં જે માણસ !
ઝાંઝવાના જળની જેમ માણસને દોડાવી રહ્યા છે. બીજાને બંધનમાં રાખવા માગે છે અથવા તો | નચાવી રહ્યા છે.
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૪]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ આ જગતમાં સૌ કોઈ પોતાને સુધાર્યા, જ્ઞાની પુરુષ એ છે કે જે સ્વયંને પ્રગટ કરે છે. વગર બીજાને સુધારવા મથી રહ્યા છે. એ બીજા જેવો બનવાનો પ્રયાસ કરતો નથી. એ વાતવાતમાં તેઓ સલાહ આપશે આમ કરી તેમનું પોતાની જાતને વિકસિત કરે છે. માણસ પોતાનું કરો. પોતાનો ઉદ્ધાર કર્યા વગર બીજાનો ઉદ્ધારનું જીવન જ એવું સરળ અને સહજ બનાવે તો કરવાની મથામણ એ અહંકારની ઉપજ છે. લોકો આપમેળે તેનું અનુસરણ કરવાના છે. માણસને પોતાનું કલ્યાણ સધાયું નથી અને આવા માણસો પછી જે કાંઈ કરે તેમાં બીજાનું બીજાના કલ્યાણની ચિંતા છે. જગતને સુધારવું] કલ્યાણ હોય છે. બીજાની સેવા કરવા, બીજાનું સહેલું છે પરંતુ પોતાની જાતને સુધારવી મુશ્કેલ] કલ્યાણ કરવા કે બીજાનો ઉદ્ધાર કરવા તેને છે. બીજાને સુધારવા માટે પરિણામોની કશી ઢંઢેરો પીટવો પડતો નથી. વૃક્ષ પોતાની છાયાને ચિંતા કરવી પડતી નથી. નિષ્ફળ જઈએ તો જેને પ્રસારીને જેમ ઊભુ હોય છે. તેમ આવા માણસો સુધારવા નીકળ્યા હોઈએ તેની પર દોષનો | પોતાની સંભાવનાને પ્રસારીને ઊભા હોય છે. ટોપલો ઢોળી શકાય છે. “અને તેને સુધારવાના રસ્તા પર ચાલતો માણસ જેમ વૃક્ષ નીચે ઊભો પ્રયાસો કર્યા પણ તેને જ સુધરવું નથી પછી / રહીને શીતળતાનો અનુભવ કરે છે. તેમ આવા ઉપાય શું? આવું બહાનું પોતાને સુધારવામાં ચાલે! માણસોના સાંનિધ્યમાં આવનારા માણસો શાતા નહીં. તેમાં પરિણામ બતાવવું પડે. આમ પોતાની અનુભવતા હોય છે. વૃક્ષ કોઈને કહેતું નથી કે જાતને સુધારવી, પોતાનામાં પરિવર્તન ઊભું કરવું ! મેં કેટલા લોકોને છાયો આપ્યો અને તેને મુશ્કેલ છે. મહદ્અંશે જે લોકો પોતાને સુધારવામાં તે ધન્યવાદની પણ કોઈ અપેક્ષા નથી. વૃક્ષ તો નિષ્ફળ જાય છે તેઓ બીજાને સુધારવા નીકળી / અનુગ્રહીત બને છે કે તેની છાયા કોઈને કામ પડે છે. હકીકતમાં બીજાને બદલવામાં, બીજાને આવી. માણસ જેટલો ઊંચો ઊઠે છે તેટલી પોતાના ઢાંચામાં ઢાળવામાં માણસને અનહદ | સરળતાથી તે બીજાનું ભલું કરતો રહે છે. આનંદ થતો હોય છે. પોતાનું કહ્યું કોઈ માને, બીજાનું ભલું કર્યાનો અહેસાસ પણ તે પોતાનું અનુસરણ કરે એવું દરેક માણસને ગમતુ અનુભવતો નથી. તે સત્કાર્યો કરતો રહે છે. તેનો હોય છે. બાપ દિકરાને, ગુરુ શિષ્યને અને શિક્ષક | | લાભ કોને મળે છે તે જોતો નથી. એક નદીની વિદ્યાર્થીને પોતાનાં ઢાંચામાં ઢાળવાનો પ્રયાસ કરે| જેમ તે વહે છે તેના નીર કોણ પીએ છે તેનો છે. અન્યને પોતાના જેવા બનાવવાની ઘેલછાએ | | ખ્યાલ કરતો નથી. તે જે કાંઈ કરે છે તે અનેક અનર્થો સજર્યા છે.
અનાયાસે થઈ જાય છે તેની તેને ખબર પણ દરેક માણસ પોતાને સંપૂર્ણ માને છે અને |
પડતી નથી. તે કદી બીજાનું અહિત કરતો નથી. પોતાની વાતનો બીજા સ્વીકાર કરે એમ ઇચ્છે !
સર્વ પ્રત્યે તેનામાં પ્રેમ, દયા અને કરુણા હોય છે છે. કુટુંબ, સમાજ અને ધર્મમાં કોઈ પ્રેમથી, કોઈ આવો માણસ સંત જેવો હોય છે. જીદથી, કોઈ આગ્રહથી કે કોઈ ધાકધમકીથી મુંબઈ સમાચાર તા. ૧૩-૬-૯૯ના જિન પોતાનો કક્કો સાચો ઠેરવવા પ્રયાસો કરતો હોય દર્શન વિભાગમાંથી જનહિતાર્થે સાભાર) છે. કમજોર અને ડરપોક લોકો જે સ્વયં ચાલી શકતા નથી એ બીજાની આંગળી પકડી લે છે. |
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જૈન ધર્મનો સાર
જૈન ધર્મનું હાર્દ સમજી અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ આ પાંચ અણુવ્રતોનું યથાશક્તિ પાલન કરવું અને પાત્રતા કેળવવી.
જે બને છે તે ક્રમબદ્ધ પર્યાય પ્રમાણે તેની યોગ્યતા મુજબ બને છે. દરેક જીવ અને પદાર્થ સ્વયં પરિવર્તનશીલ છે, પરિણમનશીલ છે. તેમાં બીજા કોઈ પદાર્થનો હસ્તક્ષેપ થતો નથી, થઈ શકતો નથી. ચાલુ બોલચાલની ભાષામાં કહીએ તો પૂર્વ ભવના કર્મના ઉદય પ્રમાણે બને છે અથવા જેમ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી કહેતા તેમ ‘હિર ઇચ્છા’.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે શુભ કે અશુભ ભાવ કરી શકે તેને પરિણામે શુભ કે અશુભ કર્મ
કોઈ કોઈનું કંઈ કરી શકતું નથી. માત્ર જીવ કે જે ચેતન છે. પોતાનું કર્તવ્ય કરવાનો ભાવ કરીને પ્રયત્ન કરી શકે છે. બંધાય છે અને તેને લીધે જે દેહમાં તે જીવ સ્થિત હોય છે તે સુખી કે દુઃખી થાય છે. જીવ અને દેહ ભિન્ન છે, એવી શ્રદ્ધા રાખી જે જીવ પોતાનું ચારિત્ર ઘડીને વર્તે છે તે મોટો સાક્ષાર ન હોય તોપણ મહાન છે અને ભગવાન સમાન છે. દેહ તે પોતે છે તેમ માનીને જીવ જે રાગ, દ્વેષ કરે છે તે જ દુઃખનું કારણ છે.
ટ
પ્રત્યેક આત્મા સ્વાધીન છે, બીજા કોઈને આધીન નથી. બધા જ આત્મા સમાન છે. કોઈ નાનો કે મોટો નથી.
પ્રત્યેક આત્મા જ્ઞાનમય અને સુખમય છે, સુખ કે દુઃખ બહારથી નથી આવતું.
? હું કોણ છું ? એવો પ્રશ્ન પોતાને પૂછશો તો ઉત્તર મળશે કે જર-જમીન-પરિવાર કોઈ હું નથી કે મારું નથી. દેહ, મન અને વાણી પણ મારાં નથી. જે વિચાર આવે કે ક્રિયા થાય તે પોતે નથી કે પોતાના પણ નથી પરંતુ જે જાણે છે તે જ પોતે છે. શુભ-અશુભ કર્તવ્યથી નહીં પણ ભાવથી પણ નિવૃત્ત થવાનું છે, પછી જ મુક્તિ મળે છે.
ભવિષ્યની ચિંતા કે આશા અને ભૂતકાળનો બળાપો છોડી જીવ વર્તમાનમાં જ વિચાર અને કાર્ય કરે, અણગમતી વસ્તુ કે સ્થિતિ મારાં નથી, એનો હું માત્ર સાક્ષી છું તે ભાવના ભાવે તો જ મુક્તિને માર્ગે જવાય છે અને કાયમ જ્ઞાતા અને દ્રષ્ટા થઈને રહેવાથી ભગવાન થઈ શકાય સંકલન : વસંતભાઈ કે. બંધાર
છે.
SHASHI INDUSTRIES
SELARSHA ROAD, BHAVNAGAR-364001 PHONE : (O) 428254-430539
Rajaji Nagar, BALGALORE-560010
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
હિમાલયની પાયાત્રા
આલેખક : પૂ. મુનિરાજશ્રી જંબૂવિજયજી મ.
પ્રેષક : પૂ. આ. વિ. પ્રદ્યુમ્નસૂરિશ્વરજી મ. જોશીમઠ
જેઠ વદિ ૧-૧ | ફાલતું નકામી વાતો કરીને પણ બહુ સમય બગાડે
છે.” આવી આવી કેટલીયે વાતો કરી. તે સાંભળી પત્ર-૨૧
અમને ખૂબ જ આશ્ચર્ય થયું કે આવા આવા વંદના : પૈનીથી ૭ કિલોમીટર દૂર જોશીમઠ | સાધકો પણ છે. એમને જવાની ઉતાવળ હતી. આવવા નીકળ્યા. ધીમો ધીમો પણ ચડાવ છે. સડક | બદરીનાથમાં તમને કોઈક વાર મળીશ એમ કહીને પહાડોને આંટા મારતી, પહાડોને વીંટતી વીંટતી એ છૂટા પડ્યા. આગળ વધે છે. પાછળ નીચે નજર નાખે તો
અમે જોશીમઠમાં આવ્યા. વેદ-વેદાંગ સર્પાકારે સડકનાં ગૂંચળાં દેખાયા કરે. પાણીથી
સંસ્કૃત વિદ્યાલય નીચે એક છાત્રાલય છે તેમાં ભરેલાં રૂપેરી વાદળાં નીચે અને અમે ઉપર, | ઉતર્યા છીએ. અહીં આવીને જોશીમઠના અમારી બાજુમાં વાદળાંના ગોટેગોટા સામેનો
શંકરાચાર્યને મળવા માટે નીકળ્યા. પહાડ પણ ન દેખાય, પહાડોની ટોચે પણ વાદળાં,
જોશીમઠનું મૂળ નામ જયોતિમઠ છે. આવાં અવનવાં દૃશ્યો નજરે પડતા હતાં. પહાડ--
શંકરાચાર્ય લગભગ ૧૨૦૦ વર્ષ પૂર્વે જયારે વનસ્પતિ-ખીણનું સૌંદર્ય નવું નવું રોજ જોવામાં
આવેલા ત્યારે આ બાજુ એક ઝાડ નીચે તેમને આવે છે. હવે એની મોહકતા રહી નથી, કારણ કે
દિવ્યજ્ઞાન પ્રગટ થયેલું. તે ઝાડને કલ્પવૃક્ષ કહે છે. નવાં નવાં દૃશ્યો એ હવે રોજિંદી ચીજ બની ગઈ ! તેની પાસે જ એક ગુફા છે તેમાં શંકરાચાર્ય છે. હા, તમારા જેવા કવિહૃદયી માણસો હોય તો |
તપશ્ચર્યા–સાધના કરેલી હતી. તે ગુફા પાનાંનાં પાનાં ભરાય એટલું લખી દે. શંકરાચાર્યની તપઃસ્થલી તરીકે આજે પણ
જોશીમઠ એકાદ કિલોમીટર બાકી હશે ત્યાં | વિદ્યમાન છે. ગુફામાં શંકરાચાર્યની સુંદર પ્રતિમા એક સંન્યાસી મળ્યા. હષિકેશમાં દિવ્યજીવન | સ્થાપિત કરેલી છે. જરા પણ ફેરફાર વિનાનું આ સંઘના ચિદાનંદજી સરસ્વતીના એ શિષ્ય હતા. 1 શંકરાચાર્યનું નિશ્ચિત સ્થાને છે, એમ કહે છે. અહીં શિવચૈતન્યાનંદ સરસ્વતી એમનું નામ છે. | દિવ્યજયોતિ–દિવ્યજ્ઞાન પ્રગટ થવાને કારણે આ જોશીમઠથી તપોવન તરફ છ કિલોમીટર દૂર એક | સ્થળે જ્યોતિપીઠની તેમણે સ્થાપના કરી હતી. ગૂફા છે. તેમાં રહે છે. ગુફામાં એકાંત છે. વાઘ–| અને તેમના શિષ્ય ત્રોટકાચાર્યને આ સ્થળે તેમણે રીંછ–સર્પ–વીંછી આદિનું આવાગમન થતું હોય | જ આચાર્ય તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા. છે. પાંચ વર્ષથી એ ત્યાં રહે છે. “આ પ્રાણીઓ આ ગાદી ઉપર આવનારા બધા શંકરાચાર્ય સાથે મને બહુ ફાવે છે. મને કંઈ ઈજા કરતા નથી, ! જ કહેવાય છે. એટલે જયારે ખાસ કહેવું હોય પરંતુ માણસો સાથે મને ફાવતું નથી. માણસો મને | ત્યારે જગદગસ આદિ (આઘ) શંકરાચાર્ય મારા ધ્યાન આદિમાં વિક્ષેપ પાડે છે, વળી માણસો | શબ્દપ્રયોગ કરવામાં આવે છે. વર્ષો સુધી આ પીઠ
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ ]
ઉપર નવા નવા શંકરાચાર્યો આવ્યા. આદ્ય શંકરાચાર્યે પ્રસ્થાનત્રયી—ગીતા, ઉપનિષદ્ તથા બ્રહ્મસૂત્ર ઉ૫૨ ૧૬ વર્ષની ઉંમરે અહીં જ ભાષ્યની રચના કરી હતી. બ્રહ્મસૂત્ર ઉપર તથા બીજા ગ્રંથો | ઉપરનું શાંકર-ભાષ્ય વિશ્વમાં અત્યંત વિખ્યાત છે.
આદ્ય શંકરાચાર્યે ભારતમાં પશ્ચિમમાં દ્વારકામાં શારદાપીઠની સ્થાપના કરી હતી. ત્યાં હસ્તામલકાચાર્યને ગાદીએ બેસાડ્યા હતા.
પૂર્વમાં જગન્નાથપુરીમાં ગોવર્ધનમઠની સ્થાપના કરી હતી. ત્યાં પદ્મપાદ આચાર્યને ગાદીએ
બેસાડ્યા. દક્ષિણમાં રામેશ્વરમાં શૃંગેરીમઠની સ્થાપના કરી હતી. ત્યાં સુરેશ્વરાચાર્યને ગાદીએ બેસાડ્યા.
આ રીતે ભારતમાં ચાર દિશામાં ચાર પીઠની સ્થાપના આદ્ય શંકરાચાર્યે કરી હતી.
બે મહિના ગ્રીષ્મૠતુમાં એ અહીં આવે છે. પછી તેમના સ્થાને પ્રયાગ (અલ્હાબાદ)માં ચાલ્યા
જાય છે. ભિન્ન ભિન્ન સ્થળે ચોમાસા કરે છે.
ચોમાસામાં બે મહિના બહાર જતા નથી. જ્યાં સુધી રહ્યા હોય તે જ સ્થાનમાં તે જ નગરમાં રહે છે. આ વર્ષે મુંબઈમાં ચોમાસું કરવાના છે તેમનો સ્થાયી નિવાસ પ્રયાગ (અલ્હાબાદ) માં છે. તેમના સ્થાનની તદ્દન બાજુમાં જ દ્વારકા—શારદાપીઠના
અધિપતિ સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ મોટું સ્થાન– મંદિર આદિ બનાવ્યું છે. એ કહે છે કે જ્યોતિપીઠનો શંકરાચાર્ય હું છું. આ સ્થાનથી અર્ધો-પોણો કિલોમીટર દૂર કરપાત્રીજીના શિષ્ય માધવાશ્રમે નૃસિંહમંદિર પાસે એક સ્થાન બનાવ્યું છે. એમણે પણ પોતાના સ્થાનને જ્યોતિર્મઠ નામ આપ્યું છે. જ્યોતિપીઠના અધિપતિ તરીકે જ–શંકરાચાર્ય
તે પછી તો ભારતમાં નાના-મોટા અનેક
સ્થળે સંન્યાસીઓના આશ્રમો છે તે બધા પોતાને તરીકે જ પોતાને કહેવરાવે છે. આમ અત્યારે
જ્યોતિર્મઠમાં જોશીમઠમાં ત્રણ શંકરાચાર્યો છે.
શંકરાચાર્યની ગાદીએ-શંકરાચાર્યની પાટે પરંપરાએ આવેલા છીએ એમ માને છે. પોતાને શંકરાચાર્ય પણ કહેવરાવે છે.
ઉત્તરમાં આવેલા જ્યોતિપીઠમાં ઘણાં વર્ષો પછી એ સ્થાન—પીઠ ઉજ્જડ જેવું થઈ ગયું. લગભગ દોઢસો વર્ષે પૂર્વે પ્રયાગના શંકરાચાર્યે આ સ્થાનનો પુનરુદ્ધાર કર્યો. એક મોટો બગીચો બનાવ્યો. તેમાં એક લાકડાનો વિશાળ મઠ પણ કર્યો. જગદ્ગુરુ આદ્ય શંકરાચાર્યના જ્યોતિપીઠના આચાર્ય તરીકે તેમની પ્રસિદ્ધિ પણ વારાસણીના વિદ્વાનોએ માન્ય કરી. આજે તેમની ગાદી ઉપર વાસુદેવાનંદ સરસ્વતી છે.
અમે વાસુદેવાનંદજીને મળવા ગયા. સંસ્કૃતમાં જ અમારો વાર્તાલાપ શરૂ થયો. અર્ધો—| પોણો કલાક અથવા વધારે વાર્તાલાપ ચાલ્યો હશે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૭
ખૂબ ખૂબ સદ્ભાવથી નિખાલસભાવે મુક્ત–મને વાતો થઈ.
વાસુદેવાનંદજીને મેં પૂછ્યું કે તમે પાસે પાસે જ રહો છો. પરસ્પર મળો છો? કંઈ વાતો કરો
છો? જવાબમાં કહ્યું બિલકુલ મળતા નથી. કોર્ટમાં કેસ પણ સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી સાથે ચાલે છે. મેં પૂછ્યું કે આમ કેમ? તમે તો અદ્વૈતવાદી છો. મને નિખાલસ દિલે હસતાં હસતાં કહ્યું કે અત્યારે તો ‘ગાત્ સત્યમ્ બ્રહ્મ મિથ્યા બ્રહ્મ સત્યમ્ ગન્નિધ્યા’ આ તો શાસ્ત્રોની વાત છે. આવતા વર્ષે મહા મહિનામાં પ્રયાગ (અલ્હાબાદ)માં કુંભમેળો છે. લગભગ ચાર કરોડ માણસો આવશે મેળામાં એવી તેમની ધારણા છે. અમને ખાસ આમંત્રણ આપ્યું કે તમે મેળામાં જરૂર જરૂર આવજો. તમને સ્વતંત્ર રહેવા આદિની વ્યવસ્થા હું જરૂર કરાવી આપીશ. અમને પ્રસાદ લેવા ખાસ આગ્રહ કર્યો.
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૮
]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ અમારી સાથેના શ્રાવકોને ટોપલી ભરીને પૂરી–| અઠવાડિયું-પખવાડિયું રોકાય છે. શીરો વગેરે આપ્યું.
સાંજે નૃસિંહ મંદિર પાસે માધવાશ્રમે સ્થાપેલો અમારું મિલન ખૂબ આનંદદાયક રહ્યું. મને | જ્યોતિર્મઠ જોવા ગયા. માધવાશ્રમ તો દિલ્હી લાગે છે કે શંકરાચાર્યનું જૈન સાધુ સાથે મિલન | ગયા હતા. તેમના શિષ્ય ઈદ્રસ્વરૂપ બ્રહ્મચારી ઇતિહાસમાં પ્રાયઃ પ્રથમ વાર જ હશે. હતા. તે મળ્યા. કેટલી વાતો થઈ. એ તો કહે કે
આનંદથી અમે છુટા પડ્યા. ત્યાં સ્થાપેલી| વાસુ- દેવાનંદ અને સ્વરૂપાનંદ બંને તદ્દન ખોટા શંકરાચાર્યની ગાદી બતાવી. પછી એક પંડિતને છે. માધવાશ્રમે જ સાચા શંકરાચાર્ય છે. મોકલીને જે કલ્પવૃક્ષ નીચે શંકરાચાર્યને 1 શંકરાચાર્યથી વિદેશમાં જવાય નહિ. વાસુદેવાનંદ દિવ્યજ્યોતિ, દિવ્યજ્ઞાન પ્રગટ થયેલું તે સ્થાન તથા પરદેશમાં જઈ આવ્યા છે એટલે એ શંકરાચાર્ય જ પાસેની જ શંકરાચાર્યની તપઃસ્થલી ગુફા હતી તે મટી ગયા છે. સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી ઉપર લોકોનો બધું બતાવ્યું. કલ્પવૃક્ષનું થડ ઘણું જ ઘણું જાડ | દુર્ભાવ છે. સાચા જગદ્ગુરુ શંકરાચાર્ય તો વિશાળ છે.
માધવાશ્રમ છે. પછી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ પાસે જ
અમે આ બધું નાટક જોઈને એ વાગોળતા બતાવેલું મંદિર આદિ હતું તે જોયું. સ્વરૂપાનંદજી
રહ્યા. છાત્રાલયમાં આવીને પ્રતિક્રમણ કરીને સુઈ તો ત્યાં હતા પણ નહિ. ક્યારેક ક્યારેક આવે છે. ગયા.
ભાવનગર નાગરિક સહકારી બેંક લિ. હેડ ઓફિસ : ૧૪, ગંગાજળીયા તળાવ, ભાવનગર ફોન : ૪૨૯૦૭૦, ૪૩,૧૯૫
: શાખાઓ : ડોન: કૃષ્ણનગર-૪૩૯૭૮૨, વડવા પાનવાડી–૪૨૫૦૭૧, રૂપાણી-સરદારનગર-૫૬૫૯૬૦, ભાવનગર-પરા-૪૪૫૭૯૬, રામમંત્ર-મંદિર-પ૬૩૮૩૨, ઘોઘા રોડ-પ૬૪૩૩૦, શિશુવિહાર-૪૩૨ ૧૧૪
તા. ૧-૪-૨૦૦૧ થી થાપણ તથા ધિરાણમાં સુધારેલ વ્યાજના દરો ડીપોઝીટ વ્યાજનો દર | સલામત રોકાણ
આકર્ષક વ્યાજ ૩૦ દિવસથી ૯૦ દિવસ સુધી ૫.૫ ટકા ર વર્ષથી ૩ વર્ષની અંદર
૯ ટકા ૯૧ દિવસથી ૧ વર્ષ અંદર ૬.૫ ટકા | ૩ વર્ષ કે તે ઉપરાંત
10 ટકા ૧ વર્ષથી ર વર્ષની અંદર
૮.૫ ટકા | સેવિંઝ ખાતામાં ૫ ટકા વ્યાજ આપવામાં આવશે. જ ૮૫ માસે રકમ ડબલ મળશે. જે સીનીયર સીટીઝનને E.D. ઉપરએક ટકો વધુ વ્યાજ આપવામાં આવશે. # સોના લોન, હાઉસીંગ લોન, મકાન રીપેરીંગ લોન, એન.એસ.સી. લોન, શૈક્ષણિક હેતુ લોન, સ્વ વ્યવસાય,
સ્વરોજગાર માટે ધિરાણ આપવામાં આવે છે. વધુ વિગત માટે હેડ ઓફિસ-શાખાઓનો સંપર્ક સાધવા વિનંતી. નિયમીત હતા ભરનારને ભરેલ વ્યાજના ૬ ટકા વ્યાજ રીબેટ મળે છે. બેન્કની વડવા-પાનવાડી રોડ શાખામાં વહેલા તે પહેલાના ધોરણે પસંદગીના લોકર ભાડે આપવામાં આવે છે. મનહરભાઈ એચ. વ્યાસ નિરંજનભાઈ ડી. દવે વેણીલાલ એમ. પારેખ જનરલ મેનેજર મેનેજિંગ ડીરેકટર
ચેરમેન
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ ]
:
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાના માનદ્ મંત્રીશ્રી હિંમતલાલ અનોપચંદ મોતીવાળાનું દુઃખદ અવસાન
[ ૯
આ સભાના સેક્રેટરી અને આજીવન ઉત્સાહી કાર્યકર શ્રી હિંમતલાલ અનોપચંદ મોતીવાળાનું ગત તા. ૩૦-૧૨-૦૧ને રવિવારના રોજ ભાવનગર ખાતેના તેમના નિવાસ સ્થાને દુઃખદ અવસાન થયેલ છે.
મિલનસાર સ્વભાવ, સ્પષ્ટ વક્તવ્ય અને દરેક બાબતમાં ખંતપૂર્વક આગળ ધપવાની ઉત્સુકતાને લીધે તેઓ પોતાના વ્યાપારમાં સારી પ્રગતિ કરી શકયા હતા. સમાજ સેવાના કાર્યોમાં પણ તેઓ ઉત્સાહપૂર્વક રસ લેતા હતા. આથી જ જીવનના યૌવનકાળમાં જ કાર્યકરોમાં આગળ પડતું સ્થાન મેળવી શક્યા હતા. ધર્મ અને સાહિત્યની સેવા કરવાની ભાવના તેઓમાં નામપણથી જ જોવા મળતી હતી. આ સભાના નાના-મોટા દરેક કાર્યોમાં તેઓશ્રી માર્ગદર્શક હતા. સભાના શતાબ્દિ વર્ષમાં સભાએ પ્રકાશિત કરેલ ‘શ્રી તીર્થંકર ચરિત્ર (સચિત્ર)’'નાં પ્રકાશનમાં તેઓશ્રીએ ઘણોજ ઊંડો રસ લઈને આ ગ્રંથને અનેરૂ અને સુંદર સ્વરૂપ આપેલું.
છેલ્લા ૧૫ વર્ષથી વધુ લાંબા સમય સુધી તેઓશ્રીએ આ સભાના સેક્રેટરી તરીકે તથા કાર્યવાહક કમિટીમાં તન-મન અને ધનથી સુંદર સેવા બજાવી હતી. આ સભાના ઉત્કર્ષમાં તેમનો ઉત્સાહપૂર્વકનો ભોગ ખરેખર
નોંધપાત્ર છે.
ગત તા. ૧-૧-૦૨ના રોજ સભાના હોલમાં એક શોકસભા રાખવામાં આવી હતી. જેમાં સ્વર્ગસ્થશ્રીની નમ્રતા, સહ્રદયતા, સરળતા, સેવાભાવના, સાદાઈ, પ્રામાણિકતા, ઉદારતા અને સચ્ચાઈ વિગેરે અનેક સદ્ગુણોને યાદ કરી શ્રદ્ધાંજલિના સુમન અર્પણ કરવામાં આવેલ.
પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા સ્વર્ગસ્થથ્રીના અમર આત્માને અવિચલ શાંતિ અર્પી અને તેમના વિશાળ કુટુંબીજનો ઉપર આવી પડેલ આ અસહ્ય દુઃખ સહન કરવાની શક્તિ આર્પે એજ પ્રાર્થના.
—શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર કાર્યવાહક કમિટી
* શોકાંજલિ
* હારીજવાળા હાલ ભાવનગર નિવાસી શાંતિલાલ લાલચંદ શાહ (ઉ.વ. ૮૮) ગત તા. ૭-૧૨૨૦૦૧ને શુક્રવારના રોજ સુરત મુકામે સ્વર્ગવાસ પામેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના પેટ્રન મેમ્બર હતા. સભા પ્રત્યે તેઓશ્રી અત્યંત મમતા અને સ્નેહ ધરાવતા હતા.
તેઓશ્રીના અવસાનથી તેમના કુટુંબ પરિવાર ઉપર આવી પડેલ આ દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે. સાથે સાથે સદ્ગતના આત્માને પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
* ધર્મ, સમાજ, રાષ્ટ્ર અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે તન, મન, ધનથી સેવા અર્પનારા શ્રી જે. આર. શાહનું મુંબઈ મુકામે ૮૬ વર્ષની વયે તા. ૪-૧૨-૨૦૦૧ને મંગળવારના રોજ સ્વર્ગવાસ પામેલ છે.
આવા બુજર્ગ મહાનુભાવનું દુઃખદ અવસાન થતાં જૈન સમાજ અને શાસનને ન પુરી શકાય તેવી ખોટ
પડી છે.
For Private And Personal Use Only
આ સભા સદ્ગતના આત્માને પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
લિ. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ, ભાવનગર
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
DEOS
With Best Compliments from :
AKRUTI NIRMAN PVT. LTD.
201, Mukhyadhyapak Bhavan, Road No. 24, Above Nityanand Hall, SION (W.) MUMBAI-400 022
Tele : 408 17 56 / 408 17 62 (code No. 022)
W
दूरीया...नजदीयाँ बन गइ...
pasando
TOOTH PASTE
मेन्यु
M. गोरन फार्मा प्रा. लि. डेन्टोबेक 2 सिहोर-३६४ २४० क्रिमी स्नफ के
गुजरात उत्पादको
શ્રી આત્માનંદ સભા
દ્વારા પ્રકાશિત "श्री मात्मानंह प्रश"
રૂપી જ્ઞાન દીપક
સદા તેજોમય રહે
તેવી
હાર્દિક शुभया२मो....
TAMIN ट थ पेस्ट
द्वारा
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨]
[ ૧૧ પવનો મહિમા )
-પંન્યાસશ્રી કનકવિજયજી ગણિવર્ય માનવ જીવન સંયમ પ્રધાન અલૌકિક જીવન | પછી બીજ, ત્રીજ–ચોથ પછી પાંચમ, છ8–સાતમ છે. ત્યાગ અને તપ એના પ્રાણ તત્ત્વો છે. અહિંસા | પછી આઠમ–નોમ—દશમ પછી અગીયારસ, એનો શ્વાસોશ્વાસ છે. જીવનને ઉજાળનારા આ| બારસ–તેરસ પછી ચૌદશ, આમ પાંચેય તિથિઓ બધા તત્ત્વોથી માનવ એ ખરેખર દેવ–દેવોનો પણ | દર ત્રીજા ભાગે રહેલી છે, એટલે ભવાંતરનું દેવ છે. એની રહેણી–કહેણી બધુંયે ત્યાગ, તપ | આયુષ્ય આ દિવસોમાં આત્મા બાંધે છે. જે હેજે તેમજ અહિંસક ભાવથી દીપી ઉઠે છે. પણ આવું] સમજી શકાય છે. જીવન સર્વાશ જીવી જાણવાને એની તાકાત તદુપરાંત, બાર મહિનામાં એવા અનેક પહોંચતી નથી, ત્યારે જ તે માનવ, પર્વ દિવસોની | પર્વદિવસો છે. જેમાં સામાન્ય દિવસો કરતાંયે ઉજવણી દ્વારા પોતાની તાકાત, શક્તિ તથા ધર્મની વિરતી, ધર્મની આરાધના માટેનો ઉત્સાહ, સામગ્રીને વિશેષ રીતે કસોટીએ ચઢાવવા તૈયાર | ઉલ્લાસ. સ્ફર્તિ તેમ જ ઉર્મિ વિશેષ રીતે થવાના થાય છે.
નિમિત્તો મળી રહે છે. કાર્તિકથી અષાડ સુધીમાં પર્વ દિવસોનું સ્થાન, જીવનમાં આજ કારણે | એવા અનેક પર્વો આપણા જીવનમાં નવીનતાનો મહત્વનું ગણાય છે. જ્યારે બીજા દિવસોમાં જે | સંદેશ લઈ, જીવનમાં આરાધનાના વાતાવરણને વાતાવરણ વાતચીત કે સંયોગ નથી મળતા, | ભરીને આપણી આસપાસ ફરી વળે છે. જયારે ત્યારે પર્વોના દિવસોમાં સહજ રીતે આધ્યાત્મિક | અષાડના બીજા પખવાડિયાથી–સુદિ ૧૪થી કાર્તિક જીવનને જીવી જાણવા માટેની હવા વાતાવરણમાં | સુદિ ૧૪ સુધીના ૧૨૦ દિવસો તો આપણા ઊભી થાય છે. માટે જ પર્વ દિવસો-પર્વો જીવનની | જીવનને કોઈ અલૌકિક સંભારણા પીરસી આપણી ઉત્તમ ઘડીઓ કહેવાય છે. માનવતાના મહાન | જીવન પળોને ધન્ય બનાવે છે. ખરેખર આ પ્રતિકોસમાં આ દિવસો, જીવનની કમાણીના ચાતુર્માસ એટલે પર્વોનો મહાભંડાર; પર્યુષણ પર્વ; બજારો કહીએ તો યે કોઈ અતિશયોક્તિ નથી જ. | આસોની શાશ્વતી નવપદજીની અઠ્ઠાઈ, દિવાળી,
જૈન દૃષ્ટિએ વધુ ઊંડી વિચારણા કરતાં | જ્ઞાનપંચમી, કાર્તિકી અઠ્ઠાઈ આ અને બીજા અનેક સહેજે સમજી શકાય છે કે, આડા દિવસોમાં જેઓ ! પર્વો–મહાપર્વોની આરાધના કરવાનું સૌભાગ્ય ધર્મની આરાધના કરી શકતા નથી, તેઓ આવા ! આપણને આ ચાતુર્માસમાં પ્રાપ્ત થાય છે. દિવસોમાં સ્વાભાવિકપણે ધર્મ કરવાને લલચાય - શેષકાળમાં કાર્તિકી પૂર્ણિમાં, મૌન એકાદશી, છે. પર્વ દિવસોમાં ભવાંતરની ગતિનું આયુષ્ય | ફાગણ અઠ્ઠાઈ, ફાગણ ચૌમાસી, ચૈત્રી શાશ્વત પ્રાયઃ બંધાય છે આયુષ્યના છેલ્લા ત્રીજા ભાગમાં | ઓળી અને અપાડી અઠ્ઠાઈ—તદુપરાંત શ્રી ભવાંતરનું આયુષ્ય આત્મા બાંધે છે. એ નિયમને | જિનેશ્વરદેવના કલ્યાણકો આ અને બીજા અનેક વિશેષ સ્પષ્ટતાથી સમજીએ તો જણાઈ જશે કે, | પર્વો જીવનને ઉજ્જવળ બનાવવાની સુવર્ણ તકો મહિનામાં આવતા દશપર્વના દશ દિવસો દર | આપણને ભેટ ધરી છે. જીવનના પાપપંકને ત્રીજા ભાગે જ આવેલા છે. પૂનમ અને એકમ | પલાખનારા આ દિવસો આરાધકભાવનો ભાવ
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ દીપક સદા જવલંત રાખવાનો મહામૂલો સાદ | રાખવા પર્વ દિવસો આપણા જીવનમાં મહત્ત્વનો આપણને આપી જાય છે.
ભાગ ભજવે છે. નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ અને ભાવ | ખરેખર માનવજીવનમાં આરાધનાના આ બધા મુખ્યત્વે આત્મધર્મની સાધના માટેના | વાતાવરણને સભર રાખનારા પર્વ દિવસોનો પણ આલંબનો છે. છતાં આમાં કાલ પણ મહિમા વાણીની પેલે પાર છે. માટે જ એની ભાવવૃદ્ધિનું સહાયક છે. એથી જ પર્વ દિવસોમાં | સફળતાનો ઉપદેશ આપતા આપણા ઉપકારી રત્નત્રયીની આરાધના સ્વાભાવિક રીતે વિશેષપણે | મહાપુરુષો ફરમાવી રહ્યા છે :– થાય છે. લૌકિક વ્યવહારોમાં વસંત મહોત્સવ,
વિરતીએ સુમતિ ધરી આદરો, ઈદ્રમહોત્સવની ઉજવણી દ્વારા ભૂતકાળમાં તેમ જ
પરિહરો વિષય–કષાય રે; વર્તમાનકાળમાં રાજકીય ક્ષેત્રમાં અનેક નાના
બાપડા પંચપરમાદશી, મોટા તહેવારોની સામુદાયિક ઉજવણીથી જેમ
કા પડો કુગતિમાં ધાય રે. વાતાવરણને જાગતું રાખવાની જરૂરિયાત જણાઈ આવે છે, તેમ વિરતી ધર્મની આરાધનાને જાગૃત
દીપમાળા પુસ્તકમાંથી સાભાર)
શ્રી જેન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર આયોજિત
: યાત્રા પ્રવાસ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર દ્વારા ગત તા. ૧૩-૧-૦૫ને રવિવારના રોજ ઘોઘા, પાર્શ્વધામ તણસા, દિહોર, ટાણા, વરલ, શેત્રુંજી ડેમ, પાલીતાણા–તલેટીનો એક દિવસીય યાત્રા પ્રવાસ યોજવામાં આવ્યો હતો.
આ યાત્રા પ્રવાસ કારતક માસનો ડેમનો તથા માગશર માસનો ઘોઘાનો સંયુક્ત રાખવામાં આવ્યો હતો.
સભાના સભ્યશ્રી ભાઈઓ–બહેનો, ડોનરશ્રીઓ તથા મહેમાનોએ સારી એવી સંખ્યામાં હાજર રહી આ યાત્રા પ્રવાસ ખૂબ જ આનંદ-ઉત્સાહ અને ધાર્મિક ભાવનાઓ સહ પરિપૂર્ણ કર્યો હતો.
દરેક તીર્થસ્થળોએ દર્શન, પૂજા, ચૈત્યવંદન આદિનો શાસનપ્રભાવક લ્હાવો લેવામાં આવ્યો હતો. આ યાત્રા પ્રવાસ દરમ્યાન રૂા. ૬૦/-નું સંઘપૂજન થયું હતું.
ડેમ તથા ઘોઘાના યાત્રા પ્રવાસના ડોનરોના વ્યાજની રકમમાંથી ગુરુભક્તિ તથા સ્વામી ભક્તિ કરવામાં આવી હતી.
આ યાત્રા પ્રવાસમાં સભાના ઉપપ્રમુખશ્રી દિવ્યકાંતભાઈ સલોત, મંત્રીશ્રી ચીમનલાલ વી. શાહ અને શ્રી ભાસ્કરભાઈ વકીલ, કમિટીના સભ્યશ્રી મનહરભાઈ મહેતા, પ્રવિણભાઈ સંઘવી, હર્ષદભાઈ સલોત તથા સભ્યશ્રીઓ સુરૂભાઈ ખાંડવાળા, લલીતભાઈ શાહ, ધનજીભાઈ શાહ વગેરેએ સુંદર સહયોગ આપી આ યાત્રા પ્રવાસને યાદગાર બનાવ્યો હતો.
અહેવાલ : મુકેશ સરવૈયા
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨]
[૧૩
કોઈએ કરેલા ઉપકાને ભૂલવો નહિ, આપણે કરેલા ઉપકારણે યાદ કQો નહિ
સજ્જન સંહિતાનો પહેલો મંત્ર પરોપકારના | ખરાબ બોલતો નથી અને કદાચ ક્યારેક કોઈનું ગુણગાન ગાનારો હોય છે. પોતાના સુખ માટે તો ખરાબ બોલે તો લજ્જા, ખેદ અને પશ્ચાત્તાપ કર્યા આ દુનિયામાં ક્યો માનવી જીવતો નથી? જે | વિના તો નથી જ રહેતો! કોઈ તેને છેતરી જાય બીજાના સુખ માટે જીવવા લાગે છે તે સજ્જન | એટલો ભોળો ન હોય તો પણ કોઈને છેતરે નહિ કહેવાય છે. સર્જનનો જીવનમંત્ર હોય છે– એટલો ભલો તો તે જરૂર હોય છે. મશહુર કવિ કોઈએ આપણા પર કરેલા ઉપકારને કદી ભૂલવો | દાગ' કહે છેનહિ અને આપણે કોઈના પર કરેલા ઉપકારને જ કામ નહીં ગોંસા રૂાનો મુશ્ચિત્ત હૈ કદી પણ યાદ કરવો નહિ! ન હિ પ્રભુપારણમ્ |
दुनियामें भला होना, दुनिया का भला करना । અપેક્ષા સસ્તુ વિદ્ય-ઉપકારના બદલાની અપેક્ષા
સંસ્કૃત કવિની સલાહ છે–પૃથ્રીત રૂવ શે નથી રાખતા. જેમ ગ્રંથોને ગોખી નાખવાથી જ્ઞાની નથી થઈ જવાતું તેમ ગુણાલાપ કરવાથી
મૃત્યુના ઘર્મ મારે-મૃત્યુએ તારા વાળ પકડેલા
છે અને તેના શક્તિશાળી હાથથી તને અદ્ધર સજજન નથી થઈ જવાતું. સજ્જન સહજ રીતે |
ઉઠાવે એટલી જ વાર છે એમ સમજીને તું ધર્મનું સગુણ સંપન્ન હોય છે. તેના સગુણ અને
આચરણ કર. ફારસી કવિ શેખ સાદીની સલાહ સદાચારની સુગંધ દૂરથી પણ આવતી રહે છે.
પણ ધ્યાનમાં લેવા યોગ્ય છે. સજ્જનની બુદ્ધિ તીક્ષ્ણ હોય છે પણ મર્મભેદી નહિ, કર્મ તેજવી હોય છે પણ શાંતિથનક નહિ,
"खैरे कुन ऐ फलां ब गनीमत शुसार उम्र । મન ઊષ્ણ હોય છે પણ તાપ આપનારું નહિ,
जां पेश्तर कि बांगवर आयद फलां न मांद । વાણી સરસ હોય છે પણ જુઠ્ઠાણાભરી નહિ. તે ' હે ભદ્ર પુરુષો! ઉદ્ધોષક આવે અને જાહેર પોતાના નાનામાં નાના દોષને અને બીજાના | કરે કે ફલાણી વ્યક્તિ હવે આ દુનિયામાં રહી નથી નાનામાં નાના ગુણ જોઈ શકે છે. તે કોઈનું કડવું એ પહેલાં તું ભલાઈ કર. તારું જેટલું પણ આયુષ્ય બોલતો નથી અને પોતાના વિશે બોલાયેલું કડવું | બાકી રહ્યું છે અને એની ગનીમત સમજ.'' સાંભળી શકે છે. તે પૈર્યવાન હોવાથી ક્રોધ પર રશિયન રાજા નિકોલસના રાજ્યકાળ કાબુ રાખી શકે છે અને પ્રજ્ઞાવાન હોવાથી કોઈનું | દરમિયાન એક ગરીબ સૈનિક તેની બેરેફસમાં આંધળું અનુકરણ કરતો નથી.
અત્યંત ચિંતાગ્રસ્ત દશામાં બેઠો હતો. તેના માથે સજજન સત્યદર્શી અને સત્ય–વાદી હોય | ખૂબ દેવું થઈ ગયું હતું અને તે ચૂકવવા માટે તેની છે. તેના ગુણો પાર-દર્શી અને પાર–ગામી હોય | પાસે કોઈ રસ્તો ન હતો. તેણે એક કાગળ પર છે. સજ્જન સામાન્ય રીતે તો ગુસ્સો કરતો જ, તે બધાની યાદી બનાવી અને તેની નીચે લખ્યુંનથી, તે ક્યારેક ગુસ્સો કરે છે તો કોઈનું ખરાબ | કોણ આની ભરપાઈ કરશે?” પછી તે થાક અને વિચારતો નથી, તે કયારેક કોઈનું વિચારે તો તેનું | હતાશાને કારણે સૂઈ ગયો. એટલામાં એવું બન્યું
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ કે રાજા નિકોલસ ત્યાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા, એટલા પૈસા નીકળ્યા જેટલા તેણે પોતાની દેવા અને તેમણે પેલા સૂતેલા સૈનિકને જોયો. તે ' તરીકે ગણતરી કરીને પેલા કાગળ પર લખ્યા થોડીવાર આરામ કરવા તેની બાજુમાં જ બેઠા. | હતા! અંગ્રેજ કવિ વિલિયમ વર્ડસવર્થે તેના એક તેમણે પેલા સૈનિકે લખેલો પોતાના દેવાની | કાવ્યમાં લખ્યું છે. વિગતોવાળો કાગળ વાંચ્યો. તેની નીચે લખેલું | "The best portion of a goodman's પેલું વાક્ય પણ વાંચ્યું. “કોણ આની ભરપાઈ | life His little, nameless, unremembered કરશે?'' તેમણે બાજુમાં પડેલી પેન્સિલ ઉઠાવી | acts of Kindness and of love. અને તેનો જવાબ નીચે લખી કાઢયો–નિકોલસ દયા અને પ્રેમના નાના નાના, નામનાપછી તે ચાલ્યો ગયો. સૈનિક જાગ્યો. તેની નજર | રહિત, અવિસ્મરણીય કૃત્યો જ સર્જનના ફરીથી પેલા કાગળ પર પડી. તેના પ્રશ્નની નીચે | જીવનનો સર્વોત્તમ ભાગ હોય છે.’’ સજજન કોઈકે પોતાનું નામ લખેલું છે તે જોઈ તે તેના સગુણોને સતત છૂપાવવાનો પ્રયત્ન કરે છે આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો. તેણે ધ્યાનથી નામ વાંચ્યું . છતાં તે પ્રકટ થયા વિના રહેતો નથી, દુર્જન તેના તો તેને ખબર પડી કે ત્યાં “નિકોલસ' એવું | દુર્ગુણોને સતત છૂપાવવાનો પ્રયત્ન કરે છે છતાં લખેલું હતું. તેના મનમાં તર્ક વિતર્ક થવા લાગ્યા. | પ્રગટ થયા વિના રહેતો નથી! કોણ હશે આ નિકોલસ? કદાચ, એમ્પરર
–દેવેશ મહેતા નિકોલસ પોતે તો નહિ હોય? બીજે દિવસે એક | (ગુજરાત સમાચાર આગમનિગમ પૂર્તિમાંથી સાભાર) રાજદૂત આવ્યો અને તે સૈનિકને એક કવર આપી ચાલ્યો ગયો. સૈનિકે કવર ખોલ્યું તો તેમાંથી
ફોર્મ નં. ૪ નિયમ ૮ (૧) પ્રકાશન સ્થળ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા (રજીસ્ટર્ડ ટ્રસ્ટ)
ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
ફોન : (૦૨૭૮) પ૨૧૬૯૮ (૨) પ્રકાશન અવધિ : માસિક (૩) મુદ્રક : પ્રકાશક : માલિક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભારતીય
ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ (૪) તંત્રીનું નામ : પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ-ભારતીય.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ હું પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ આથી જાહેર કરું છું કે ઉપર આપેલી વિગતો મારી જાણસમજ મુજબ સાચી છે.
તંત્રી તા.૧૬-૨-૨૦૦૨
પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨]
[૧૫
પરમાર ક્ષત્રિયોદ્ધારક, પરમ શાસનપ્રભાવક, વર્તમાન ગચ્છાધિપતિ
પૂ. આ. શ્રી વિજયઇન્દ્રદિનસૂરિજી મ.સા. કાળધર્મ પામ્યા (પરમાર ક્ષત્રિયોદ્ધારક, પરમ શાસન પ્રભાવક, વર્તમાન ગચ્છાધિપતિ પૂ. આચાર્યશ્રી વિજય ઇન્દ્રદિનસૂરીશ્વરજી મ.સા. ગત તા. ૪-૧-૦૨ શુક્રવારના રોજ અંબાલા (પંજાબ) મુકામે કાળધર્મ પામ્યા છે. જૈન સમાજના એક મહાન માર્ગદર્શકની જીવન ઝરમર આ તકે પ્રસ્તુત છે.)
જીવન ઝરમર
પંજાબ કેસરી, યુગષ્ટા આચાર્ય પ્રવર શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના સમુદાયમાં ગચ્છાધિપતિ પૂ.આ.શ્રી વિજય ઈન્દ્રદિનસૂરીશ્વરજી મ.સાનું નામ ઘણું જ આદરવંત છે.
તેઓશ્રીનો જન્મ વડોદરા પાસે આવેલા સાતપુરા નામના ગામમાં થયો હતો. પિતાનું નામ રણછોડભાઈ અને માતાનું નામ બાલુદેવી હતું. સં. ૧૯૮૦ના આસો વદ ૯ના શુભ દિવસે બાલુદેવીએ એક પુત્રરત્નને જન્મ આપ્યો. બાળકનું નામ મોહનલાલ રાખવામાં આવ્યું. પિતાનો ધંધો ખેતીનો હતો. મોહનલાલનું મન ધંધામાં કે સંસારમાં લાગતું ન હતું. અઢાર વર્ષની યુવાન વયે દીક્ષા અંગીકાર કરવાની માતા-પિતા પાસે આજ્ઞા માંગી, તેઓની આજ્ઞા મળતા સં. ૧૯૯૮ના ફાગણ સુદ પાંચમે નરસડા (આણંદ) ગામે પૂ. મુનિરાજશ્રી વિનયવિજયજી મ.સા. પાસે પ્રવ્રજ્યા અંગિકાર કરી મોહનભાઈ મુનિશ્રી ઇન્દ્રવિજયજી બન્યા. ત્યારબાદ બીજોવામાં વડી દીક્ષા થઈ. સં. ૨૦૧૧ના ફાગણ વદ ૩ના દિવસે સુરતમાં પૂ.આશ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના વરદ્ હસ્તે મુનિશ્રી ઈન્દ્રવિજયજી મ.સા.ને ગણિપદવી પ્રદાન કરવામાં આવી. ત્યારબાદ તેઓશ્રી સતત બાર વર્ષ સુધી બોડેલી ક્ષેત્રના ગામોમાં વયોવૃદ્ધ મુનિશ્રી જિનભદ્રવિજયજી મ.સા. સાથે વિચરતા રહ્યા. ત્યાં જેઓ પહેલા જેને હતા, પણ વર્ષોથી કબીરપંથી બની ગયા હતા તેવા ૫૦ હજાર થી પણ વધુ પરમાર ક્ષત્રિયોને જૈનધર્મી બનાવ્યા. દેરાસર, ઉપાશ્રય, પાઠશાળા બનાવવાની પ્રેરણા આપી. આ પરમાર ક્ષત્રિયોમાંથી ૮૦ જેટલા ભાઈઓએ દીક્ષા અંગિકાર કરી જૈન શાસનનો જય જયકાર વર્તાવ્યો. પૂજ્યશ્રીનું આ કાર્ય જૈન શાસનના ઈતિહાસમાં અદ્વિતીય અવિસ્મરણીય ઘટના તરીકે લેવાશે.
સં. ૨૦૧૭ના મહા સુદ ૫ તા. ૧-૨-૧૯૭૧ના શુભ દિવસે પૂ. આ. શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના વરદ્ હસ્તે આચાર્યપદવી આપવામાં આવી. ત્યારબાદ સં. ૨૦૨૮મા પ્રશાંતમૂર્તિ આ. શ્રી વિજય સમુદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.નું સ્વાથ્ય બગડતા પૂ. આચાર્યશ્રીએ સમુદાયના ગચ્છાધિપતિ તરીકેનો ભાર પૂ.આ.શ્રી વિજયઈન્દ્રદિનસૂરીશ્વરજી મ.સા.ને સોંપ્યો. પૂજ્યશ્રી શ્રમણ ભગવાન મહાવીરસ્વામીની ૨૫૦૦મી નિર્વાણ શતાબ્દી પ્રસંગે પૂ. પ્રશાંતમૂર્તિ આચાર્ય ભગવંત સાથે દિલ્હી પધાર્યા હતા, અને ત્યારબાદ પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તરપ્રદેશ, રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ આદિ પ્રદેશોમાં વિહાર કરી સંઘ--શાસનના સાતેય ક્ષેત્રોના શાસન કાર્યો કર્યા હતા.
પૂજ્યશ્રીના ચરણ કમળ ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન, પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તરપ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ, કાશમીર આદિ વિવિધ પ્રદેશોમાં વિર્યા હતા. પૂજ્યશ્રી જ્યાં જ્યાં ગયા ત્યાં ત્યાં દીક્ષા મહોત્સવો, અંજનશલાકા--પ્રતિષ્ઠાઓ, ઉપધાનતપો, સંક્રાંતિ મહોત્સવો, યાત્રા સંઘો--એમ વિવિધ ધાર્મિક ઉત્સવોની ધૂમ મચી રહેતી હતી.
પૂજ્યશ્રીની દિનચર્યા, પ્રવચનશૈલી અને સૌમ્યમધૂર વ્યક્તિત્વ અનેકોને પ્રેરણાદાયી બની રહ્યું છે. એવા એ સમર્થ શાસનપ્રભાવક આચાર્યદેવશ્રીને અંતરના કોટિ-કોટિ વંદન!
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬ ]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
જ જૈનોએ જાણવા જેવું જ
–જેનોની માન્યતા પ્રમાણે આ વિશ્વ અનાદિકાળથી ચાલતું આવ્યું છે અને ચાલ્યા જ કરશે. જગતનો પ્રારંભ કે અંત નથી, અને તેનો બનાવનાર પણ કોઈ નથી!
–કેટલાક એમ માને છે કે આ દુનિયા અને તેના ઘટમાળનું ચક્ર ઈશ્વરે બનાવ્યું છે, જૈનદર્શન પ્રમાણે તો જગતનું ચક્ર કાળ, સ્વભાવ, નિયતી, કર્મ અને પુરૂષાર્થ આ પાંચ કારણોના મેળથી (સમૂહથી) અનાદિ કાળથી ચાલ્યા કરે છે અને અનંતકાળ સુધી ચાલશે.
–જેમ જગતનો કર્તા કોઈ નથી તેમ આત્માને સુખ દુઃખ આપનાર કોઈ વ્યક્તિ નથી. આત્મા પોતે જ પોતાના પુર્વભવના કરેલા કર્મોને અનુસાર સુખ-દુઃખ ભોગવે છે.
–આપણે મરણ પછીના શ્રાદ્ધ જેવા રિવાજોને માનતા નથી. આપણે માનીએ છીએ કે આત્મા પોતે જ ધર્મકરણી કરે તેનું ફળ તેને જ મળે છે. એટલે કરેલી ધર્મકરણીનું ફળ અનુમોદનથી બીજાને પણ મરણ પછી આત્મા માટે થતી ક્રિયાઓ કે ધર્મ મૃતઆત્માને પહોંચી શકતા નથી. કેમ કે તે જીવ તેની અનુમોદના કરી શકતો નથી. માટે પોતાની હાજરીમાં થાય તે ઉચિત છે.
– જૈન ધર્મ કોઈપણ મનુષ્ય પાળી શકે છે. તેમાં વર્ણ, જાતિ, લિંગ કે શ્રીમંતાઈના ભેદભાવો નથી. મહાવીર પ્રભુના મુખ્ય શિષ્યો વેદ શાસ્ત્રના બ્રાહ્મણ પંડિતો હતા. તેમના ઘણા અનુયાયીઓ ક્ષત્રિઓ હતા. પ્રભુ મહાવીરના કેટલાક શ્રાવકો કુંભાર અને ખેડુતનો ધંધો કરનારા વણિકો અને ઊંચ જાતિના શુદ્રો પણ હતા, મચ્છીમાર તથા કસાઈઓએ પણ જૈન ધર્મ અંગીકાર કર્યાના દાખલા મળે છે!
-પુરૂષની માફક સ્ત્રીને જેમ તીર્થકર થવાની તક છે, તેમ નીચ કુળ કે જાતિમાં જન્મનારને પણ મોક્ષે જવાની સરખી જ તક છે.
–ભારતીય સાહિત્ય તથા કાળમાં જૈનોનો મોટામાં મોટો ફાળો છે. સાહિત્યનો ફાળો સાધુ વર્ગે આપ્યો છે, તેમણે દુનિયાને મહાન વિદ્વાન પંડિતો અને વિચારકો આપ્યા છે. કળાનો યશ જેને શ્રાવકોને આભારી છે.
–જૈનોના ચોવીસમાં તીર્થકર મહાવીર સ્વામી ઈ.સ. પૂર્વે છઠ્ઠી સદીમાં અને ત્રેવીસ તીર્થકરો તો તે પહેલાં લાખો, કરોડો, અબજો અને પરાર્ધ વર્ષોથી પણ પૂર્વે થઈ ગયા છે. અને ત્યારથી જૈન ધર્મનો પ્રચાર કરતા હતા. એવું પરદેશી વિદ્વાનોએ કબુલ કર્યું છે.
–અનંતા પાપની રાશિ ભેગી થાય ત્યારે સ્ત્રીનો અવતાર આવે છે. એમાં જન્મથી જ માયાકપટ આદિ દુર્ગુણો આવે છે. છતાં પ્રભુ મહાવીરે ચતુર્વિધ સંઘમાં સમાન હક્ક આપી તેઓના આત્માના ઉદ્ધારનો અપુર્વ માર્ગ ફરમાવી અપુર્વ ન્યાય આપ્યો છે.
–ભગવાન મહાવીર સ્વામી પછી ૬૦૯ વર્ષે શીવભુતિ નામની વ્યક્તિએ ગુરૂથી જુદા પડી દિગંબર મતની શરૂઆત કરી.
–કહેવાય છે કે એક સમયે ભારતમાં ચાલીસ લાખ જેનો હતા. જૈન ધર્મનો ફેલાવો કાશ્મીર થી માંડીને મૈસુર રાજ્ય અને ત્યાંથી પણ આગળ સિલોન સુધી થયો હતો.
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨]
[૧૭ –જૈનો ઘણા નગરોમાં રાજાઓ તથા રાજ્યના મુખ્યમંત્રીઓ હતા. વળી શરાફી અને મોટા વેપાર ધંધા પણ જૈનોના હાથમાં હતા. આમ બુદ્ધિ, સત્તા અને વૈભવથી રાષ્ટ્રમાં જૈનોનું સ્થાન મોખરે હતું અને હજીયે તે પરંપરા ચાલુ જ છે, નગરશેઠની પદવી પણ જેનો જ ભોગવતા.
–પશ્ચિમ જર્મનીમાં વૈજ્ઞાનિક ગ્રેટેએ પોતાના પુસ્તકાલયમાં ૧૦,000 હસ્તલિખિત જૈન પુસ્તકો રાખેલા છે. તેઓ જૈન ધર્મના મહામંત્ર શ્રી નવકારને આદર્શ ગણે છે.
–ભગવાન મહાવીરનું ભવિષ્ય કથન..મારા ૨૫૦૦ વર્ષ પછી એટલે સં. ૨૦૩૦ પછી જિનધર્મની ઉન્નતિ થશે. ૧૧૧૧૬000 ઉત્તમ આચાર્યો થશે. તેમાં ૨૦૦૪ યુગ પ્રધાન થશે. તથા પપપપપપપપપ, એટલા આચાર્ય ૬૬૬૬૬૬૬૬૬ સાધુ ૭૭૭૭૭૭૭૭૭ સાધ્વીઓ, ૮૮૮૮૮૮૮૮૮ શ્રાવકો, ૯૯૯૯૯૯૯૯૯ શ્રાવિકાઓ થશે.
–જિનધર્મનો લોપ : વીર નિર્વાણ પછી વીસ હજાર નવસો વરસે, ત્રણ માસ, પાંચ દિવસ, એક પહોર, એક ઘડી, બે પળ અને અડતાલીશ અક્ષરોનો ઉચ્ચાર કરાય એટલો વખત વીતસે ત્યારે જિનધર્મનો લોપ થશે. એ કાળમાં અંતે દુપસહ નામના છેલ્લા આચાર્ય થશે. ફાલ્ગ શ્રી નામે સાધ્વી તથા જીનદાસ નામે શ્રાવક તથા નાગશ્રી નામે શ્રાવિકા એ ચારે દેવલોકમાં જશે. કુલ એકવીસ હજાર વરસનો પાંચમો આરો પૂરો થશે. અગ્નિ, ઝેર, પથ્થર વગેરેની વરસા થશે અને પછી એકવીસ હજાર વરસનો છઠ્ઠો આરો શરૂ થશે.
–હવે પછીના પ્રથમ તીર્થકર :-શ્રી મહાવીર સ્વામીના નિર્વાણ પછી ચોરાસી હજાર ને સાત વર્ષ પાંચ માસ પછી તેમના જ જેવા પ્રથમ તીર્થકર શ્રી પદ્મનાભ સ્વામીના ગર્ભાવતરણનો સમય ગણવો. (ચોથા આરાના ૩ વર્ષ અને ૮ માસ પહેલાં પ્રભુ મહાવીર મોક્ષે પધાર્યા. ૨૧000 હજાર વર્ષનો પાંચમો આરો તથા ૨૧૦00 હજાર વર્ષનો છઠ્ઠો આરો ગયા બાદ ઉત્સર્પિણી કાળના ૨૧, હજાર-૨૧ હજાર વર્ષના પહેલા-બીજા આરા બાદ ત્રીજા આરાના ૩ વર્ષ અને ૮ માસ (૮૯ પખવાડિયા) બાદ પહેલા તીર્થકર શ્રી પદ્મનાભ સ્વામી થશે. (શ્રી શ્રેણિકરાજાનો જીવ)... - ૬૪ ઇન્દ્રોના પૂજ્યનીક તીર્થંકર ભગવંતો, (૬૪, ઈન્દ્રોની સમજ) ભવનપતિના ૨૦ ઇન્દ્રો વાણવ્યંતરના ૩૨ ઇન્દ્રો. સૂર્ય-ચન્દ્રના ૨ ઇન્દ્રો (જ્યોતિષીના). બાર દેવલોકના ૧૦ ઇન્દ્રો, (વૈમાનિકના) કુલ ૬૪ ઇન્દ્રો મળી પોત પોતાના પરિવાર સાથે શ્રી તીર્થકર ભગવાનની સ્તુતિ કરે છે –
શ્રી તીર્થકર ભગવંતો સમોવસરણમાં ઉપદેશ આપતી વખતે ૧૨ પ્રકારની પ્રખદા હાજર હોય છે. તે આ પ્રમાણે હોય છે :
(૧) ભવનપતિ દેવો અને દેવીઓ :– (૨) વાણવ્યંતર દેવો અને દેવીઓ (૩) જ્યોતિષી દેવો અને દેવીઓ (૪) વૈમાનિક દેવો અને દેવીઓ (૫) મનુષ્ય મનુષ્યાણીઓ (૬) તિર્યચ–તિર્યંચાણીઓ
– શ્રી પોપટલાલ એચ. ભાવસાર, પાટણ
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮ ]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
વિશ્વ શાંતિની સાધના
-પંન્યાસશ્રી કનકવિજયજી ગણિવર્ય સંસારમાં આજે શાંતિની વાતો વધતા | રમતો રમી રહ્યા છે, એ યુરોપ જેવા સભ્ય પ્રમાણમાં થઈ રહી છે. વિશ્વશાંતિ સ્થાપવાની | ગણાતા દેશને માટે કેટ-કેટલું સરમાવનારૂં બૂમો આજે દુનિયાના દરેક દેશો પાડી રહ્યા છે. | કહેવાય? યૂરોપના શક્તિશાળી દેશોએ તો સલામતી
ખરેખર સત્તાલોભ અને ધનતૃષ્ણાનો નશો સમિતિ દ્વારા વિશ્વશાંતિના પ્રચારનું ફારસ | ખૂબ જ ભયંકર છે. એની કેફી અસરથી પીડાતા ભજવવું પણ શરૂ કરી દીધું છે. પણ આ બધા | માનવો, જગતમાં અત્યાચારની હેલી વર્ષાવી મૂકે પ્રયત્નો અને વાતોની પાછળ દરેકે દરેક દેશના | છે. જગતની સમસ્ત સંસારની આશંતિને ભડકે સત્તાધીશોની નેમ, પોતાને જે પચી ગયું છે, તેને | બાળી નાખનાર આ જ એક કારમું પાપ, આજે સલામત રાખવાના સ્વાર્થ સિવાય, અને એT એશિયા અને યુરોપની દુનિયાના મહાન દેશો પર બહાને નવું પચાવી પાડવાનો લાગ મેળવવાની | ઓછા-વત્તા અંશે સવાર થઈને બેઠું છે. પેરવાઈ સિવાય અન્ય કાંઈ જ નથી.
આ બધી પરિસ્થિતિ આપણને એક જ સત્તાલોલુપ સ્વાર્થી માનવો, ડાહી--ડાહી | બોધપાઠ આપી જાય છે કે બળ, બુદ્ધિ કે વાતોથી કે ધનના ઢગલાઓથી યા શસ્ત્રાસ્ત્રોના | તાકાતનો ઉપયોગ ડહાપણપૂર્વક કરો, નિર્બળો, ખણખણાટથી, જગતમાં કદિ કાળે વિશ્વશાંતિ નહિ, પીડિતો અને અશરણ માનવોનું અને તેવા દેશોનું જ સ્થાપી શકે. આ હકીકત તદ્દન વાસ્તવિક છે. કેવળ સ્વાર્થ વિના નિઃસ્વાર્થ ભાવે રક્ષણ કરો ! માટે શાંતિ સ્થાપવા સારૂ સહુ પહેલા દરેકે દરેક | સત્તાનો સાચો સદુપયોગ પ્રામાણિકતાપૂર્વક દેશોએ, તેમજ દેશમાં વસતી દરેકે દરેક પ્રજાએ, જીવાડીને જીવોની નીતિમાં જ છે. કોઈના પણ
સ્વાર્થત્યાગને જીવનમાં સ્થાન આપવું જ પડશે. તે હક્ક કે અધિકાર ઝૂંટવી ન લો ! જેટલો તમને વિના વિશ્વશાંતિની વાતો કેવળ ઝાંઝવાના જળ ! જીવવાનો કે હક્ક ભોગવવાનો અધિકાર છે જેવી બની જશે. સ્વાર્થની અંધતાએ આજે માઝા | તેટલો જ અધિકાર તમારી પડખે રહેલા માનવને મૂકી છે. સ્વાર્થોધ માનવ જેવું ભયંકર એકેય) કે જીવ માત્રને છે, એ તમારા દેશની પ્રજા હોય પ્રાણી નથી. સેંકડો નાગણોની દાઢમાં રહેલું ઝેર | કે કોઈપણ દેશની પ્રજા હોય! કે હજારો સિંહોના પંજામાં વસ્તી ક્રૂરતા કરતાંયે
સહુ શક્તિશાળી માનવો આટલું કરે તો સ્વાર્થાન્ય માનવીની ક્રૂરતા અને તેનું ઝેર વધુ વિશ્વશાંતિની વાતો ખરેખર સાર્થક છે. વિનાશના ભયંકર છે.
વિહામણા મુખમાં ધકેલાઈ રહેલી દુનિયાને સત્તા કે ધન લોભના સ્વાર્થમાં આંધળા| ઉગારવાનો આ જ એક સાચો અને સરળ માર્ગ બનેલા યૂરોપના મહાન રાજ્યો, એક બાજુ વિશ્વ 1 છે, અને તો જ વિશ્વશાંતિની સાધના શકય બને. શાંતિની વાતો કર્યો જાય છે, જયારે બીજી બાજુ | (દીપમાલ' લઘુ નિબંધનિકા સંગ્રહમાંથી સાભાર) નિબળોની છાતી પર ચઢી બેસવાની અને સરખા દેશોની સામે મોરચો ઊભો કરવાની જે બેવડી
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨ ].
[૧૯ વાલકેશ્વરમાં છ–છ દીક્ષાર્થીઓનો દબદબાભેર વરઘોડો સુરત વીસા ઓસવાલ જ્ઞાતીય મુંબઈ–વાલકેશ્વર રહેતા સાકેરચંદ મોતીચંદ ઝવેરીએ ગત તા. ૪થી નવેશ્વરના વાલકેશ્વરના આગણે છ–છ દીક્ષાર્થીઓ મુમુક્ષુ જિજ્ઞાબહેન, મેહુલભાઈ, મિતુલકુમાર, નિહાલચંદજી, વિક્રમભાઈ અને જયકુમારના વર્ષીદાનનો વરઘોડાનું સુંદર આયોજન કરવામાં આવેલ. આ.શ્રી કીર્તિયશસૂરિજી મ.સા.ની શુભ નિશ્રામાં સારુંયે આયોજન કરવામાં આવેલ. સવારે ૮:૩૦ કલાકે ડુંગરશી રોડથી ઝવેરી પરિવારને ત્યાંથી નીકળી સવારે ૯:00 કલાકે મહાવીર સ્વામી જિનાલયે વરઘોડો આવી પહોંચેલ.
આ સુશોભિત વરઘોડામાં દરેક દીક્ષાર્થી ભાઈ–બહેનોએ રૂપાનાણું-વસ્ત્ર–અક્ષત આદિનું દાન કરેલ. વરઘોડો ઉતર્યા બાદ આ. શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિ આરાધના ભવનના વિશાળ હોલમાં સાકરચંદ મોતીચંદ પરિવારે તથા ચંદનબાળા સંઘે દરેક મુમુક્ષુઓનું સન્માન કરેલ.
આ.શ્રી કીર્તિયશસૂરિજી મ.સા.એ ખૂબ જ ભાવવાહી ઉદ્ધોધન કરી સંસારની અસારતા, સર્વ પાપોના વિરામરૂપ તેમ જ સર્વ પ્રકારની સમતાના આસ્વાદ્રૂપ સંયમની સારતા અને મોક્ષની મહાનતાને સમજાવતું પ્રવચન આપેલ.
વરઘોડાના આયોજક પરિવાર પોતે સંયમની ભાવના ધરાવે છે. આ પૂર્વે સાકરચંદ ભાઈએ પોતાના પુત્ર-પુત્રી વીરાંગ અને અમિષાને મુંબઈ ચોપાટી પર ખૂબ જ સુંદર રીતે દીક્ષા અપાવેલ જે આજે મુનિશ્રી વિરાગયશવિજયજી મ. અને સાધ્વીશ્રી દર્શનપ્રક્ષાશ્રીજી મહારાજના નામે સુંદર સંયમ આરાધના કરી રહેલ છે.
@@
કિંમત કેટલી? - ગ્રીષ્મ ઋતુમાં એટલે કે કેરીની સિઝનમાં સુંદર મજાની રાજાપુરી કરી લાવો, પરંતુ એ કેરીને દબાવતાં એક તોલો પણ રસ ન નીકળે, તો તે રાજાપુરી કેરીની કિંમત કેટલી?
સુંદર મજાનું અલંકારોથી યુક્ત સુશોભિત શરીર હોય, પરંતુ એ શરીરમાં આત્મા ન હોય, તો એ શરીરની કિંમત કેટલી? - ધંધાની સિઝનમાં લાખોનો વેપાર કર્યો હોય, પરંતુ એક રૂપિયાનો પણ નફો ન હોય તો એ વેપારની કિંમત કેટલી?
એવી જ રીતે જિંદગીમાં કલાકો સુધી પૂવચનો સાંભળ્યા હોય, પરંતુ જીવનમાં એનું જરા પણ આચરણ ન આવ્યું તો એ માનવજીવનની કિંમત કેટલી? માટે હંમેશા પ્રવચનોનું શ્રવણ કરી, થોડું પણ આચરણમાં ઉતારી જીવનને કિંમતી બનાવો.
મેસર્સ સુપર કાસ્ટ
૨૮૬, જી.આઈ.ડી.સી. ચિત્રા, ભાવનગર Manutacturer's of C.I. Casting.
Phone : 445428–446598
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૦]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૨
પૂજાની પવિત્રતા,
---આ.શ્રી પધસાગરસૂરિજી મ.સા. જીવનને સમતુલ રાખી આવેલ અશુભ | સ્વભાવને ક્ષણે ક્ષણે શાંત કરવાનો છે. પોતાની વિચારીને દેશનિકાલ કરી, શુભ વિચારોને પ્રવેશ પત્નીનો ક્રોધમાં શેરડીના સાંઠાનો માર ખાતાં આપે છે.
તુકારામ નાચી ઊઠ્યાં, કારણ કે પોતાના અશુભ ઘડિયાળનો એક ઝૂ અનેકને વ્યવસ્થિત ફેરવે | કર્મોને ભસ્મીભૂત કરનાર પોતાની અર્ધાગની હતી ! છે, તેમ આત્માની સમતા, શુદ્ધ ભાવના, માનવતાની બંધ ઓરડીમાંથી દુર્ગધ ને અંધકારનું વિસર્જન મહેક અનેકના જીવનના ચક્રોને ગતિમાન કરે છે. | થાય, ત્યારે સુગંધને પ્રકાશ ત્યાં વલસી રહે છે, તેમ સારા ને નિરોગી પ્રત્યે દરેકની મહેર નજર હોય છે, ' ધૂપથી મનમાં અંતર્ગત રહેલ દુર્ગધીને દૂર કરી રોગીને લોકો અવગણે છે. તિરસ્કારે છે, પણ ડોક્ટરો સુગંધમય આત્મા બનાવવાનો છે. તેવા રોગી પ્રત્યે કરૂણા પીયુષ છાટે છે; આ પ્રમાણે પ્રભુનો શ્વાસોચ્છવાસ કમળ સમાન હોય છે. સમ્યક્ત્વધારી આત્મા ભૌતિક રોગ-દર્દથી પીડાતા | તેમ કલ્પવાનો છે, લોકોત્તર સમજવાનો છે. તે બને પ્રત્યે કરૂણાનાં વહેણ વહાવે છે, તેની પ્રત્યેક ક્ષણ | છે પુષ્પથી. ફક્ત પાંચ કોડીનાં પુષ્પો ભાવપૂર્વક, સુખમય ને શીતળ બનાવે છે. આવા આત્મશુદ્ધિ ! કુમારપાળે ચઢાવ્યા ને તેથી બીજા ભવમાં અઢાર આત્મા બ્રહ્મચર્યના બેનમૂન બળ મેળવી, માનસ | દેશનું રાજ્ય પ્રાપ્ત થયું. એ મહાનું છે. આ બતાવે દુઃખથી પરિવૃત થયેલ આત્મા પ્રતિ પ્રસન્નતાપૂર્વક છે કે ““હારા જીવનને પુષ્પ જેવું સુકોમળ ને પ્રેમનું પાથેય પીરસે છે. બ્રહ્મચર્યની સમજણને સાધના | સુવાસિત બનાવી તારા ચરણે ચઢાવું છું. જીવનને આત્મમૈત્રી સાધે છે.
કઠોર બનાવાનું નથી. જીવનને સૌંદર્યમય, સુકોમળ પ્રભુ પૂજન અષ્ટ પ્રકારે કરવાનું છે, તેથી | અને પરમ સુવાસિત બનાવવાનું છે. આત્મા નિર્મળ, પવિત્ર, પ્રસન્ન થાય છે.
દીપકપૂજાથી એ ભાવવાનું કે મારી અનાદિની હવણની પૂજા આત્માને નિર્મળ બનાવે છે. અજ્ઞાનતા તારા જ્ઞાનરૂપી દીપકથી દૂર કરીને જીવનને તેથી વખતની અસર મન પર જાદુઈ થાય છે. | | દેદીપ્યમાન બનાવવું છે. ધૂપથી એ ભાવના સીતાનો પાઠ ભજવતી નટીને જોતાં આપણને તે [. ભાવવાની છે કે ધૂપ ઊર્ધ્વગામી બને છે તેમ આત્મા રામાયણની સતી સીતા સ્મરણમાં આવી જાય છે. ઊર્ધ્વગામી બની સિદ્ધશિલા પર સિદ્ધમય બની જાય.
“દેહરૂપ નથી, આત્મસ્વરૂપ છું, મારા પર અક્ષતપૂજા વખતે ભાવનાનું કે “દેહ વિનાશી કર્મનું આવરણ આવી ગયેલ છે, તેને દૂર કરવા | હું અવિનાશી'' અક્ષતપૂજા કરતાં અખંડ અક્ષતની પ્રભુનો અભિષેક આવશ્યક છે.'
માફક આત્માને એક, અનન્ય, અખંડિત પરમાત્મા ચંદન પૂજા–ચંદનથી શીતળતા અને સૌરભ| બનવાનો છે. નૈવેદ્ય પૂજા વખતે ભાવવાનું કે આવા મળે છે, તે પોતે ચંદન બળીને સૌરભ આપે છે. પોતે | અનેકવિધ આહાર કરી આત્માને ચાર ગતિમાં ઘસાઈને અન્યને શીતળતા આપે છે. આમ ચંદનની | રખડાવ્યો હવે મારે જોઈએ છીએ ‘‘તારા જેવું પૂજા કરતાં આ ભાવ આત્મસાત કરવાનો છે. | અનાહારી પદ એટલે સિદ્ધ પદ” આત્માનો સ્વભાવ આનંદમય છે અને ક્રોધી
(પ્રેરણા પુસ્તકમાંથી સાભાર)
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર
- પરિપત્ર
સામાન્ય સભાની મીટીંગ સુજ્ઞ સભાસદ બંધુઓ-બહેનો,
આ સભાના સભ્યોની સામાન્ય સભાની બેઠક નીચેના કાર્યો માટે સંવત ૨૦૫૮ ના ફાગણ સુદ૩ ને રવિવાર તા. ૧૭-૩-૨૦૦૨ના રોજ સવારના ૧૦-૩૦ કલાકે શ્રી આત્માનંદ ભુવનમાં શેઠ શ્રી ભોગીલાલ લેકચર હોલમાં મળશે, તો આપને હાજર રહેવા વિનંતી છે. (૧) તા. ૩૧-૧૨-૨૦00ના રોજ મળેલી સામાન્ય સભાની બેઠકની કાર્યવાહીની શુદ્ધ
નોંધ મંજુર કરવા. (૨) તા. ૩૧-૩-૨૦૦૧ સુધીના આવક-ખર્ચના હિસાબ તથા સરવૈયા મંજુર કરવા.
આ હિસાબ તથા સરવૈયા વ્યવસ્થાપક સમિતિએ મંજુર કરવા માટે ભલામણ
કરેલ છે. સભ્યોને જોવા માટે તે સભાના ટેબલ ઉપર મુકેલ છે. (૩) તા. ૧-૪-૨૦૦૧ થી તા. ૩૧-૩-૨૦૦૨ સુધીના હિસાબ ઓડિટ કરવા માટે | ઓડીટરની નિમણૂંક કરવા તથા તેનું મહેનતાણું નક્કી કરી મંજૂરી આપવા. (૪) આવતા ત્રણ વર્ષ માટે હોદ્દેદારો તથા વ્યવસ્થાપક સમિતિની ચૂંટણી કરવા. (૫) પ્રમુખશ્રીની મંજુરીથી મંત્રીશ્રીઓ રજૂ કરે તે. તા. ૧૬-૨-૨૦૦૨
લિ. સેવકો ભાવનગર
ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ ભાસ્કરરાય વ્રજલાલ વકીલ
માનદ્ મંત્રીઓ
તા. ક. (૧) આ બેઠક કોરમના અભાવે મુલતવી રહેશે તો તે જ દિવસે બંધારણની કલમ ૧૧
અનુસાર અર્ધા કલાક પછી ફરી મળશે અને વગર કોરમે પણ ઉપરની કાર્યવાહી
શરૂ કરવામાં આવશે. (૨) ૨OOO-૨૦૦૧ના ઓડીટેડ હિસાબો સભાના ઓફીસ સમય દરમ્યાન
તા. ૧-૩-૨૦૦૨ થી ૧૫-૩-૨૦૦૨ સુધીમાં મેમ્બરો જોઈ શકશે.
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ફેબ્રુઆરી : 2002 Q RNI No. GUJGUJ/2000/4488 ] Regd. No. GBV 31 | ईशभक्तिबलं प्राप्य त्यक्तमोहरसः सुधीः / નિ:સ્પૃદ: શાંત-સૌચર વીનન્તીય હિન્દુત્તે / ભગવદ્ભક્તિનું બળ પ્રાપ્ત કરી જેણે મોહરસને દૂર કર્યો છે અને શાન્તતા, સૌમ્યતા અને નિઃસ્પૃહતાના સગુણોને પ્રાપ્ત કર્યા છે એવો મહાભાગ મનુષ્ય શાશ્વત આનન્દનો અધિકારી બને છે. 60 પ્રતિ, He who has removed the sentiment of infatuation by virtue of devotion to God and desireless, is fit for the imperishable supreme bliss. 60 (કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૬, ગાથા-૬0, પૃષ્ઠ-૧ 55) શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ઠે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન : (0278) 221698 FROM: તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ મુદ્રક અને પ્રકાશક : ‘શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, વતી શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહએ સ્મૃતિ ઓફસેટ, જૈન વિદ્યાર્થી ગૃહ કંપાઉન્ડ, સોનગઢ-૩૬ ૪૨૫૦માં છપાવેલ છે અને શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગરથી પ્રસિદ્ધ કરેલ છે.’ For Private And Personal Use Only