Atmanand Prakash Pustak 092 Ank 07 08

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

મે-જૂન | ઉભાગના પંથે હું જઈ રહ્યો હતો. મારી શક્તિ અને બળ રહ્યાં છે, એ વસ્તુનું ભાન પત્ની સિવાય ઘરની એકેએક વ્યક્તિ મારા મને મારી પત્નીના મરણ બાદ થયું. ઘણાં વર્ષો પ્રત્યે ધૃણા અને તિરસ્કાર સેવતી. મારી પત્ની પહેલાં તે મૃત્યુ પામી છતાં આજે પણ તેના મારા બધા દોષે શાન્તિપૂર્વક સહી લેતી એક આત્માનું મારા આત્મા સાથે ઐક્ય હું અનુદિવસે તે એકાએક ભયંકર માંદી પડી ગઈ ભવી રહ્યો છું. પ્રેમનો શું આ જે તે જીવનની અંતિમ પળે મને તેણે પાસે બોલાવી કહ્યું. પ્રભાવ છે ?' “યૂલ દેહદષ્ટિએ આ પગો વિયોગ થવાની પળ હવે તે મને ખાતરી થઈ ગઈ છે કે આ આવી ગઈ છે, હું મૃત્યુ પામીશ એટલે સદાને જગતમાં વધુમાં વધુ મહત્વની કોઈ વસ્તુ માટે તમારાથી દૂર થઈશ એમ માનવાની ભૂલ કદરત તરફથી માનવજાતને બક્ષિસ મળી હોય ન કરતા. જે જન્મે છે, તે અવશ્ય મૃત્યુ પામે તે તે પ્રેમ છે. સંસારને કઈ પણ માનવ છે, પણ પ્રેમ તે અમર્યાં છે, તેનું કદાપિ સંપૂર્ણતઃ પાપી નથી કે સંત પણ નથી. આ મૃત્યુ થતું નથી.'
જગત અને અનંતતા વચ્ચેની, દુખ અને સુખ | મુનિરાજે સુબાહુને પૂછયું : “પ્રેમ અમાત્ય વચ્ચેની, ગુણ અને દેષ વચ્ચેની સીમારેખા પણ છે તે પછી પ્રેમને આંધળે શા માટે કહેવામાં એક પ્રકારની પુણ્ય અને પાપની નાટિકા જેવી આવે છે?’
છે જગતનો કયે માનવી પિતાના હૃદય પર - સુબાહુએ કહ્યું હું હવે એ જ વાત પર હાથ મૂકી કહી શકશે કે તે મન, વચન અને આવું છું. મારી પત્નીની વાત સાંભળી હું કાયાથી સંપૂણતઃ નિષ્પાપી છે? માનવમાત્ર વિસ્મિત થયો અને મેં તેને પૂછ્યું : “મારા ગુણો અને દેશનો ભંડાર છે એટલે દોષિત જેવા દુષ્ટ અને અધમ પતિ પ્રત્યે તિરસ્કાર અને માનવી ધિક્કાર કે તિરસ્કારને પાત્ર નહિ પણ દ્વેષ થવાને બદલે તારામાં એવું કયું તત્તર છે પ્રેમ, સહાનુભૂતિ અને મદદનો અધિકારી છે કે જે તને તારા મરણ પછી પણ મારો સંગાથ પાપ પ્રત્યે ભલે ધૃણા કે તિરસ્કાર આવે, પણ છોડાવી શકતું નથી?
પાપી પ્રત્યે તે પ્રેમ, લાગણી, દયા અને જીવનના અંતિમ પળે પણ મારી વાત અનુકંપા જ શોભે' સાંભળી તેને હસવું આવ્યું અને કહ્યું : વૃક્ષ જેમ વર્ષોનાં બિંદુ પચાવે, તેમ “ જ્ઞાની ઓએ તેથી જ પ્રેમને અંધ કહ્યો છે. મુનિરાજ પણ મંત્રીની વાણી પચાવી રહ્યા હતા. પ્રેમ એક એવું અદ્ભુત તવ છે કે જેમાં આખરે મુનિરાજે સુબાહુ મંત્રીને કહ્યું : મિપાત્રના દેવ કદિ જોઇ શકાતા જ નથી. મારા ગુરુદેવ એક વખત મને “પ્રત્યેક પાપમાં પ્રમનો અર્થ જ સમપણ. પ્રેમ જે નિરપેક્ષ પણ પુણ્યનાં બીજ હોઈ શકે છે” એ પાઠ અને શ્રધેય હોય તે દેવવાળા માણસ પર
સમજાવતા હતા, પણ તે દિવસે હું એ પાઠ પણ પ્રેમ થાય છે અને આવા પ્રેમની અનુભૂત સમજી શકેલે નહિ. આજે આ વાત મને થઇ છે અને મરતાં મરતાં એ તને વારસ બરોબર સમજાઈ ગઈ અને તે માટે આપને મારી રમૃતિરૂપે તમને સોંપતી જાઉં છું.”
જેટલા ધન્યવાદ આપું તેટલા ઓછા છે. ”
) આ વાત પૂરી થઈ કે આછા હિંમતપૂર્વક તેણે
તે પછી, મંત્રી ડોળીમાં બેસી નીચે ઉતરવા પિતાને ક્ષણભંગુર દેહ છોડ્યો.
લાગ્યા અને મુનિરાજ ગિરનારને પહાડ વાત કરતાં કરતાં ગળગળા થઈ મંત્રીએ ચડવા લાગ્યા. કહ્યું : “મુનિરાજ ! મૃત્યુ કરતાંયે પ્રેમમાં વધુ
(શીલધર્મની કથાઓમાંથી,