Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 06

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

કૃપાથી તે પીડીત હતી. બેડીથી બાંધેલ હતી. દેવતાઓએ આવી પ્રભુના કેવળજ્ઞાનને મહોત્સવ માથે મુકિત કરેલ હતી અને સૂપડાંના ખૂણે કરવા માટે સમવસરણની રચના કરી અને પ્રભુ અડદના બાકુળા શેઠે તેને આપ્યા હતા અને બેડી સિંહાસન પર બેઠાં ઈંદ્ર મહારાજાએ પ્રભુની સ્તુતિ તેડવાને માટે લુહારને બોલાવવા માટે શ્રેષ્ઠી બહાર કરી અને પ્રભુએ પણ દેશના આપવાની શરૂઆત કરી. ગયા અને તે વખતે રાજકુમારી વિચારે છે કે મારો પ્રભુ દેશનાની અંદર ચાર પ્રકારના ધર્મનું રાજકુળમાં જન્મ ક્યાં? અને મારી આ સ્થિતિ વર્ણન કરી રહ્યા છે દાન–શલ, તપ અને ભાવ. કયાં? આ નાટક જેવા સંસારમાં દરેક વસ્તુ અન્યથા તેમાં દાન એ ધર્મનું પ્રથમ અંગ છે. દાનથી થઈ જાય છે. છતાં પણ કઈ અતિથિ આજે મને ધર્મની વૃદ્ધિ થાય છે. પરિગ્રહ સંજ્ઞાને દૂર કર મળે તે તેને આપીને પછી હું જમું. આવી વાની વૃત્તિથી નિત્ય દાન ક્રિયાનો અભ્યાસ કેળવો દુઃખી સ્થિતિમાં પણ તેને બીજાને આપીને હું જોઈએ. સાત ક્ષેત્રમાં પોતાની શક્તિ પ્રમાણે દાનનો જમું એ ભાવ આવે છે તે તેની ઉત્તમ પાત્રતા પ્રવાહ વહાવવો જોઈએ. ગૃહસ્થના જીવનમાં દાનછે. આર્યદેશની આ સંસ્કૃતિ હતી કે અતિથિને ધમની મુખ્યતા હોવી જોઈએ. અભયદાન, જ્ઞાનદાન, જમાડ્યા પછી જમવું. તેવામાં વીર પ્રભુ ભિક્ષાને
સુપાત્રદાન, અનુકંપાદાન એમ દાનના અનેક પ્રકારો માટે ફરતાં ફરતાં ત્યાં આવી ચડયા અને ચંદનાએ છે. થોડામાંથી પણ થોડી આપવાની વૃત્તિ હેવી પાંચ માસને પચીસ દિવસનું પ્રભુને પારણું જોઈએ. :ખી જીને જોઈને અપાતુ દાન અનુકરાવ્યું દેવતાઓએ પંચદિવ્ય ત્યાં પ્રગટ કર્યા અને કંપા કહેવાય છે. અનુકંપા દાનથી હદયની કમળતાં ઈન્દ્રએ કહયું કે પ્રભુને જ્યારે કેવળજ્ઞાન થશે ત્યારે અખંડ રહે છે. જગતમાં જૈન શાસનની પ્રભાવના વીરપ્રભુની પ્રથમ શિષ્યા થશે.
થાય છે. દરિદ્રતાના નાશનો ઉપાય દાન છે. પુણ્યના
યેગે પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષમીને સાતક્ષેત્રમાં યોગ્ય ત્યાર પછી સૌથી છેલ્લે ઉપસર્ગ પણ ગેવા. વિનિમય કરવાથી દાન ધર્મ દ્વારા લક્ષ્મીની સાર્થ. ળિયા દ્વારા કાનમાં ખીલાં ઠેકાવવા દ્વારા થયે. તા થાય છે. નહિંતર એ લક્ષમી પરિગ્રહના ખરક વૈધે તે ખીલાને કાવ્યા. તે વખતે પ્રભુને બંધનમાં જકડાવીને દુર્ગતિમાં લઈ જવા માટે અસહ્ય વેદના થઈ. તેમની ચીસના નાદથી પૃથ્વી નિમિત્ત બને છે. આવી રીતે દાન ધર્મનું રહસ્ય પણ ફાટી ગઈ. આ પ્રમાણે પ્રભુને ઉપસર્ગોને પ્રભુ સમજાવી રહ્યા છે. પ્રારંભ ગોવાળિયાથી શરૂ થયો અને પૂર્ણતા પણ શિયાળ ધર્મમાં પ્રભુ સમજાવી રહ્યા છે કે ગોવાળથી થઈ. ખીલાના ઉદ્ધારનો ઉપસર્ગ તે ઈદ્રિયોનો અસંયમ એ આપતિઓને માર્ગ છે પ્રભુનો ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ હતું. આ રીતે સાડા બાર અને ઇન્દ્રિયને સંયમ એ સંપદાનો માર્ગ છે તેથી વર્ષ સુધી ઘેર ઉપસર્ગો અને પરીષણે સહન કરતાં શક્તિ મુજબ કમે ક્રમે સંયમને જીવનમાં અમલી પ્રભુ પૃથ્વીતલ પર વિચર્યા. સાડા બાર વર્ષના બનાવી તેના પ્રત્યે અત્યંત આદર કેળવવાની જરૂર છે. તપમાં પણ પ્રભુએ ત્રણસોને ઓગણપચાસ પારણાં અનાદિ આહાર સંજ્ઞાને કાપવા માટે તપ એ કર્યા. આમ ઘેર તપ કરતાં પ્રભુ બાજુવાલિકા પરમ શસ્ત્ર છે નારકીમાં રહેલો જીવ અકામ નિર્જરાનામની નદીના કિનારે આવ્યા. અને ત્યાં આગળ વડે અસહ્ય દુખે સહન કરવાથી ૧૦૦ વર્ષમાં શામવૃક્ષની નીચે ઉત્કટિકા આસને રહીને ધ્યાનની જેટલાં કે ખપાવે છે તેટલા જ કમ એક નવધારામાં વર્તાના ક્ષેપક શ્રેણી પર આરૂઢ થયેલાં પ્રભુના કારશનું પચ્ચકખાણ કરનારે ખપાવી શકે છે તે ચાર ઘાતકર્મ તત્કાળ તૂટી ગયા અને વૈશાખ સુદ પછી ભગવંતની આજ્ઞા મુજબ વિશેષ તપ કરનાર ૧૦ને દિવસે પ્રભુને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું, તે અનેકગણું ફળ પ્રાપ્ત કરે. ૮૮ ]
[ આત્માનંદ-પ્રકાશ