Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 06

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 14

તેમને જાણવા મળ્યું' કે શાલીભદ્ર શેઠને ત્યાં સેાળે સેાળ કામળીએ વેચાયેલ. તેમને એ પણ જાણવા મળ્યું કે તેમને ત્યાં ગમે તેવી ચીજ હોય, ફકત એક વખત વાપરીને ફેંકી દેવાય છે. આ વાત જાણી તેમને આનંદ, આશ્ચર્ય અને ગૌરવનો અનુભવ થયા. તેમને એ પણ જાણવા મળ્યુ` કે ફ્કત રાજ્યના ગૌરવની જાળવણી માટે જ શાલીભદ્રના માતા ભદ્રા શેઠાણીએ આ કામળીએ ખરીદેલ. આવાદેશાભિમાની માણસનું રાજ્યસભામાં સન્માન કરવું જોઇએ. એસ વિચારી શાલીભદ્રને રાજયસભામાં પધારવા નિમંત્રણ આપ્યું.
પરંતુ આ નિમંત્રણ ભદ્રા માતાને આફત જેવુ... લાગ્યું. કારણ શાલીભદ્રતા કદી સાતમા માળથી નીચે ઉતર્યાં જ નહાતા. તેને વ્યવહારનુ કાઈ જ જ્ઞાન ન હતુ. રાજદરબારમાં કઈ રીતે વર્તવું તે એ જાણતા નહાતા. અને ત્યાં જઇને ભાઈ સાહેબ કંઈક માફે તે। હાંસીનું કારણ બનીએ, આથી તેમણે શ્રેણિક મહારાજાને કહેવડાવ્યુ` કે, મારા પુત્ર એટલા શરમાળ અને નમ્ર છે કે ભર્યો દરબારમાં માન
મેળવતાં તેને ખૂબ સકોચ થાય; માટે આપ મારે ત્યાં પધારા અને શાલીભદ્રને આશીર્વાદ આપે. બીજુ, અમેાએ તા માત્ર એક પ્રજાજન તરીકે ક્રજ અદા કરી છે; એમાં વળી માન-સન્માન શાં? શ્રેણિકને થયું, સવા લાખ સેાનૈયાની કામળ કચરાંમાં નાંખનાર શાલીભદ્રની હવેલી અને રહન સહન જોવાનો મેાકેા મળ્યા છે. તેમણે સહુ ભદ્રામાતાના આમ ત્રણના સ્વીકાર કર્યાં. અને નક્કી કરેલા દિવસે સમયે દેવતાઇ વૈભવ ભોગવતાં શાલીભદ્રની દેવતાઇ હવેલીએ તેઓ આવ્યા.
ભદ્રામાનાના આમંત્રણને માન આપી શ્રેણિક મહારાજા તેમના મહેલમાં પધાર્યા. સાત માળની હવેલીમાં પહેલાં માળે આવ્યા. જોઈ ને આશ્ચર્ય પામી ગયાં પરંતુ અભયકુમાર (મહારાજાના પુત્ર તથા રાજ્યના મંત્રીશ્વર) કહે, “આતા નોકર ચાકરાનુ' રહેઠાણ છે, શેઠ શાલીભદ્ર તે! છેક ઉપરના
૬ ]
માળે વસે છે.” શ્રેણિક મહારાજાને આ સાંભળીને ઈર્ષ્યા ન થઈ, પણ આનદ થયા. પેાતાના મહેલ કરતાં પણ શાલીભદ્રના નાકર ચાકરાનુ રહેઠાણ વધુ સુંદર હતું. શાલીભદ્રના મહેલના નીચેના ભાગે નાકરા રહેતાં, ત્યાંનું ફલોરીંગ' પણ સ્ફટિકનુ` હતુ` જ્યારે રાજાના મહેલમાં પણ એ નહાતુ. અને પેાતાના પ્રજાજન પાસે આટલી સપત્તિ જોઇ રાજી થવુ, ઈર્ષ્યા ન થવી એ કેાઇ જેવી તેવી વાત નથી.
શ્રેણિક મહારાજા આવ્યાનું જાણી ભદ્રારાતા તેમની સામે ગયાં. તેમને સાચા મેાતીથી વધાવી તેમના સત્કાર કયાં, પછી શાલીભદ્રને ખેલાવવા ઉપરના માળે ગયું. શાલીભદ્રને કહ્યુ, “ભાઇ, નીચે આવ; રાય (રાજા) આવ્યાં છે.'' શાલીભદ્ર કહે, રાયને નાખા વખારે, એમાં મારી શી જરૂર ? આજ સુધી કદી કોઇ કામ અંગે હું નીચે આવ્યે નથી, તે હવે ‘રાય’ માટે શુ કામ ખેલાવા છે; તમારી જાતે સાદા કરીલા અને ગાદામમાં નખાવી દો.” માતા કહે, આતા મહારાજા શ્રેણિક છે, આપણા સહુના સ્વામી છે. ગાંડા ન થા અને નીચે આવ. માતાના આગ્રહને વશ મને-કમને શાલીભદ્ર નીચે આવી રાજને મળ્યાં, શ્રેણિક મહારાજા શાલીભદ્રને ભેટી પડયાં. પરંતુ તેથી તે શાલીભદ્રને પસીનેા-પસીના થઈ ગયા. તેની કાયા મીણ જેવી કોમળ હતી. ફકત મહારાજા શ્રેણીક ભેટયાં, તેથી આખા શરીરે પસીને ઈ ગયા. મહારાજાને પણ આશ્ચય' થયું. ભદ્રામાતાનું આતિથ્ય માણી શ્રેણિક મહારાજા પેાતાના મહેલ ગયાં; શાલીભદ્ર પેાતાની હવેલીમાં સાતમે માળ પહોંચી ગયાં.
પણ, તેના મગજમાં પેલેા 'સ્વામી' શબ્દ ભોંકાવા લાગ્યા, આજે તેને ખબર પડી કે પેાતાની માથે પણ કાઈક સ્વામી છે; પાતે સ્વાધીન નથી. અને આ વાત તેને ખૂબ ખૂંચી. પોતાના કરતાં પણ ઉપર કાઈં હાય એ વાત તેને જચતી નહાતી. [આત્માનંદ પ્રકાશ