Atmanand Prakash Pustak 081 Ank 09

Author(s): Popatlal Ravjibhai Salot
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

પરમાત્માના ચરણમાં પહોંચવું હોય તે અભય બનવું પડે. ઠેષ-એટલે અરૂચિ. મોક્ષ પ્રત્યે અરૂચિ અને જે પ્રત્યે અરૂચિ. મોક્ષ પ્રત્યે રૂચિ ન હોય તે ચાલે પણ ઠેષ તો ન જ જોઈએ, કેમકે જિનની સેવા કરવી છે તે જિનનું જ્યાં સ્થાન છે તેના પ્રત્યે દ્વેષ કેમ ચાલી શકે ? પરમાત્માએ જેમના તરફ અનન્ત કરુણ વહાવી છે તે જીવન રહે તરફ કષ હો જોઈએ નહિ.
ધાર્મિક પ્રવૃત્તિ કરતાં કરતાં થાકી જવું, ઉઠી જવું તેને ખેદ કહે છે. પરમાત્મા પ્રત્યે પ્રીતિ થતાં, તેમની સેવા કરવા માટે તત્પર બનવામાં થકાન જોઈએ નહિ. પરમાત્માએ બતાવેલ ધર્મ અનુષ્ઠાન થાકયા સિવાય કરતા રહેવું જોઈએ.
પરમાત્માની સેવા કરવા માટે અભય, અદ્વેષ, અખેદ આવ્યા બાદ, “અબોધ” નામનો દોષ દૂર થાય છે.
અધ-એટલે અજ્ઞાનતા–એટલે મિથ્યાત્વ. મિથ્યાત્વ ભવબીજ છે. અનાદિ સંસાર બ્રમણનું મૂળ છે.
આ અબોધતા” સાચા પરમાત્મ સ્વરૂપનું જ્ઞાન થવા દેવી નથી. સદ્ગુની પીછાણ પણ થવા દે નહિ. સદ્ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધાવાન બનવા દેતી નથી.
તે કઈ રીતે હૂર થાય તેની શાસ્ત્રીય પ્રકિયા બતાવતાં આનન્દઘનજી મ. સા. કહે છે :
ચરમાં વર્તે છે ચરમ-કરણ તથા, ભવપરિણતિ પરિપાક, દેષ ટલે વલી દષ્ટિ ખીલે ભલી પ્રાપ્તિ પ્રવચન-વાક. (૩)
ચરમાવર્ત ', શબ્દ સમયના વિષયમાં છે. ચરમ-કરણ’ આત્માની આધ્યાત્મિક પ્રક્રિયાને સૂચક શબ્દ છે “ભવપરિહતિ પરિપાક” તે આત્માની એક વિશિષ્ટ અવસ્થાનો ઘાતક શબ્દ છે. જીવાત્મા ‘ચરમાવર્ત કાલ પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તેનામાં ત્રણ ગુણ પ્રકટ થાય છે–દુઃખી જવા પ્રત્યે અત્યંત દયા, ગુણવાન પુરૂ પ્રત્યે અદ્વેષ અને ઉચિત કર્તવ્યનું પાલન. જેમ જેમ આ ગુણે વિકાસ પામે, તેમ તેમ આત્મશક્તિ વિકસે છે.
યથા પ્રવૃત્તિકરણ, અપૂર્વકરણ અને અનિવૃત્તિકરણ –ધાય છે. આ પ્રક્રિયાથી થિથ્યાત્વને નાશ થાય છે.
(ચાલુ) અરિહંત ના સૌજન્યથી
૧૩૦]
આત્માનંદ પ્રકાશ