Atmanand Prakash Pustak 075 Ank 08

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

પિતા જે કારખાનામાં કામ કરતા હતા, તેમને સંત મહાત્માઓ સાધર્મિક ભક્તિના ગુણગાન ટી.બી. થયાનું ડોકટરે કહ્યું એટલે મારે ગાયા કરે છે, મોટા મોટાં મહેન્સ કરાવે છે અભ્યાસ છોડી દેવો પડ્યો. અમારા ઘરમાં હું, અને તેમના ભક્તો લક્ષમીનંદને તેમના વચન મારી બા અને મારા પિતા-ત્રણનું ગુજરાન ઉપર અઢળક નાણું ખર્ચે છે પણ સમાજનાં કેવી રીતે ચલાવવું એ સવાલ ઉભે થયે; મધ્યમ અને ગરીબ કુટુંબની તથા પૈસાના કારણ મારા પિતા પથારીવશ થઈ ગયા છે. અભાવે માંદગી ભોગવતા સાધમિકેની તેમજ એકાદ બે સગા-વહાલા તથા ઓળખીતા- અભ્યાસ છેડી દઈ રખડતા બેકાર જુવાની પાળખીતા અને ગામના સુખી ગૃહસ્થને અમારી સંભાળ લેવાનું કેમ કેઈને સુજતું નથી? ગરીબી અને સ્થિતિની વાત કરી પણ કોઈએ ખરેખર સમાજની આવી કરૂણતાને વિચાર ખાસ લક્ષ આપ્યું નહિ. અત્યારે મારી બા કરતાં હૃદય ભગ્ન બની ગયું, ગાડી શહેરનાં કેઈનાં ઘરનું કામકાજ કરીને અમારું ગુજરાન સ્ટેશન ઊભી રહી. હું ઉતરીને શહેરની એફીસે માંડ માંડ ચલાવે છે અને હું સ્ટેશન ઉપર ગયે; પણ આજે કામ કરવામાં મારું મન ઉતારૂઓને સર–સામાન ચડાવવા-ઉતારવાની એકાગ્ર થતું નહોતું. સાંજે વખત થતાં મારા મજુરી કરીને મારા પિતા માટે દવા-દૂધ ગામે આવવા વળતી ગાડીએ મારા ગામના વગેરેની સગવડ કરૂં છું.” એમ કહેતાં જ તે રટેશને આવી પહોંચે. ગાડીમાંથી ઉતરીને ફરીથી રોઈ પડ્યો.
જોતાં જ સામે કાંતિ ઉભે હતું. મારા હાથમાં કાંતિની નિખાલસ વાત સાંભળીને હું એક કરંડીય હતે. તે તેણે લઈ લીધું અને પારાવાર દુઃખી થઈ ગયે. એક ઉગતા છોકરાની ગામની બસ પાસે આવ્યા. કાંતિએ કહ્યું, આવી દુઃખી હાલત જાણીને મારું અંતર વલે- “ જગદીશભાઈ સાહેબ ! આપ બસમાં બેસી વાઈ ગયું. મેં તેના ખભા ઉપર પ્રેમથી હાથ જાઓ. પછી આ કરંડી લઈ લેજો. મૂકી કહ્યું, “કાંતિ! હવે તે ગાડી આવવાને મેં કહ્યું: “કાંતિ! મારું નામ પણ તું સમય થઈ ગયો છે, જેથી હું શહેરમાં જઈશ જાણતે લાગે છે ને શ.એમ કહીને મેં અને સાંજે પાછો આવીશ. કાલે મારે શહેરમાં ઉમેર્ય": “તું પણ બસમાં બેસી જા. તારી જવાનું નથી તે તું કાલે સવારે આઠેક વાગે ટીકીટ હું કઢાવી લઉં છું.” તેને સંકોચ મારાં ઘેર આવજે. જરૂર.”
પામતા જોઈને મેં ફરીને કહ્યું: “અરે ! બસ એજ વખતે ગાડી આવી જતાં હું ગાડીમાં ઉપડવાની તૈયારી છે. બેસી જા ” કાંતિ મારા જઈ બેઠો અને ગાડી ઉપડતાં પહેલાં કાંતિને આગ્રહથી બસમાં સંકેચાઈને એક તરફ કાલે મારા ઘેર આવવાની ફરીને સૂચના કરી. બેસી ગયા. ગાડી ઉપડી. કાંતિ મને બે હાથ જોડીને ઉભા હતા. ખસ ગામના દરવાજે આવતાં અમે ઉતરી
ગાડીમાં મારી વિચારમાળા ચાલુ થઈ. પડ્યા. કાંતિ કરંડીયે લઈને સાથે થયા મેં અહો ! આવી ગરીબી! આવી કંગાળ હાલત! તેને તુરત જ કહ્યું, “આ કરંડીયામાં ફુટ છે, આવાં કેટલાય કુટુંબો આવી પરિસ્થિતિ ભેગ- તે તારા પિતા માટે હું લાગે છું. અત્યારે વતા હશે ! સમાજમાં ગણ્યા-ગાંડ્યા ધનવાને કરંડી લઈને તારા ઘેર જા. કાલ સવારે મારે સિવાય મોટા ભાગના મધ્યમ અને ગરીબ કુટ. ઘેર જરૂર આવજે.” તે ઘડીભર ઉભે રહ્યો. બેની આવી જ સ્થિતિ હોય છે! સમાજના પછી હું જ્યારે ચાલવા લાગ્યો ત્યારે ધીમા
જુન, ૧૯૭૮
૧૩૫