________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રમણ એક વ્યાખ્યા
ભાવાર્થ :—જ્યારે છેલ્લુ પુદ્ગલ પરાવર્તન બાકી હોય ત્યારે જ જીવને આવી ત્રિવિધ અવંચક યોગ સાધવાની સાચી જીજ્ઞાસા થાય છે અને તેથી સાધુ એટલે આત્મહિત સાધનાર મુમુક્ષુ આત્મા જ્યારે મિત્રાદ્રષ્ટિમાં વા હોય, ત્યારે ખીજ એટલે સન્મા પામવાની લાયકાત, તેવા યોગનું બીજ પ્રાપ્ત થાય છે. અર્થાત્ કરૂણા, સેવા, પરાપકાર, ઔદાય, સહિષ્ણુતા અને સરલતાદિ સદગુણા પ્રાપ્ત કરવાને પ્રયત્નશીલ મન આ દૃષ્ટિમાં હાય છે જેથી પાત્રતા પામે છે,
(૧૫)
થવાથી જીવ પહેલે ગુણકાણે આવે છે. આવી દશા જ્યાં સુધી જીવ પામે નહીં ત્યાંસુધી જીવ મિથ્યાત્વ ગુણુસ્થાનકે નથી પણ મિથ્યાત્વ ભૂમિકામાં છે. જ્યારે જીવને સન્માર્ગ પામવાના આંતરિક ગુણા પ્રગટ થાય ત્યારે જ તે જીવ મિથ્યાત્વ ગુરુસ્થાનકે આવ્યા છે એમ કહી શકાય. ત્યાંસુથી મિથ્યાત્વ ભૂમિકામાં જ રહેલો છે.
જીવ.
કરણ અપૂર્ણાંના નિકટથી, જે પહેલું ગુણ ઠાણું રે; મુખ્યપણે તે દ્ધાં હાવે, સુયશ વિલાસનું ટાણું રે. ભાવાર્થ : યથાપ્રવૃત્તિ કરણમાંથી પણ નીક ળીને અપૂર્વકરણની નજીક આવવાથી; અનંતાનુબંધી કપાયાની–ઉપશમતા–મિથ્યાત્વમાહનીયના રસ ધની મંદતા, વિષય ભાવની ઉદાસીનતા, સંસારમાં ઉર્દૂવાને સદભાગ્યશાળી બને છે. પણું અને પરમા પામવાની નિરંતર ઝ ંખના
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અપૂર્વકરણની નજીક આવવાની આવી અપૂર્વ દશા બહુ પુદ્ગલ પરાવર્તન કરનાર, અલવી, દુભવી, શઠ, માયી, ગાઢ મિથ્યાત્વી, તીવ્ર કષાયી, હઠાગ્રહી, પતામહીં, કદાગ્રહી, અભિનિવેશી, તીવ્ર વિષયાંધ, સન્માં દ્વેષી તથા સદગુરૂ, સદેવ અને સદધર્મના દ્રોહ કરનાર દુર્ભાગી આત્માને આ મિત્રા દૃષ્ટિ હોય જ નહીં પણ ઉપર જણાવેલા આત્મઘાતી દાષાથી મુક્ત થને સન્માર્ગના આરાધક હાય તેવા આત્માથી જીવને જ મિત્રાદષ્ટિ હાય છે અને આ દૃષ્ટિ મેળવીને સુયા (પાત્રતા)ને મેળવ
દરિદ્રતા
दग्धं खाण्डवमर्जुनेन बलिना दिव्यैदुमैः सेवितः दग्धा वायुसुतेन रावणपुरी लंका पुनः स्वर्ण भूः । સ્થ पञ्चाशरः पिनाकपतिना तेनाप्ययुक्त कृतं दारिद्र जनतापकारकमिद केनापि दग्धं नहि ॥
૧૧
For Private And Personal Use Only
ક્રમશ :
બળવાન અર્જુને દિવ્ય વૃક્ષાથી ભરેલું પાંડવવન બાળી નાખ્યુ, વાયુપુત્ર હનુમાને રાવણુની સ્વર્ણ પુરી લંકા બાળી નાખી અને પિનાકપાણી શ’કરે કામદેવને બાળી નાખ્યા એમાં કેઇએ કઈ સારું કર્યું નથી. બાળી નાખવા ચેાગ્ય તા જનાને સંતાપ આપનારી આ ગરીબાઈ-દારિદ્ર છે. પણ એ ગરીબાઇને તેા કોઇએ પણ ખાળી નહિ