Atmanand Prakash Pustak 056 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

શ્રી મામાનદ પ્રકાશ
અત–વસ્તુને એક સ્વભાવ તે વસ્તુમાં જ પરિણામ આવે છે. ક્રિપાક એવું કાઈ વિષષણ અંતર્ગત બીજા સવ-ભા સાથે એતત હેવાથી હોવું જોઇએ. વળી તેનાં રૂપ-રંગ-સ્વાદ પણ ખૂબ એકને સંપૂર્ણપણે જાણીએ તે આપે આપ બીજા આકર્ષક હેવાં જોઈએ પરંતુ માણસ તે ખાય તે સ્વભાવ પણ જાણવામાં આવે. અને એક વસ્તુને મરણને શરણ જ થાય. બાઈબલમાં આભને સ્વર્ગ પૂર્ણપણે જાણીએ તે તેમાં રહેલા તમામ ગુણધર્મો વાટિકાના એક વૃક્ષના ફળને ચાખવાની મનાઈ કરી આપોઆપ જ્ઞાત થાય જ, આમાં અનેકાંતવાદનું હતી પરંતુ શયતાનના રસમાવવાથી આદમે તે સારતમ રહસ્ય ટૂંકમાં પણ હું મારી શૈલીમાં નિષિદ્ધ વૃક્ષનું ફળ ચાખ્યું અને તેની અધોગતિ થઈ સમજાવ્યું છે?
બાઈબલની આ પુરાણ કથાનું રહસ્ય પણ ઉપર વર્ણ જગતની દરેક વસ્તુ પણ ઘણા ગુણધર્મોવાળી વેલ ગાયાના અર્થ જેવું જ છે એમ બાઈબલના હોવાથી તેને જે એક જ ગુણધર્મ લક્ષમાં લઈ કેટલાક વિદ્વાન યુરોપીયન ભાષકારો માને છે ! તેનું હઠાગ્રહપૂર્વક પ્રતિપાદન કરવામાં આવે તે તેને પિાકક્ષાળની ઉપમા અને બાળકના નિષિદ્ધ ફળનું જ પૂર્ણ સત્ય માની લેવામાં આવે ત્યારે માત્ર સ્થાનક બન્નેને સાર એક જ હોવો જોઈએ એમ ઊભા થાય છે. સત્યના એક અંશને સંપૂર્ણ સત્ય મને પણ નિન્તપણે લાગે છે. માની લેવાથી બૉહિક અથવા માનસિક ભૂમિકા પર હવે એક દષ્ટાંત દશકાલિક ચુલિકામાંથી આવું હિંસા કંપન થાય છે અને તેનું પરિણામ કાયિક છે. તેમાં શરીરને વહાણની ઉપમા આપી છે :– હિંસામાં જ આવે છે. પહેલાં શખવ્યાપાર, પછી મારામારી કરવા સારૂ હસ્તચાપાર માટે જ સરખા રાવજવાવો નવો અહસાની સાવલોમ પ્રતિષ્ઠા કરવા માટે તેના . = મૂળમાં અનેકાંતદષ્ટિ પાયારૂપે રહેલી છે.
संसारो अण्णवो वुत्तो, जसरन्ति महेसिणो ।
અર્થાત–શરીરને નાવ કહ્યું છે, જીવ નાવિક સંસારસુખની ક્ષણભંગતા, અનર્થકારિતા અને આત્મશત્રુતા બતાવવા માટે ઉત્તરાધ્યયનયત્રમાં અનેક ' કહેવાય છે, સંસાર અર્ણવ એટલે પાર મેટે
કે ગાથાઓ છે. તે બધી આ નાના લેખમાં આવી શકે સામર કહેવાય છે. આ સંસાર સમુદ્રને મહર્ષિ નહિ, પણ એક માયા મને સુંદર લાગવાથી તે તરવાને અને સામે પાર જવાને સમર્થ છે. આપું છું –
જન આગમમાં મુખ્ય પંચપ્રતિકમણ સત્ર, ઘजहा किपागफलाण, परिणामो न सुंदरो।
વૈકાલિક, ઉત્તરાધ્યયન, યુવકૃતગ, આચારાંગ વગેર વગેરે ખૂબ પઠન કરવા માં છે. આ બધામાં ઉપ
ભાઓ અને દષ્ટાંતે એટલાં બધાં આપ્યાં છે કે તે અર્થાત જેમ કિપાક ફળ ખાવાનું પરિણામ બધા આ નાના લેખમાં ઉતારવાં શકય નથી પરંતુ બે સારું આવતું નથી તેવી જ રીતે ભગવેલા ભોગન ગણ મને જે ખૂબ ગમી ગયાં તે અહીં આપ્યાં છે. પરિણામ સારું આવતું નથી. જંગલમાં કેટલાંક છેલ્લે મુક્ત જીવ અને સંસારી જીવન ભેદ દર્શાવવા કાનાં કળી ખબ મીઠાં હોય છે પણ તેમાં હલાહલ ઝેર બે સરસ ઉપમાઓ જૈન ધાર્મિક સાહિત્યમાં ખૂબ હવાથી માણસ તે ફળ ચાખ્યા પછી તરત જ ઢળી જાણીતી છે. આ ઉપમાઓ છે તબાની અને એરપડે છે અને મરી જાય છે. સાંસારિક ભાગ અને બીજાની, જીવ કર્મ પુદ્ગલના અનેક જન્મના સંગથકી સર્વ પ્રકારની તમે ગુણી વાસનાઓની તમિનું આવું તેને ભારથી એટલા બધા બંધનેથી બાયેલો હેય