________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
સમજાવી ગુજરાતી અસ્મિતાને પાયો નાખ્યો. માટે હિંદના વડા પ્રધાન જવાહરલાલ નહેરુ પંચગુજરાતની ભાષા અને સંસ્કાર, એના સાહિત્ય અને શિલના પાંચ સિદ્ધાંતને અનુસરવા વિશ્વના દરેક દેશને વ્યવહાવિવેક, એની પ્રણાલિકા અને એની ભાવનાને અનુમોદન કરે છે. આ પંચશિલના સિદ્ધાંતને જે વૃત્તિએ સર્વ ઉપર આજે ગુજરાતમાં હેમચંદ્રાચાર્યની વિશાળ દષ્ટિથી વિચાર કરીશું તો જણાશે કે હેમચંદ્રા સંપૂર્ણ પ્રતિભા અને ન ભૂંસાય એવી છાપ પાડી છે. ચાર્ય અને કુમારપાળના જીવનકાલ દરમ્યાન ગુજરાતમાં પ્રજાની નસેનસમાં રમતી શુદ્ધ પ્રેમની, સૌન્દર્યની, આ સિદ્ધાંતને એક યા બીજી રીતે વત્તેઓછે અંશે પરાક્રમોની, સ્ત્રીઓને પ્રેમની, શંગારની, વીરતાની કુમારપાળ અનુયા હતા. એથી ગુજરાતમાં તે સમયમાં અને સુંદરીઓની ગાથા એમના લખાણમાં દેખાઈ શાંતિની સ્થાપના થઈ હતી અને સુરાજ્ય સ્થપાયું આવે છે. પવિત્રતાની અખંડ મર્યાદા લોકોને દર્શાવી. હતું તેમજ પ્રજાના ધન, બુદ્ધિ, તંદુરસ્તી વગેરેમાં વિશ્વસાહિત્યમાં સ્થાન હોય એવા વિદ્વાનો ગુજરાત વધારો થયો હતો. આ બે મહાન વ્યક્તિઓના જીવનપાસે થોડા છે અને તેમાં હેમચંદ્રાચાર્યનું સ્થાન ચરિત્ર ભયાનક રીતે સહાર કરનારા શઍના આ છે એમ કહેવું જરાએ અતિશયોક્તિભર્યું નથી. યુગમાં કેટલા અમૂલ્ય છે એને હેજે ખ્યાલ આવી શકે આવી વિભૂતિઓ કોઈ વખત આ પૃથ્વી પર જન્મ એવી રીતે એ પુણ્યાત્માના આદર્શ, વિચાર, વાણી અને લે છે અને જન્મે છે ત્યારે સમયને ફેરવી નાખી વર્તન અને સિદ્ધાંતનું પાલન આપણું જીવનમાં કરશું પ્રજાને નવી શક્તિ, નવી દષ્ટિ, નવું જીવન તથા તે કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રીમદ્દ હેમચંદ્રાચાર્ય તથા ગુર્જરેશ્વર નવું મૂલ્યાંકન આપે છે. અને યુગપુરુષ તરીકે મહારાજાને ખરી અંજલિ આપી કહેવાશે અને જીવન જીવી જાય છે. આ સઘળું હેમચંદ્રાચાર્યે આજના અણુશસ્ત્રના યુગમાં સમસ્ત માનવજાત અને એમના યુગમાં લોકજીવનમાં આપેલું છે આથી એમને સંસ્કૃતિને ધ્વસ થતો અટકાવી શકીશું એટલું જ મહાન આચાર્ય, મહાન કવિ, મહાન પંડિત, મહાન નહિ પણ આખાયે વિશ્વમાં આપણે શાંતિની જ્યોત સેવક એ સઘળા કરતા કલિકાલસર્વ” કહેવા પ્રગટાવવા શકિતમાન થઈશું. એ જ યોગ્ય છે.
“Lives of the great men all remind us, આધુનિક કાલમાં એટમોમ્બ અને હાઈજિનબે જેવા વિનાશક બળામાંથી સમાજને બચાવી
We can make our lives sublime; શાંતિ કેવી રીતે સ્થાપવી એ એક અગત્યની સમસ્યા And departing leave behind us, આજે પ્રજાના ચિત્તતંત્ર પર અંકાયેલી છે અને તે Footprints on the sands of time”
पुनर्वित्तं पुनर्मित्रं पुनर्भार्या पुनर्मही। एतत्सर्व पुनर्लभ्यं न शरीरं पुनः पुनः॥
(દુતવિલંબિત) પ્રિય સખા સુત સ્ત્રી ઘન ને ધરા, જગતમાં ફરીથી મળશે ખરા; ફરી ફરી પણ આ તન તે નકી, નહિ મળે બહુ યત્ન કર્યા થકી.
For Private And Personal Use Only
