________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
દુરાચાર ઇત્યાદિ દૂષણોએ તે ઘર નથી કર્યું ને ? પદે બિરાજી શક્તા હતા. તેને જાતિનાં કઈ બંધન તેમાં કોઈ ખરાબ પરમ્પરા તેનાથી શરૂ થઈને ? જે ન હતા. કળામાં, પછી તે બ્રાહ્મણનાં હોય કે શુદ્રનાં હોય પણ
મધ્યકાળમાં વેદના અનુયાયીઓનું વૈદિકનું) વિશેષ હિંસા, મદ્યપાન વગેરેની ખરાબ પરમ્પરાઓ ચાલી રહી
પ્રભુત્વ હોવાથી આ ગુણકર્મ અનુસાર વર્ણવ્યવસ્થાને હતી, તેને શુદ્ધ કરવા માટે ખાસ પ્રયત્ન કરવામાં
માનનારી સંસ્કૃતિ પર પણ તેનો ઘાતક પ્રભાવ પડ્યો આવતા હતા. તે કુળનાં લોકોને ક્રિયા દ્વારા શુદ્ધ
અને કઈ કઈ જગાએ તેની અસર પાછળનાં કરવામાં આવતા હતા. જે લેકમાં અહિંસા ઈત્યાદિ
પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રન્થ અને પુરાણું ગ્રન્થો પર પણ પડી. તોની પમ્પરા હતી જ તે લેકોને ધર્મ સુસાધ્ય હતા.
વ્યવહારમાં જનસંધ વૈદિકની પાછળ ઘડાવા લાગ્યો તાત્પર્ય એ કે કુળની શુદ્ધિ અને અશુધ્ધિની અસર
અને પિતાની પ્રાચીન મૂળ સંસ્કૃતિને છેડી બેઠો. વ્યક્તિનાં આચરણની સહજ ગ્રાહ્યતા અને ઉપદેશ પ્રેરીત ગ્રાહ્યતા પર થતી હતી, તેને કોઈ ધર્માધિકાર
આજનું નવભારત જ્યારે મનુષ્યમાત્રને સમાન પર નહિ.
નાગરિક્તાના અધિકાર દઈ રહ્યું છે, અને મનુષ્ય ભરત ચક્રવતી મ્યુચ્છ દેશમાંથી અનેક રાજ્ય- મનુષ્ય વચ્ચે ફેલાયેલી “અસ્પૃશ્યતાને સમાપ્ત કરી કન્યાઓને પરણીને લાવ્યા હતા. તેની સાથે હજારો રહ્યું છે, ત્યારે જૈન સંસ્કૃતિના ઉપાસક જેને જ તેમાં દાસ દાસીઓ આવ્યાં હતાં. પણ તે બધા મુનિ દીક્ષાને વિશે નાખવાના પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે. યોગ્ય માનવામાં આવ્યા હતા. જે કોઈ વ્યક્તિ ગમે
એક તરફ વેદિક ધર્મનાં પ્રતિનિધિઓ શોને મંદિરેતે વૃત્તિથી આજીવિકા ચલાવનારે હોય પણ મુમુક્ષુ
માં એટલા માટે નથી જવા દેતા કે તેઓ ત્યાં જઈને હોય અને ધર્મ તથા વૈરાગ્ય તરફ તે ઉતરી રહ્યો હેય તે ધર્મનું દરેક પદ પ્રાપ્ત થઈ શકતું હતું તેમાં
વેદિક સંસ્કૃતિને અભડાવશે અને બીજી બાજુ આજના બંધન ન હતું.
રૂઢિચુસ્ત જેને પોતાનાં મંદિરો અશુદ્ધ થઈ જશે, તે
આશંકાથી ગભરાઈ રહ્યા છે. આ તે જેને માટે વર્ણવ્યવસ્થાનું સૌથી ઘાતક રૂપ તે છે જેમાં એક સુઅવસર હતું કે અત્યારે તેઓ મહાવીરનો બ્રાહ્મણ વર્ગને અસંખ્ય વિશેષાધિકાર આપવામાં પતિતપાવન-સમતા સંદેશ સંભળાવે અને તેઓને જેન આવ્યા, અને શુના ધર્માધિકાર, સમાનાધિકાર અને
દીક્ષા આપે પરંતુ આજે “ઊલટી ગંગા વહી રહી છે વ્યવહારાધિકાર છીનવી લેવામાં આવ્યા. માનવજાતિના જે ધર્મ આ પતિને ઉદ્ધારક હતા તે જ તેને માટે એક મેટા સમુદાયને “અસ્પૃશ્ય” કહેવામાં આવ્યું. પિતાના દરવાજા બંધ કરીને બેઠો છે ! વિકા ખાતી ગાયને “ગૌ માતા” કહીને પૂજવામાં આવે છે, તેને ધર્મવસ્ત્ર પહેરીને પણ અડી શકાય છે, સાધારણ રીતે આપણે જૈન સંરકૃતિની આચારતેનાં મઈ-મૂત્ર અને છાણનું ખાન-પાન થાય છે પણ વિચાર સંબંધી પ્રણાલિકાઓ ઉપરથી નીચે પ્રમાણે મળ સાફ કરવાવાળા મનુષ્ય “અસ્પૃશ્ય ”. તેનાં આધારભૂત સિદ્ધાંત જાહેર કરી શકીએ. પડછાયામાં પણ આભડછેટ. તેનાં બાળબચ્ચાને ભણતર
૧. દરેક આત્મા સ્વતંત્ર છે. તેને માત્ર પોતાનાં ગણતર નહિ-કેળવણી નહિ, અને આ બધું ઈશ્વર
જ વિચારો અને પ્રવૃત્તિઓ પર અધિકાર છે. તે અને ધર્મને નામે થયું. જેનધર્મમાં પ્રારંભથી જ ધર્મનું ક્ષેત્ર બધાને માટે ખુલ્લું રાખવામાં આવ્યું,
પિતાનાં જ ગુણરૂપને સ્વામી છે. પિતાનાં સુધાર અને ભગવાન મહાવીરનાં સંધમાં ચાંડાલ, કુંભાર હજામ
પતન માટે પોતે જ જવાબદાર છે. વગેરે બધાને સમાવેશ થતે. તે ધર્મનાં ઉચ્ચમાં ઉચ્ચ ૨, કોઈ એ ઈશ્વર નથી કે જે અનંત જડ
For Private And Personal Use Only
