________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વ્યાપારનીતિશતક
|||||||||R લેખક:—શ્રી અમરચંદ્ર માવજી શાહ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ગતાંક પૃષ્ઠ ૨૯ થી શરૂ. )
૧૮. પાઇથી સુધરે તેા પૈસે ન ખર્યાવવા એ નોતિ વૈદ્ય ડાક્ટરની હાવી જોઈએ. ખાટા લ્હેમ અને શકાઓમાં દર્દીએને ન નાખવા જોઇએ. દવા પશુ નિર્દોષ આપવી જોઇએ, હિઁ સાયુકત દવાઓથી દર્દીના દર્દીને વધારી તેને વધુ દુ:ખમાં મૂકવા જેવુ ન કરવુ' જોઇએ.
૧૯. આપણા આરેાગ્યને માટે અન્ય પશુ-પંખીએાનાં જીવન હણીને તેની દવાથી આપણે નિરાગી થવું એ મહાપાપ છે. દવાઓમાં આ પદ્ધતિ પાશ્ચાત્યાએ સ્વીકારી સમાજમાં રાગચાળા વધુ ફેલાવ્યા છે અને કરેડા શ. એ દ્વારા લઈ જાય છે, આ અનીતિ છે.
૨૦. જેટલી આર્ગ્યતા કુદરતી રીતે જીવવાથી મળે છે, તે કૃત્રિમ વાએથી કદી પ્રાપ્ત થતી નથી. આપણા જીવન દ્વા ને ડૅાકટર ઉપર જ જો નભતાં હોય તે આપણે જીવવાને પણ લાયક રહ્યા નથી. જે ડૉકટર કે વૈદ્યો દુષ્ટ ભાવના રાખે છે તે મહાન પાપરૂપ છે.
૨૧. કપડાંને કૃત્રિમ રીતે સુંવાળા બનાવવા માટે તેમાં ચરખીને ઉપયોગ કરાય છે. તે પ્રાણીઓની હિંસાદારા સમાજ ઉપર પાપને લેપ ચડાવવા બરાબર છે. આથી વાપરનારા દરેક હિંસાના-પાપના ભાગીદાર બને છે. આવી પાપમય વસ્તુઓથી સમાજ દુ:ખી થાય છે.
૨૨. ી પીણાઓ, માદક પીણાઓના વ્યસનેમાં પ્રજાજીવનને સપડાવવા મનફાવતી જાહેરખબર કરી લેકાને ધે રસ્તે દેરવી, કમાણી કરનાર મહાઅનથ કરે છે. સાચી વસ્તુની જાહેર ખબર કરવાની જરૂર નથી. ખાટી વસ્તુઓને ફેલાવે કરવાથી સમાજજીવન બગડે છે.
૨૩. જે વ્યવસાયમાં નીતિનું ધેારણુ નથી. ખીજાનુ' પડાવી લેવાની ભાવના છે. બીજાનું' ચારેલુ લઈ ધનવાન થવાની વૃત્તિ છે ત્યાં સુધી કાષ્ટ દિવસ જય થવાના નથી. સત્યનું પલ્લું જ ઊંચે રહેવાનુ છે. અનીતિનુ ધન આખરે નષ્ટ થવાનુ જ છે.
૨૪. પ્રજાજીવનની વસ્તુઓના સંગ્રહ કરી ભાવ વધારવાની દુષ્ટ ભાવનાથી પ્રજાજીવનમાં મોંધવારી ફેલાય છે. ગરીમાને વસ્તુ મળતી નથી અને એ ત્રાસરૂપ સંગ્રહખારીથી અનેક લોકાને મુસીબતમાં મુકાવુ પડે છે. આ કુદરતનાં કાયદાથી વિરુદ્ધ છે.
૨૫. જેવી ભાવના તેવી સિદ્ધિ થાય છે. દુષ્ટભાવનાથી કરેલાં કૃત્યો તેનુ ફળ દુષ્ટ જ આવે છે. ભલે ઘડીક સિદ્ધિ થઇ દેખાય. અંતે પાપની લક્ષ્મી પછાડીને જ જાય છે. સત્યના જ સદા જય છે. અનીતિની કમાણી ઉપર જીવનાર અર્ધતિના ઉમેદવાર છે.
૨૬. તેલમા૫માં આધુ આપવુ, છેતરવુ એ પણુ અનીતિ છે. એક બતાવી બીજી' આપવું' તે પણુ અનીતિ છે. જે માણસેા ન્યાય—નીતિથી વર્તે છે તે ભલે બહુ ધનવાન ન હોય છતાં તેના આત્મામાં સ'તેષ અને શાંતિનાં દર્શન થાય છે. અનીતિમાનને અશાંતિ જ છે.
૨૭. ધમ-અર્થ-કામ અને મેાક્ષ એ ચારે પુરુષાથ–મેાક્ષનાં બળે ધમકરજરૂપે અર્થકામની પ્રાપ્તિ કરવી જોઇએ. બીજાનાં ભાગે જીવન જીવવુ ન જોઇએ. જીવવું તે જીવાડવુ. એવી માનવતા હોય ત્યાં જ નૈતિકતા હૈાય છે, જ્યાં માનવતા નથી ત્યાં નીતિ નથી.
[ ૭૪ ]e
For Private And Personal Use Only
