Atmanand Prakash Pustak 049 Ank 02

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

અનતીય જિન સ્તવન-પદાથ સહિત.
સુહમ નિગેાદી જીવથી, ચેાગના ઠાણુ અસખ્ય છે,
તરતમ મેહે પરાયત્ત રે. મન૦ (૪) સ્પષ્ટા . સવે છદ્મસ્થ જીવાતુ આત્મ વી` ક્ષયે।પશમ ભાવે સદા હેાય પણ સ`થા આવૃત થાય નહીં. જો સર્વથા આવૃત હાયવીય તા ચેતનતાના સમૂલ અભાવ થાય, તેથી છદ્મસ્થ જીવાને પણ વીર્યા'તરાયના સદા ક્ષયપશમ હોય તે વીર્યંતરાયની ક્ષયાપશમવડે છદ્મસ્થ જીવને આપવી ના પ્રગટતા હાય છે
વિભાગે અધિક વીર્ય વાલા પ્રદેશની શ્રેણીને અનીકૃત લેાકની એક પ્રદેશિકા સૂચી શ્રેણીને અસંખ્યાતમે ભાગે જેટલા આકાશપ્રદેશ હૈાય તેટલી વણાએ એક સ્પર્ધક થાય. તે પ્રથમ સ્પર્ધકની ઉત્કૃષ્ટ વીર્યંશ વ ણુાથી એટલે છેલ્લી વણાથી એક,એ અથવા સંખ્યાતે વિભાગે અધિકા કેાઈ જીવપ્રદેશ નથી પરંતુ અસંખ્ય લેાકાકાશ પ્રમાણ વીશે અધિક જીવપ્રદેશની શ્રેણી તે બીજા સ્પર્ધાકની પ્રથમ વણા જાણવી. વલી તેથી અકેકે વીર્ય વિભાગે વધતા વધતા છવપ્રદેશની
ત્રયની મલિનતાને ચેગે પેાતાના કર્તૃત્વ સ્વભાવને લીધે કમ ( ક્રિયા )રંગે આત્મપ્રદેશ ચલાયમાન કરે છે, એટલે “ આત્મપ્રદેશપરિ પદો વેગ ” એ સૂત્ર પ્રમાણે યાગી મને છે. કહ્યું છે કે છે...” છઉમર્શી વીરજ લેયા સંગે, અભિસ ંધિજ મતિ અંગે રે સૂક્ષ્મ-સ્થૂલ ક્રિયાને રહેંગે, ચેગી થયેા ઉમ ગે રે,” એમ યાગવશે કર્મોના ગ્રાહક થાય છે, તે ચેાગનું સ્વરૂપ નીચે પ્રમાણે-વીર્યંતરાય ક ના ક્ષયે પશમવડે ઉત્પન્ન મન, વચન અને કાય વણાનું અવલંબન કરનાર કર્મ ગ્રહણ કરવામાં કારણભૂત આત્મપ્રદેશનુ પરિપ ́દન ( સંચલન ) તે ચેગ છે. ત્યાં જઘન્ય વીર્ય વાલા, જે છપ્રદેશ તે વળી કેવળીના તીક્ષ્ણ બુદ્ધિરૂપ શએ કરી છેદતાં જે વીર્યાં શના ખીન્ને વિભાગ થઈ શકે નહિ તે વીર્ય વિભાગ છે. અને ભાવાણુ પણ તેનેજ કહીએ તેવા લેાકાકાશથી અસંખ્યાતજીણા જે વીર્યાણુ તેણે કરી સહિત જે જીવપદેશ તેના સમુદાય એટલે છત્રપ્રદેશની શ્રેણી તે પ્રથમ વણા, તેથી એક વીય વિભાગે અધિક એવી જે જીવપ્રદેશની શ્રેણી તે બીજી વણા, એ વીવિભાગે અધિક એવી જે જીવપ્રદેશની શ્રેણી તે ત્રીજી વણુા-એમ એકેક વી
ને તે અપવી ની પ્રગટતાના કારણથી રત્ન-વણાએ કરી ખીજ્ર સ્પર્ધક થાય. તેથી વલી અસ`ખ્ય લાકાકાશ પ્રદેશ ભાગ પ્રમાણ વીર્યાં શે અધિક નીવત જીવપ્રદેશની શ્રેણી તે ત્રીજા સ્પર્ધકની પ્રથમ વĆા, એની પેરે શ્રેણી પ્રદેશ અસંખ્યેય ભાગ પ્રમાણ સ્પર્ધા કે પહેલું જન્ય યાગ સ્થાનક થાય, તેથી અ'ગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગના આકાશપ્રદેશ પ્રમાણ સ્પર્ધકે વધતુ બીજી ચેાગસ્થાનક થાય. તેથી વળી તેટલે જ સ્પર્ધકે વધતુ' ત્રીજી યાગસ્થાનક હાય એમ અસંખ્યાતા યોગસ્થાન થાય. વીર્યાતરના ક્ષયાપથમના અસંખ્ય ભે છે, તેથી ઉપર પ્રમાણે ચેાગના પણ અસંખ્યાતા ભેદ થાય અર્થાત્ સૂક્ષ્મ નિગેાદીયા લબ્ધિ અપર્યાપ્તા જીવને ભવ પ્રથમ સમયે સહુથી જઘન્ય યાગ હાય છે અને સન્ની પાંચેન્દ્રિય પર્યાપ્તા મનુષ્ય સૈાથી ઉત્કૃષ્ટ ચેગ પામી શકે છે. એમ મેહની તરતમતા દશે સૂક્ષ્મ નિગેદીયા લબ્ધિ અપર્યાપ્તા જીવના ભત્ર પ્રથમ સમયથી માંડી સન્ની પચેંદ્રિય મનુષ્ય સુધી અસંખ્યાત ચેગ સ્થાન જાણવા. ॥ ૩-૪ ૫ સંયમને ચેાગે વીય તે,
જાત્ર સન્નીવર પઋતુ રે;
૨૩
તુમ્હે કીધા પંડિત દ રે; સાધ્ય રસી સાધકપણે,
અભિસધિ રમ્યા નિજ લક્ષ રે. મન૦ ૫