________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧૨૬
www.kobatirth.org
તેના માટે કષાયની મંદતાની ઘણી જરૂરત છે. નિષ્કષાયી, :નિરપરાધી રહી શકે છે. મિથ્યાભિમાની ક્ષમા માગે તા ચે નિરપરાધી બની શકે નહિ, કારણ કે કષાયાનું મૂળ અભિમાન છે. અભિમાનીમાં નમ્રતા હાય નહિ, અને તેથી તે સ્વાત્ક અને પરાપક વાળા હાવાથી પ્રથમ તા ક્ષમા માગતા જ નથી અને કદાચ માગે તેા ય અહું તાગર્ભિત ક્ષમા ડાવાથી તે દેખાવ પૂરતી જ ક્ષમા હૈાય છે એટલે તે ફળ શૂન્ય હાય છે.
આપણે આપણુ આત્માનો જ ઘી અપરાખી છીએ, માટે પેાતાના આત્માની જ ક્ષમા માંગવાની જરૂરત છે. જે પાતાના આત્માની સાચી રીતે ક્ષમા માગે છે તેને અપરાધી બનવાના પ્રસંગ આવતા નથી. જે બીજા જીવાની ક્ષમા માગે છે અને આત્માની ક્ષમા માંગતા નથી તે અપરાધેાથી સૂકાતા નથી. આત્માની અનેક પ્રકારની માડી ગતિએમાં અનેક પ્રકારની યાતનાઓ ભોગવી પડે છે. તે આપણી આત્મા પ્રત્યેની; નિ યતાનુ ણામ છે. હિરાત્મા અજ્ઞાનતાને લઇને પેાતાના માનેલા અનાવટી સુખ માટે અંતરાત્માનુ ઘણું જ અહિત કરીને અપરાધી બને છે માટે અંતરાત્માના ક્ષમા માગી નિરપરાધી બનનાર સંસારના જીવમાત્રના અપરાધેથી મુક્ત થાય છે. તે સિવાય તા માત્ર બીજા જીવાની પાસે ક્ષમા માગવી તે એક રૂઢિ સચવાય છે. અત્યારના રૂઢિમાં અહિરામાં મીજા મહિરાત્માની ક્ષમા માંગે છે તે માત્ર પૌલિક સુખમાં પડેોંચાડેલી માધાને આશ્રયીને છે. પાંચ ઇંદ્વિચાના વૈયિક સુખમાં મગ્ન અજ્ઞાની બહિરાત્માને તેના માનેલા વૈયિક સુખમાં અંતરાય ઊા કરવાથી તેને દુ:ખ થાય છે. વર્ણ-ગધ-રસ-સ્પર્શ અને શબ્દના અણુગ તે ઉપયોગ કરવાથી તેને દુ:ખ થાય છે. પેાતાની ક્ષુદ્ર વાસનાઆ પોષવાને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
વિષયાભિનંદી થવાના જીવવામાં અંતરાય નાખવાથી તેને દુઃખ થાય છે.
આ પ્રમાણે મહિશત્માએ એક બીજાના અપરાધી બને છે, તેની જ માત્ર અત્યારે ક્ષમા માગવાની પ્રથા છે. એટલે ક્ષમા માગવા છતાં પણ જીવા અપરાધથી મુકાતા નથી. અને નિરંતર અપરાધ કર્યે જાય છે, તેથી કેઇ પણ જન્મમાં તેમને નિરપરાધી બનવાને વખત જ આવતા નથી અને અ ંતરાત્માની પ્રીતિ જાળવી શકાતી નથી. કેવળ અધ્યાત્મની-અંતરાત્માહિર મા-પરમાત્માની તથા સ્વર્ગની– અપવર્ગની વાતા કરવા માત્રથી નિરપરાધી અની શકાય નહુિ, તેમજ પરમાત્મ દશા પ્રાપ્ત કરી શકાય નહિ. આત્મા સત્ છે, જગત અસત્ છે, કષાય—વિષય અકલ્યાણુના હૅતુ છે, વસ્તુ માત્ર ક્ષણવિનશ્વર છે, સયેાગ દુખનું મૂળ છે, આત્મા એકલા છે, નિત્ય છે, શાશ્વતા છે, સુખસ્વરૂપ છે, વૈયિક સુખ દુ:ખસ્વરૂપ છે, રાગ, દ્વેષ, માહ આત્માના અહિતકર્તા છે, ઇત્યાદિ પરિવાતે સાચી છે, પણ તે અંતરાત્મ દશાને પ્રાપ્ત થયેલા માટે છે, બાકી અહિરાત્મ દશાવાળા માટે તા બધું વ્યર્થ છે. કેવળ ખેલવા પૂરતુ છે અને સ્વાર્થ સાધવા પૂરતુ છે, માટે અંતરાત્મ દશાની ક્ષમા માગીને નિરપરાધી મનવાની આવશ્યકતા છે. જે અંતરાત્માની ક્ષમા માગે છે તે અવશ્ય પરમાત્માના દર્શનના અધિકારી બની શકે છે અને નિરપરાધી બનીને શાશ્વત સુખના ભાગી બની શકે છે.
૧૭
તે જ સાચુ` છે, નિઃશંક છે, જે જિનેશ્વ રાએ કહ્યું છે. આવી શ્રદ્ધાની ખામીને લઇને દેહાધ્યાસ સર્વથા છૂટતા નથી. આત્મા અમર છે એમ જાણ્યુ છે છતાં મેતના ભય છૂટતા નથી. પોલિક વસ્તુઓના સંયોગથી માનેલું સુખ તે સાચુ નથી, કારણ કે તેનુ પરિણામ
For Private And Personal Use Only
