________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પર્વોને રાજા પર્યુષણ પર્વ.
૧૩
જ્ઞાનપૂર્વકની ક્રિયા આત્માની વિશુદ્ધ દશાને પમાડશે. ભગવંતના ઉપદેશાનુસાર વિશુદ્ધ જીવન બનાવી એટલા જ માટે વિષયાનુષ્ઠાન, ગરેલાનુષ્ઠાન અને આત્મશુદ્ધિની ઉન્નત દશા આ અનુષ્ઠાનમાં પ્રાપ્ત થાય છે. અનનુષ્ઠાનનો ત્યાગ કરીને શુદ્ધિ તરફ વળશે જ. એટલે કે પયુંષણા મહાપર્વરૂપી રાજાધિરાઆ શુદ્ધિમાં આહાર, ઉપાધિ, પૂજા, સેવા, બહુમાન, જની રાજ્યાભિષેકની શુભ ક્રિયા થતાં સમ્યકત્વની વાહવાહની અભિલાષાનો અંશ પણ નહિં જ રહે– પ્રાપ્તિ અને સમભાવદશા પ્રાપ્ત થતાં અનુષ્ઠાનની આ લેકના સુખની લેશ પણ અભિલાષા નહિ વિશુદ્ધિ આવવી જોઈએ. આજે આપણે બધાએ જાગે, હવે આ લેકના સુખની અભિલાષાનો જે આ વાત ખબ સમજી વિચારી પયપ્રણા માપ. જ્ઞાન અને વિવેકપૂર્વક ત્યાગ કરે છે તે મુમુક્ષુ એ જ ધિરાજની ઉજવણી કરીએ અને આ ઉચ્ચ દશા તેજસ્વી વિશુદ્ધ જ્ઞાનદીપકથી જાગ્રત બની પરલોકના પ્રાપ્ત કરીએ તે આ પર્વાધિરાજની ઉજવણી કરી સુખની ઇચ્છાને પણ સહજભાવે ત્યાગ કરશે. એને સકલ ગણાય. પરલેકના સુખની લવલેશ ઈચ્છા નહિં રહે. આ
આ બે ઉત્તમ ગુણો પ્રાપ્ત થતાં માન, માયા લેક અને પરલોકના સુખની ઇચ્છાને ત્યાગી બના- અને લેભને કાઢવા પડશે. એને બદલે માર્દવ, નમ્રતા, નાર મુમુક્ષુ આત્મશોધન કરી સ્વરૂપાનુભવદશા
વિનય, આવ, ઋજુતા, સરલતા, અપટવૃત્તિ, દંભપ્રાપ્ત કરવા ક્રિયામાં અનુપયોગ દશાને ત્યાગ
નો અભાવ, નિર્લોભતા, સંતોષ, મમત્વનો અભાવ કરશે જ, અનુષ્ઠાનનો ત્યાગ કરશે જ અને ક્રિયા પ્રતિ
પરિગ્રહ વૃત્તિન-મૂછને અભાવ જાગે. આત્મશુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરાવનાર શુદ્ધિ અનુકાનોમાં
આપણે પર્યુષણું મહાપર્વરૂપી રાજાધિરાજની ઉપેક્ષા, અનાદર કે અભાવ, અનુપયોગને ત્યાગ કર
સાચા હૃદયથી હૃદયમાં સ્થાપના કરીએ તે આપણા વાની વૃત્તિ જાગે જ જાગે. અને આવો જ મમક્ષ
આત્માની અસ્મિતા જાગે એમાં તે આશ્ચર્ય જ ભવ્યાત્મા શ્રદ્ધાથી સુવાસિત બની જ્ઞાનદીપકથી જાગ્રત
નથી. આજે એ અસ્મિતા જગાડવાની જરૂર છે. બની તહેતુ અનુષ્ઠાનને ઉપાસક બનવાને જ. આમાં આશયની શુદ્ધિ, ક્રિયાની અભિરુચિ અને
કિર આ આત્માની અસ્મિતા આપણું જીવનમાં વણાઈ ઉપયોગની જાગૃતિ આવવાની. શુભાશયથી પ્રેરિત
જાય તે માનવતાનો દેવ જાગશે. આ અસ્મિતા થઈ; ક્રિયા પ્રતિ પૂર્ણ પ્રેમ, શ્રદ્ધા, આદર અને
આપણામાં સાચું જૈનત્વ જગાડશે. આ અસ્મિતા
આપણુમાં પ્રછમાં રહેલી આત્મતિ જગાવશે. હૃદયને પ્રેમ-રુચિ જાગ્રત કરી ઉપયોગપૂર્વક શુદ્ધ ક્રિયા કરવા પ્રેરાશે.
એટલે કે પર્યુષણ પર્વાધિરાજ-રાજરાજેદ્રના
રાજ્યાભિષેકમાં કલ્પસૂત્રના પાંચ વ્યાખ્યાનરૂપી પંચ તહેતુ અનુષ્ઠાનમાં ઊંચે આવેલો આત્મા દિથી આ રાજ્યાભિષેક અદ્દભુત-અપૂર્વ થશે અને નિજાનંદને સહજ રીયા ભક્તા બને છે. એને એથી મિથ્યાત્વ-ક્રોધ-માન-માયા અને લેભ જશે. આત્માની વિભાવ દશા, પ્રમત્ત દશા અને અનુપયોગ આપણું રાગ અને દ્વેષ ઘટશે અને સમ્યકત્વ, ક્ષમા, દશા સહજ રીતે જાય છે. એનામાં સ્વભાવ દશાની માર્દવ, આર્જવ અને સંતોષ પ્રગટશે. બસ, આત્માની ઉચ્ચ દશાની મસ્તી આવે છે, એનામાં અપ્રમત્ત વિભૂતિ જાગી અને પરમ મુમુક્ષુ બને એટલે ઉત્તમ દશા જાગે છે. અને પરમ ઉપગ-હેપાદેયના ગુણણીએ ચઢતાં એને વાર નહિં જ લાગે. વિવેક સાથે આત્મજ્ઞાન અતિ પ્રગટે છે. અને પરમ આ ઉત્તમ ભરવામાં જીવને આચાર્ય મહારાજ શુદ્ધ ક્રિયા કરે છે. આ ઉચ્ચ દશાનું નામ છે પયુંષણ મહાપર્વાધિરાજ-રાજરાજેંદ્ર પર્યુષણના અમૃતાનુષ્ઠાન. બીજા શબ્દોમાં કહું તો શ્રી જિનેશ્વર શુભ વધામણું આપે છે.
For Private And Personal Use Only
