________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
YXXXXXXXXXXXXXXXX તે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, અનુભાગાદિથી થતી
આમા પર અસર
પ્રાજક-મુનિ મહારાજ શ્રી પુણ્યવિજયજી. (સંવિાપાક્ષિક) આત્મા પર દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, અનુભાગાદિ આનું કારણ ભિન્ન ભિન્ન ક્ષેત્ર, કાળ અને અનુઅનેક કારણની અસર થાય છે, જેને લઈ ભાગાદિવડે (રસવડે) થયેલી અધ્યવસાયની અધ્યવસાયની ભિન્નતા થાય છે. કર્મને એક વિચિત્રતા છે. એ રીતે ભિન્ન ક્ષેત્ર, કાળ આદિ સ્થિતિબંધ થવામાં અસંખ્ય અધ્યવસાયના અસંખ્ય કારણે ભિન્ન ભિન્ન અધ્યવસાય થવામાં સ્થાનો હોય છે; તે દરેક અધ્યવસાયે કઈ પણ કારણ છે. ક્ષેત્રાદિ તથા મેહનીયના સ્થાનકે જીવ તે સમયે તે જ સ્થિતિ બાંધી શકે છે. અસંખ્ય હોવાથી અધ્યવસાય પણ અસંખ્ય એ રીતે ઘણુ એ એક સરખી સ્થિતિ હોય છે. બાંધવા છતાં તે સઘળા જીવો એક જ ક્ષેત્રમાં, આ અસંખ્ય અધ્યવસાવડે એક સરખી જ એક જ કાળમાં એક જ પ્રકારના સરખા સ- સ્થિતિ બંધાયા છતાં એક સરખા સંગમાં
માં અનુભવતાં નથી, પરંતુ ભિન્ન ક્ષેત્ર અનુભવાતી નથી. કેઈપણ એક સ્થિતિબંધનું કાળાદિ અને ભિન્નભિન્ન અંગોમાં અનુભવે છે. એક અધ્યવસાયરૂપ એક જ કારણ હોય તો તે
પ્રશંસા કરે કે તે સાંભળીને તે ગર્વથી ફૂલાય તરીકે ઓળખાય છે તેનાથી મુક્ત આત્મતેને જે બુદ્ધિમત્તા તથા ડહાપણ કહેવામાં આવતું સન્માન જાળવે છે. આવા પુરુષને બીજા સન્માન હોય તે જ સદૂભૂત ગુણ વગરનાને વખાણનાર આપે કે ન આપે તો પણ આત્માથી સન્માનિત તથા વખાણ સાંભળીને ગર્વ કરનારને ડાહ્યા છે માટે તેને બીજાના સન્માનની જરૂરત રહેતી અને બુદ્ધિશાળી કહી શકાય,
નથી. છતાં ડાહ્યા-સદાચારી સજજન માણસો
તે આદર કરે છે તેથી તેઓ ગર્વથી મુંઝાતા યદ્યપિ અસત્ય-અનીતિ-માયા-દંભકષાય- નથી. ગુણવાન પુરુષનો આત્મા બળવાનઆદિ મેહગર્ભિત, પ્રવૃત્તિ માત્રથી આત્માનું સત્વશાળી હોય છે તેથી તેમને અપકીર્તિને ભય અપમાન જ થાય છે, કારણ કે જ્યાં સુધી જીવના કે આશંકા હોતી નથી અને જનતામાં તેમને બહિરામદશા હોય છે ત્યાં સુધી તે તાવિક સાચા પ્રભાવ પડે છે; કારણ કે તે પોતે જેવા દષ્ટિથી સાચી રીતે આત્માનું સન્માન કરી છે તેવા જ દેખાય છે માટે તેમને ખાટે ડાળ શકતા જ નથી, તોયે જે દુરાચાર-અસત્ય- કરીને દુનિયાને ઠગવા અસત્ય તથા દંભને દંભ-માયા આદિથી મુક્ત હોય છે તેઓ અવ- આશ્રય લૈં પડતું નથી. તેથી તેઓ પ્રમાણિકગુણોના આશ્રિત ન હોવાથી સ્થૂળ દષ્ટિથી પણે સ્વપરને હિતકારી જીવનમાં જીવીને માનવ આત્માનું સન્માન કરે છે અર્થાત દુનિયાના જીવનને સફળ બનાવે છે. સજજન-નીતિમાન પુરુષોની દષ્ટિમાં જે દુર્ગ
For Private And Personal Use Only
