________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ધ ....કૌશલ્ય
RRRRRRRRRRRR R
(૧)
ધનવાનપણુ અને ધ
પ્રાણી ધર્મને પ્રતાપે ઐશ્વર્ય પ્રાપ્ત કરે છે, એ જ ઐશ્વય થી જો એ ધર્મના ધ્વસ કરે, તા તા એ વાસીદ્રોહ કરવાનુ' પાતક કરે છે. એવા સ્વામીદ્રોહીને સારા વાનાં કેમ થાય ? અત્યારે જે કાંઈ સારાં વાનાં છે તેનું કારણુ શું? અગાઉથી કાઇ કમાણી કરી આવ્યા છીએ, તેથી સુંદર મનખા દેહ, ઇંદ્રિયની અનુકૂળતા, વ્યાધિ રહિત શરીર, મગજમાં સમજવાની શક્તિ, પરિવારની અનુકૂળતા, સામગ્રીની સહકારિતા વગેરે વગેરે અનેક ખાખતા મળી છે, ખાજુના પ્રાંતમાં હુજારા માણસો ભૂખે ટળવળે અને મરે ત્યારે પેટ ભરીને અનાજ આપણને મળે છે. પેાતાને સમાજમાં, સગાંમાં, સંબધીઓમાં ક્રાઇસ્થાન છે-આવી આવી અનુકૂળતાએખે અનેક છે. એ સર્વની પાછળ ઇતિહાસ છે, એ સર્વની પાછળ પ્રયત્ન છે, એ સની પાછળ ત્યાગ, સયમ કે અર્પણુ છે અને એ સર્વની પાછળ ધર્મના પ્રભાવ છે. દાન, શીલ, તપ સર્વ પ્રયત્ન માગે છે, ભાગ માગે છે અને આગળ જતાં એના બદલે આપે છે. એટલે આપણી વર્તમાન અનુકૂળ પરિસ્થિતિનું કારણ પૂર્વકાળમાં આપણે આચરેલ ધર્મ છે. ધર્મ શબ્દ અહીં વિસ્તૃત અર્થમાં સમજવા. આપણા સારા વિચારા, ઉચ્ચ વર્તમાન, પ્રમાદ, સંયમ, ત્યાગ, સત્ય, અ-પ્રાણી કહેવાય. હિં‘સાનુ... પાલન એ સર્વ વ્યવહારના ધર્મને
વિશાળ અર્થમાં સમજી લેવા. એટલે આપણી સારી પરિસ્થિતિ ધર્મને પ્રતાપે થઇ.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હવે એ જ ધર્મનાં પરિણામેાથી આપણે ધર્મના નાશ કરીએ તે આપણા જેવા સ્વામીદ્રોહી બીજા કાણુ કહેવાય ? ધર્મથી લક્ષ્મી મળે અને એ લક્ષ્મીથી નાચમુજર કે રખડાઉપણુ' પ્રાપ્ત થાય, લક્ષ્મીના ઉપયોગ જુગાર ખેલવામાં થાય કે આવડતના ઉપચાગ તકરાર કરવામાં કે અર્થ વગરના ઝગડા કરવામાં કે નાસ્તિકપણાના પ્રચાર કરવામાં થાય કે ખાલવાની ચતુરાઇના ઉપયોગ વાદવિવાદમાં થાય કે લેખનના ઉપયોગ ઝગડા જમાવવામાં થાય તે તે આપણે માટે સ્વામી. દ્રોહ કર્યાં કહેવાય. ધર્મથી મળેલાં સાધનાના ઉપયોગ ધર્મનાશ કરવામાં થાય તેા મહુ
કહેવાય. એમાં આપણા શક્કરવાર વળે નહિ અને એ માર્ગે આપણેા ઉદય થાય નહિ.
સ્વામીદ્રોહ જેવું દુનિયામાં પાપ નથી અને ધર્મ-દ્રોહ કરીને ઊંચા આવવાની ધારણા જેવી અન્ય મૂર્ખા નથી. ધમથીસદ્વૈત નથી મળેલ અનુકૂળતાના ઉપયોગ સારા થાય તે જ આપણી પ્રગતિ થાય, નહિ તે તે આપણે ચક્રભ્રમણમાં પડી જઇએ, ખાડામાં ખુંચાઇ જઇએ, અને ઊંડા ઊતરતાં આપણે આશ ન આવે. મળેલ સામગ્રીના ઉપયોગ જમે પાસુ વધારવામાં કરે તે જ ધર્મકુશળ
धर्मादधिगतैश्वर्यो धर्ममेव निहन्ति यः । कथं शुभायति भावी स स्वामीद्रोहपातकी ॥
( સુભાષિત )
For Private And Personal Use Only
