________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શમણે પાસક ધર્મભાવના
૧૭૯
ખાવાથી બુદ્ધિનો વિકાસ (વધારે) થાય એટલે જોઈએ. કરુણનિધાન શ્રી મહાવીર દેવે બે જ્ઞાનાવરણીય કર્મને પશમ થવામાં બ્રાહ્મી પ્રકારને ધર્મ ફરમાવ્યો છે (૧) સર્વવિરતિ વિગેરે કારણ છે.
ધર્મ (૨) દેશવિરતિ ધર્મ. તેમાં સર્વવિરતિ એ પ્રમાણે દહીં વિગેરે પદાર્થો ખાવાથી ધર્મમાં સંપૂર્ણ રીતે આરંભાદિ આવોને દર્શનાવરણીય કર્મનો ઉદય થાય. તેથી ઉંઘ છોડવાનું હોય છે. અને તે પરમ શાંતિને આવે. શ્રેયાંસકુમારને પ્રભુના દર્શનથી અને જલદી પામવાનું અપૂર્વ સાધન છે. આવી રાગ, આદ્રકુમારને શ્રી આદિનાથની પ્રતિમાના દર્શન દ્વેષ, મદ અને મેહ વિનાની ત્યાગ દશાને કરવાથી મતિજ્ઞાનાવરણીય કર્મનો ક્ષયપશમ પામેલા આસન્નસિદ્ધિક ભવ્ય જીવો ભલેને થયે, જેથી જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. સિઝં. ઘાસના સંથારા ઉપર બેઠા હોય, તોપણ જે ભવસૂરિજી મહારાજને શ્રી શાંતિનાથના બિંબને આનંદ અને સુખ ભોગવે છે તેવું સુખ ઇંદ્ર જેવાથી અને તાનધી દિન પર અને ચક્રવર્તી રાજાઓને પણ હોતું નથી. કહ્યું છે , ને સમ્યગદર્શન ગુણ પ્રગટ્યો.
2 “ नैवास्ति देवराजस्य, तत्सुख नैव राज
राजस्य । यत्सुखमिहैव साधोर्लोकव्यापारપ્રશ્ન:-ક્ષેત્ર, કાલ, ભાવ અને ભવ નિમિત્ત દત્તજ્જ ? તરંથાનિસઘળts, કર્મનો ક્ષયપશમ વિગેરે કઈ રીતે થાય ? ઉના માજમ ૪ ઘાવ કુત્તિ
ઉત્તર–(૨) શ્રી સિદ્ધાચળ વિગેરે તીર્થોમાં કુટું, જો તેં ર વિ ૨ ” આ ત્યાંના ક્ષેત્રના પ્રભાવે દાનાન્તરાયાદિ કર્મોનો વિચાર કરીને પૂરેપૂરા ઉ૯લાસથી ઘણુએ ભવ્ય ક્ષયોપશમ થાય, જેથી દાન, શીલ, તપ વિગેરેની જ સર્વવિરતિ ચારિત્ર ધર્મને સાધે છે, અને આરાધના કરવામાં ત્યાં વધારે ઉલ્લાસ દેખાય. તેમ કરવાને અસમર્થ એવા ભવ્ય જી સર્વ
જ્યાં તેવું ન દેખાય, ત્યાં તે ક્ષેત્રના નિમિત્તે તે વિરતિના રાગી બનીને બાર વતની આરાધના કર્મનો ઉદય હોય. ક્ષયપશમના કારણેની કરવા સ્વરૂપ દેશવિરતિ ધર્મની સાધના કરે છે. માફક જ કર્મના ક્ષય અને ઉપશમનાં કારણે શ્રાવક જીવનને સંતોષમય બનાવવા માટે અને સમજાય તેવા છે. (૩) પર્યુષણાદિ ઉત્તમ મર્યાદિત કરવાને માટે વિરતિ ધર્મની આરાધના કાલના પ્રભાવે વર્યાન્તરાયાદિ કર્મોનો ક્ષયે એ અપૂર્વ સાધન છે. વ્યાજબી જ છે કે જેમ પશમ થાય, જેથી તેવા અવસરે ધર્મારાધનામાં વાડ કરીએ તો ખેતરમાં ઉગેલું ધાન્ય સચવાય, વીલાસ વધારે હોય છે વિગેરે. (૪) શ્રી તેમ શકિતને અનુસારે બારે વ્રતની આરાધના મરુદેવા માતાને અને શ્રી ભરત મહારાજાને કરવાથી શ્રાવક જીવન નિર્દોષપણે જળવાય તથા ઉત્તમ ભાવ ( અનિત્યાદિ ભાવના) જાગતાં આકરા કર્મબંધથી બચાય, અને બંને ભવ કેવલજ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોનો ક્ષય થયે, જેથી સફલ કરી શકાય. આ ઇરાદાથી બારે વ્રતોનું કેવલજ્ઞાન વિગેરે આત્મિક અદ્ધિ પામ્યા વિગેરે. ટૂંકામાં સ્વરૂપ જણાવવું જરૂરી છે. તે આ (૫) દેવભવમાં અને નરક ભવમાં સમ્યગદષ્ટિ પ્રમાણે ૧ સ્થૂલ પ્રાણાતિપાતવિરમણવ્રત. ૨ જીને તે તે ભવરૂપ નિમિત્તને લઈને જ અવધિ- સ્થલ મૃષાવાદવિરમણવ્રત, ૩ સ્થલ અદત્તાદાનજ્ઞાનાવરણીય કર્માદિને ક્ષપશમ થાય, જેથી વિરમણવ્રત. ૪ સ્થલ મૈથુનવિરમણવ્રત. ૫ તેઓ અવધિજ્ઞાન વિગેરે પામે. આમાંથી સ્થલ પરિગ્રહવિરમણવ્રત. ૬ દિશિ પરિમાણવ્રત. સમજવાનું એ કે-ઉત્તમ દ્રવ્યાદિની સેવા કરવી ૭ ભેગે પગ પરિમાણવ્રત, ૮ અનર્થદંડ
For Private And Personal Use Only
