________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
કરવાનું રહેતું હોય તે પછી મુમુક્ષે જેને તવંત જે તે વિચાર શકિ તે સ્થિતિ માટે પ્રતિદિન બંખના કરી રહેલા વામાં નર્ધાનિ થા વિહાર ભવાનિ હોય છે તેવી મેલસ્થિતિન-મુત દશામની કંઈ કીંમત જ નથી.
- गृह्णाति नरोऽपराणि ઉપરોક્ત સૂત્રથી આર્ય સંસ્કૃતિને માન્ય તથા શારીરાળ વિદાય ની ન્યાત પુનર્જન્મને અને અનંતા પૂર્વભવને સિદ્ધાંત
संयाति नवानि देहि ।। પ્રતિપાદન થાય છે અને એ સિદ્ધાંતને અનુસરી
ઉપરના અવતરણમાં મરણને ફક્ત દેહાંતર મુક્તદશા પ્રાપ્ત થતાં સુધી પ્રત્યેક પ્રાણુને જન્મ-મરણ પ્રસંગના અકલગ દુઃખની પરંપરા
પ્રાપ્તિ સ્વરૂપે જ જણાવેલ છે અને તેને આ દેહ
ધારણ કરનારે આત્માના શરીરની જુદી જુદી ખડી કરતું ભવભ્રમણ ત્રાસજનક જણાતું હોવાથી
અવસ્થાઓ જેવી કે કુમારદશા, યુવાવસ્થા અને જ તેમાંથી બચવા માટે ધર્મોપદેશકે કેવળ હિત બુદ્ધિથી–પરમાર્થ દષ્ટિથી આપણને જુદા જુદા
વૃદ્ધાવસ્થા સરખાવેલ છે. વળી શરીર ધારણ
કરનાર અવિનાશી-નિત્ય આત્માના શરીરે અનેક માર્ગો બતાવી ગયેલ છે.
અંતવાળા-વિનાશી છે પરંતુ આત્મા તે તેના ઉપરોક્ત વિવેચનથી સ્પષ્ટ થાય છે કે મુમુક્ષુ સજજને ભવભ્રમણમાંથી બચવા માટે સર્વદા
મૂળ સ્વરૂપે અજરામર-અવિનાશી છે. પ્રયત્નશીલ રહેવું જોઈએ પરંતુ મરણના ભયથી
- આ રીતે આપણે જેને મૃત્યુ કે મરણથી પ્રતિદીન ધ્રુજારી અનુભવવાનું કંઈ કારણ નથી
ઓળખીએ છીએ તેને અહીં દેહાંતર પ્રાપ્તિ એટલું જ નહીં પરંતુ તદભવમોક્ષગામી મનુ
એટલે અન્ય દેહને ધારણ કરવાની સ્થિતિ તરીકે ને તો તે છેલ્લું મરણ હોવાથી તે ખાસ
ઓળખાવેલ છે અને તેથી પણ આગળ વધીને આવકારને પાત્ર ગણાવું જોઈએ.
છેલ્લા લેકમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મનુષ્ય મૃત્યુ-મરણને ભગવદગીતામાં જે સ્વરૂપે વર્ણ. જેવી રીતે જૂના-જીર્ણ થઈ ગયેલા વસ્ત્રોને વવામાં આવેલ છે તે ખાસ વિચારવા જેવું છે. તછ દઈને-ફેંકી દઈને નવા વસ્ત્રો ધારણ કરે કદી પણ ભૂલવા જેવું નથી.
છે તેવી જ રીતે શરીરધારી આ જી રોહિતસ્મિન્યથા તે શૌમાર ગૌવન નr શરીરને તજી દઈને નવા શરીર ધારણ કરે છે.
આ પ્રકારની મૃત્યુની કપના મરણનું तथा देहांतरप्राप्ति/रः तत्र न मुह्यति ॥ ।
યથાર્થ સ્વરૂપ સમજાવવાનું બુદ્ધિકાંશય પર - અવશ્યમેવ થતાં જન્મ-મરણની બાહ આ ભાવવાહી, ઉત્તેજક આશ્વાસનરૂપ થઈ પડે જગતમાં સર્વ મનુને ઘરકાવ ન હોત તો દષ્ટ છે, એટલું જ નહી પણ લેશ માત્ર પણ મારનો માનસ ધરાવતા મનુષ્યો-અધમ વતનથી જ તૃપ્તિ ભય નહી રાખવાનું સૂચવતા તેને આવકાર મેળવતા પામર પ્રાણીઓ પાપાચરણમાં એટલા બધા પાત્ર ગણવાનું ફરમાવે છે. મશગૂલ રહેતી અને પાપ-પુંજ એટલી હદે વધી જત જડ-પગલિક વસ્તુઓનું બનેલું આ કે તેમને પિતાના ભૂતકાળના કૃ તરફ કદી પણ નાશવંત શરીર અને તેને ધારણ કરનાર-શરીરદષ્ટિ ફેંકવા-વિહંગાવલોકન કરવાનો પ્રસંગ જ ઉપ- ધારી અવિનાશી, અજરામર આત્માને તદ્દન સ્થિત વાત નથી. પશ્ચાત્તાપ માટે કંઈ અવકાશ જ નિર-નિરાળા ભિન્ન દ્રળેિ છે અને તે બન્નેને રહેત નહીં.
યથાર્થ સ્વરૂપે દલપાન જેમના હૃદયમાં સારી
For Private And Personal Use Only
