________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
- yu s * * -
1
-
*
તેમાં વીર કોણ? અને વરને જગત્ શા માટે “ નમો નાર વિવારનિલા ! પૂજે છે? એની ઘણું રસપ્રદ ચર્ચા કરી છે. 3
: अर्हते योगिनाथाय महावीराय तायिने ॥" એ ઉપરથી અત્ર સહેજે પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થાય છે ? કે સારો વર કેણ? પ્રેમદીપમાં પતંગીયું આમ જૈન દષ્ટિએ ને વાસ્તવિક દષ્ટિએ બની ઝંપલાવનાર પ્રણયવીર શું વીર, કે રણ- સાચું વીરપણું તો આત્માને છે. આત્મવીરસંગ્રામમાં ભીષણ સંહારલીલા પ્રવર્તાવી વિજય- ધર્મવીર જે આત્મપરાક્રમ દાખવી આત્મશત્રુને લક્ષમી વરનાર રણવીર શું વીર ? બાહો સુખ- વિજય કરે છે, તે આત્મવિજયી આત્મવીર પુરુષ સાધનની અજબ શેધ કરી અને ગજબ જ સાચા વીર છે. અને આવા જે આત્મવીર ઉલ્કાપાત મચાવે એવા ભયંકર શસ્ત્રો સજી હોય છે તે જ અન્યને તેવું વિરત્વ ઉપદેશનારા જગના સુખ-દુઃખ સાધનની વૃદ્ધિ કરનારા એવા ધર્મવીર હોય છે. વિજ્ઞાનવ શું વીર, કે લોકોના ઐહિક કલ્યાણ આવા આત્મવીર-ધર્મવીર સપુરુષના અથે પિતાનું જીવન અર્પણ કરનારા કર્મવીર કક્ષાભેદે-આત્મદશાભે પાંચ પ્રકાર પડે છે, શું વીર? પિતાના આંતર શત્રુઓને પરાજય અને તે જગતપૂજ્ય પરમ વિભૂતિઓને આપણે કરી પોતાના આત્મા પર વિજય મેળવનાર પંચ પરમેષ્ઠિ તરીકે ઓળખીએ છીએ. આત્મવીર શું વીર, આત્માને શુદ્ધ સ્વભાવ આત્માના રાગ-દ્વેષાદિ શત્રુઓને હણ, કમની ધર્મ પ્રગટ કરી અન્યને પણ તે સદ્ધર્મમાં તેના પર વિજય મેળવી, જે શુદ્ધ સહજ આત્મબેધનાર ધર્મવીર શું વીર ? આમ વીરના સ્વરૂપે સ્થિત થઈ, કેવલજ્ઞાન લક્ષ્મીને વર્યા છે, વિવિધ પ્રકારે છે. તેમાં પ્રથમના બે પ્રગટપણે તે દેહ છતાં દેહાતીત દશાએ વર્તનારા જીવકનિષ્ઠ છે, વચલા બે માધ્યમ છે, છેલ્લા બે
મુ છે છેલ્લા બે મુક્ત સત્પરુષને આપણે “અરિહંત” અથવા
સક ઉત્કૃષ્ટ છે. કારણકે શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રનું જગત સમસ્તને પરમ પૂજાહ એવા “અહંત કથન છે કે-વીરપણું તે આતમઠાણે’-એકલા કહીએ છીએ. ચરમ દેહપર્યાય પુરો થયે જે હાથે દશ લાખ સુભટને પરાજય કરે એવા મળવા છે
શુદ્ધ સહજાન્મસ્વરૂપે સ્થિતિમય સ્વભાવરૂપ સુલભ છે, પણ એક સ્વાત્માને વિજય કરનારા મોક્ષને પામ્યા છે તેને આપણે “સિદ્ધ કહીએ મળ દુર્લભ છે, અને તે દશ લાખ સુભટને જીત
છીએ. શુદ્ધ આત્માસ્વરૂપની સાધનાને અનુકૂળ નાર વીર કરતાં કયાંય ચઢી જાય છે. સાચું વીર.
શુદ્ધ આચારના પાલનમાં જે નિરંતર ઉઘુક્ત પણું તે આત્મસ્થાને છે. અને આવું વીર
છે, એવા ઉચ્ચ ગુણસ્થિતિને પામેલા સમ્યગદષ્ટિ પણું જ દાખવે છે તે જ જગત આખાની પરમ
વીતરાગ પુરુષોને આપણે “આચાર્ય” પૂજાના પાત્ર, પરમપૂજ્ય એવા “અહ” છે.
નામથી ઓળખીએ છીએ. શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપને શ્રી. આનંદઘનજીની વીરગજના છે કે– જાણી, સમસ્ત થતરહસ્યના પારગામી થઈ જે વીરપણું તે આતમ ઠાણે, જાણ્યું તમચી વાણે રે; અને તે પરમ શ્રતને ઉપદેશ આપે છે, એવા નાણે ધ્યાને શકિત પ્રમાણે, ધ્રુવ નિજ પદ પહચાનેરે આત્મારામી જ્ઞાની મહામુનિઓને આપણે વિરજીને ચરણે લાગું, વીરપણું તે મારું રે.” “ઉપાધ્યાય કહીએ છીએ. અને શુદ્ધ
ગશાસ્ત્રના પ્રારંભમાં કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી આત્મસ્વભાવની નિર્મળ સાધનામાં નિરંતર હેમચંદ્રાચાર્યજીએ પણ એવા જ વીરની સાવધાન રહી જે સાચા સાધુગુણસંપન્ન સાધુસ્તુતિ કરી છે–
ચરિત સમદષ્ટિ સંતે નિજાનંદમાં નિમમ
For Private And Personal Use Only
