________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦૦,
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
નિહાળતા હોઈએ, સાથે સાથે નિરભ્ર આકા- પાલવતું નથી. પરોપકારપરાયણવૃત્તિથી જનશમાંથી જળતરંગ: ઉપર સૂર્ય કે ચંદ્રના સમાજના કલ્યાણાર્થે જ તેઓ પ્રવૃત્તિ કરતા કિરણનું અપૂર્વ નૃત્ય જેવાનું બને તેમજ હોય છે. સામાજિક હિતના ભેગે ઉત્સવો અને દિવસભરની અથડામણ પછી આરામ લેવાની ધામધૂમેમાં લાખ્ખો રૂપિયાનું પાણી કરાવવાની તૈયારી કરતાં પક્ષીઓનું આનંદજનક ગાન- તમન્ના તેમને હોતી નથી. ધાર્મિક ઝગડાઓ અને તાન કર્ણપટ ઉપર અથડાતું હોય તેવા આનંદ- અંદર અંદરના ક્લેશ, કુસંપ કે અશાન્તિમાં દાયી ચિરસ્મરણીય પ્રસંગે અર્ધનિદ્રામય વૃદ્ધિ થાય તેવી કોઈ પણ પ્રવૃત્તિથી તેઓ સ્થિતિને અટકાવી, ઘડીભર અંતરના ઊંડાણમાં હજારે ગાઉ દૂર રહે છે. આત્મકલ્યાણને હાનિ ઊતરવાનું સદ્ભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય તેવે વખતે જ પહોંચે–પોતાના આત્માને ઝાંખપ લાગે તેવું બરાબર આત્મતત્વની કંઈક અલૌકિક વિચારણા કંઈ પણ કાર્ય તેઓ કદાપિ પણ હાથ ધરતા જાગૃત થાય તો મહત્ પુણ્યોદયના પ્રતાપે નથી. આવા મહાપુરુષોને જીવનવિકાસ અન્ય આંતરદર્શન માટેના દિવ્યચક્ષુની સન્મુખ જનોને આદર્શરૂપ થઈ પડે છે. આત્મતત્વની ઝાંખી થઈ શકે ખરી. તેવી ઝાંખી આગળ કહેવાઈ ગયું છે તેમ આત્મદર્શન થતાં અવારનવાર તેવા સહભાગી પ્રસંગોને તરફ લઈ જતું આંતરદર્શન માની લેવામાં ઝડપી લેવાની તાલાવેલી જાગે તો આત્મદર્શન આવતી સહેલાઈથી સિદ્ધ થઈ શકે તેમ નથી. કેવળ અશક્ય નથી.
બાહ્ય આડંબર, વાક્ચાતુર્ય કે સુફિયાણી વાતોથી આત્મતત્વની ઝાંખી કરનારા મુમુક્ષ પુરુષોનું તે સિદ્ધ થઈ શકતું નથી. કેવળ ભાવના ભાવતા જીવન સામાન્ય પુરુષોના જીવનથી ઘણે અંશે મનુષ્યાથી-જનરંજન પૂરતા જ કથાનકે કરઅનોખું જ હોય છે. તેઓને મલિન કલુષિત નારાને કે ચારિત્રહીન ઉપદેશકેને તેની વાતાવરણમાં રચ્યાંપચ્યાં રહેવાનું અસહ્ય થઈ ઝાંખી થતી નથી. કવચિત આંતરદર્શનના પ્રપડે છે. દુનિયાના ઝંઝાવાતોથી દૂરના દૂર ગેમાં કાળક્ષેપ કરનારાઓ મુગ્ધ જને ઉપર નાસી જવાનું જ તેમને જરૂરી જણાય છે. એવી છાપ પાડતા દષ્ટિગત થાય છે કે તેમને સામાન્ય મનુષ્યો તે તેમને ભંગડભૂત જેવા જ આત્મદર્શનની ઝાંખી થતી રહે છે પરંતુ તેમાં ગણી કાઢે છે. તેમને નથી હોતો શિષ્ય ઘણું વખત તેઓ આત્મવંચના તેમજ પર– વધાયે જવાનો મેહ કે સસ્તી કીર્તિ ખાટી વંચના કરતા જણાય છે. પિતાની શક્તિ માટે જવાની લોભ-લાલસા. કેટલાક મહાનુભાવ પુરુષો હદ ઉપરાંતનું અભિમાન સેવતા ડાળધાલુ મનુતરફથી જરૂરી જણાવવામાં આવતાં પ્રશસ્ત ખ્યા આવી વંચનામાં એકદમ ફસાઈ પડે છે. કષાય-રાગ-દ્વેષ-ક્રોધ-માન-માયા કે લેભથી સરલ સ્વભાવી, ઉચ્ચતમ આદર્શ સેવનાપર રહેવાને જ તેઓ સદા સર્વદા પ્રયાસ જીવનવિકાસના કાર્યમાં પ્રતિદિન પ્રયત્નશીલ કરતા જણાય છે. પિતાની આસપાસ આંખ રહેતા, ચારિત્રશીલ, વિનમ્ર સજજનને જ આંતરમીંચીને ઝુકાવનારા - અંધશ્રદ્ધાળુ અનુયાયી દર્શનના કાર્યમાં પ્રગતિ થતી રહે છે. ધર્મશાસ્ત્રટેળાની તેઓ કદી પણ જમાવટ કરતા નથી, ના અઠંગ અભ્યાસી, શાસ્ત્રવિશારદ જ્ઞાની મહાતેમજ લાખો રૂપિયા એકઠા કરી પિતાની જ માઓ માટે જે દુ:સાધ્ય થઈ પડે છે, તે ઉપરોક્ત નીમેલાની અને દેખરેખ નીચે તેની મનફાવતી સજજને સુસાધ્ય જણાય છે. મુમુક્ષુ જને વ્યવસ્થા કરવાનું જોખમ ઉઠાવવાનું તેમને માટે તે અતિ ઉપયોગી વસ્તુ ગણી શકાય.
For Private And Personal Use Only
