________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અહિંસાની આ ભુત શક્તિ -
[ ૧૦ ] દરબારગઢમાં ખન !
લેખક : મોહનલાલ દીપચંદ શેકસી
રાજકુમાર મહેન્દ્રને તુરંગમાં લઈ જવાતે નજરે એકધારી પ્રસન્નતા રમી રહેલી નીરખવાથી બળિ પડતાં જ મૃગાવતી એકાએક બેશુદ્ધ બની ગઈ. દેવાની પ્રથાની ધૃણાજનક વિધિ-પ્રત્યે અણગમો પેદા એની આસપાસ સખીઓનું અને દાસીઓનું ટોળું થવા માંડ્યો હતો. અહિંસામાં જ પરમધર્મ સમો છે જામી ગયું. રાજવીને ખબર પડતાં તે પણ દોડી એવી શ્રદ્ધા જોર પકડી રહી હતી. કેટલાકે તે પોતે આભે. અવારનવાર પાણી છાંટવાના અને પવન સાથે આણેલા બેકડાઓને બંધનમુક્ત કરી અરણ્યના નાંખવા આદના પ્રયોગથી થોડા સમય બાદ રાજ- માગે વિદાય પણ કરી દીધા. કેટલાક બકરાનું કુંવરી શુદ્ધિમાં આવી; છતાં તેણીના મનની દશા બલિદાન આપ્યા વગર પાછા ફરવાનો નિશ્ચય પર પૂર્ણ સ્વસ્થ ન થઈ. રાજાને પિતાની લાડીલી એક- આવ્યા. થડાકે આવતી કાલનો વિષમ પ્રસંગ અટકામાત્ર કન્યાને આ દિશામાં નિરખી અંતરમાં ખૂબ વવાના માર્ગોની વિચારણા કરવામાં કલાકે વ્યતીત . દુ:ખ થયું. મૃગાવતીને એ સમજાવી પુનઃ પૂર્વ
નવમીન સંધ્યાકાળ થતાં પ્રસરી રહેલ વાતાવરઅવસ્થામાં હતી તેવી હસતી-રમતી બનાવી દેવા
ણના સમાચાર ગુપ્તચરદ્વારા માણિજ્યદેવના કાને અછત હતો; છતાં વાતાવરણ એટલું ડહોળાયેલું
આવવા શરુ થયા. જેમ જેમ તે શ્રવણ કરતે ગયો હતું કે જેથી તે શબ્દ સરખે ઉચ્ચારી ન શકે.
તેમ તેમ એનું લેહી ઊકળવા માંડયું. તરુણના સત્યાતેણીની એક સખીને સારસંભાળની ભલામણ કરી
ગ્રહથી જનસમૂહના મન આટલી હદે બદલાશે એવી તે પાછો ફર્યો. આ વેળાના મહત્સવમાં દરરોજ જે એને ખાતરી ન હતી. એ તે માનતો હતો કે પોતે બનાવ બનતો એનાથી એનું હદય પણ હાલી ઊઠયું! આ આચાર્યને પરાજય પમાડી અહીંથી રવાના થઈ પુરોહિતની હિંસામય કરણીમાંથી એને વિશ્વાસ જવાની ફરજ પાડશે; પણ ધારણ ધૂળ મળતી ઉઠવા લાગે. દેવી પ્રત્યેની શ્રદ્ધા ડગમગવા માંડી.
જણાઈ. બહુ વિચારના અંતે એ બધામાં રાજપુત્રી આમ છતાં માતા અપ્રસન્ન થઈ નખેદ કહાડશે
મૃગાવતી વધુ દેષિત લાગી. કોઈ પણ હિસાબે એને એ ભીતિએ-પ્રસન્ન થશે તે રાજ્યવારસની પ્રાપ્તિને
માર્ગમાંથી દૂર કરવી એ મનસુબો કરી એકદમ પ્રસંગ જોવા મળશે એ માણિકદેવે ચટાડેલી મધ તે બુમ પાડી ઊ. લાલસાએ હજુ પણ બે દિન મૌનપણે ચાલી રહેલ વિધાન જોયા કરવું એવા નિશ્ચય પર આવ્યો અને
નરસિંહ! નરસિંહ!' મહંતને અવાજ કાને પિતાના દૈનિક કાર્યમાં પ્રવર્યો. યાત્રાળ વર્ગમાં પડતાં જ મંદિરના પાછલા ભાગમાંથી નરસિંહ દોડી નવમા દિને, આરતિ પછી, ચંપાનો રાજકુમાર આવ્યા અને કર જોડીને સામે ઊભો. મહેન્દ્ર સત્યાગ્રહ કરતાં પકડાયો ત્યાર પછી જોરથી માણિકદેવ-“વત્સ! આજનો દિવસ છેલ્લે છે. અહિંસાની વલણ વધવા લાગી હતી. અહર્નિશ કાળીમાતાનો મહિમા અને મારી પ્રતિજ્ઞા ટકાવી ચક્ષુ સામે અહિંસાનો સંદેશ આપતાં અને કારાગૃહના રાખવાનું તારા હાથમાં છે. કોઈ પણ હિસાબે આજ અતિથિ બનતાં તરુણોના ચહેરા જેવાથી–એ ઉપર રાત્રિના બાર વાગતાં પૂર્વે રાજકન્યા મૃગાવતીના
For Private And Personal Use Only
