________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કામ કરનારા- 2 નામના નાના દાયરામાં
[૨૭૮]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
માનવી માત્રને પ્રત્યક્ષ બતાવી રહી છે. ખૂટી પડવાથી બુદ્ધિબળના કાર્યક્ષેત્રમાં સુધારકની સુધારણા અને ધારણાને ધરાશાયી ઘણી જ અવ્યવસ્થા ઊભી થઈ છે. વિનાશમાં બનાવવાને અષ્ટ મહાશક્તિ તનતોડ-અસીમ પણ આબાદીની આશા રાખનારા બુદ્ધિપ્રયત્ન કરી રહી છે. જે ભૂમિ અને પ્રદેશો શાળીઓ પોતાની બુદ્ધિને વિનાશના પંથે સ્વર્ગના સંદર્યની સ્પર્ધા કરતા હતા તેને જ વાળી રહ્યા છે, પણ પ્રાચીન અથવા તે અત્યારે ભયાનક યાતનાના સ્થળોનું સ્મરણ અર્વાચીન ધર્મબળ વગર વિનાશમાંથી આબાદી કરાવી રહી છે. જડાસક્ત અલ્પજ્ઞ જીવની મળવી મુશ્કેલ છે. યદ્યપિ વિનાશની ભાવના ત૭ બુદ્ધિથી ગૂંથેલી વાગૂજાળમાં ફસાઈને અભ્યદય કરવાવાળી થઈ શકતી નથી, સર્વજ્ઞ મહાપુરુષોના વચનને અનાદર કર- તે પણ પ્રાચીન પુન્યબળથી એક વખત નારાઓને સર્વના સિદ્ધાંતોની સત્યતા સિદ્ધ વિનાશક પણ પિતાના કાર્યમાં વિજય મેળવી કરી આપ્યા સિવાય અષ્ટ મહાશક્તિ સંહા
શકે ખરે પરંતુ પરિણામે તે જ વિજય પરારના કાર્યમાંથી વિરામ પામવાની નથી. ધર્મબળ અને બુદ્ધિબળ આ બંને પ્રકારના
જયના રૂપમાં ફેરવાઈ જાય છે. વિનાશ સ્વરૂ
પથી જ વિપત્તિને વિકાસી છે; પણ સંપબળમાંથી ધર્મબળ વધી જાય છે. દેખીતી રીતે તે બળ કરતાં બુદ્ધિબળ બહુ જ સારું કાર્ય
ત્તિને તે વિનાશક જ છે, અને એટલા માટે
જ વિનાશની ભાવનાનું વર્તુળ વિશાળ થવાથી કરતું જણાય છે, પરંતુ પરિણામે વિનાશક
આપત્તિને અંત શીઘ આવી શકે તેમ નથી. તથા વિઘાતક પિતાના સ્વભાવ પ્રમાણે માનવ
બીજાના વિનાશની ભાવના તે વહેલી મેડી સમાજને ફળ આપવાવાળું થાય છે. કેઈપણે પોતાના જ વિનાશ માટે થશે, કારણ કે કાર્યના પરિણામે બુદ્ધિને પક્ષપાતી માનવી,
અરસપરસની વિનાશની ભાવના સમગ્ર માનવજ્યારે સફળતા મેળવે છે ત્યારે બુદ્ધિમત્તાના આવેશમાં આવી જઈને ધર્મબળને હસી
સમાજમાં વ્યાપી જવાથી સામુદાયિક ભાવનાકાઢીને વખોડે છે, પણ ધર્મબળને લઈને જ બળીયા મા
બળથી માનવી માત્રને આપત્તિવિપત્તિના ભાગી બુદ્ધિબળ કાર્યનું સાધક બની શકે છે. આ બનવું પડશે. બીજાના તરફ દુર્લક્ષ રાખીને બાબતથી અનભિજ્ઞ મિથ્યાભિમાની માનવી કેવળ પોતાના જ માટે કરવામાં આવતી જ્યારે બુદ્ધિનું પરિણામ વિનાશના કપમાં ભાવનાથી વ્યક્તિગત બચાવ થઈ શકતો નથી અનુભવે છે ત્યારે તે બુદ્ધિબળની અચિત પણ સમષ્ટિના બચાવની ભાવનાથી આપત્તિકરતાનું ભાન થવાથી સર્વ કાર્યમાં નિરાશ વિપત્તિ લય પામી જઈને સર્વને બચાવ થઈ બનીને નિષ્ટ થઈ જાય છે. ધર્મબળ વગરનું શકે છે, માટે સર્વના શ્રેયમાં જ પિતાનું શ્રેય કેવળ બુદ્ધિબળ શું કાર્ય કરી શકે છે તે સહ સમાયેલું છે, સર્વના સુખમાં જ પોતાનું સુખ કેઈને અત્યારે પ્રત્યક્ષ થઈ રહ્યું છે. એક સમાયેલું છે આવી દઢ શ્રદ્ધાથી શુદ્ધ અંતઃવખતની બાહ્ય સુખની સહાયક બુદ્ધિની પ્રશંસા કરણપૂર્વક સર્વના ભલાની ભાવના જ ઉપકરનારાઓ આજે તે જ બુદ્ધિને સંહાર સ્વ- સ્થિત થયેલા દુઃખદ પ્રસંગને દૂર કરી શાંતિ રૂપવાળી જોઈને વખોડી રહ્યા છે, ધર્મબળ કરવાવાળી થશે.
For Private And Personal Use Only