________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રભુ મહાવીરે મોહમસ્ત જગતને ત્યાગધર્મ જ કેમ આપો ? [ ૧૫૭ ] ખૂબ પ્રાપ્તિમાં ખૂબ અકકડ ત્યારે આ મહોદધિ धनेन हीनोऽपि धनी मनुष्यो, અતિ પ્રાપ્તિમાં “આનંદ શ્રેણીની જેમ અતિ નમ્ર ! યairદત થવષને પ્રધાનમ્ પેલાને ભૂં બું મુંકતી, આગળ બીવડાવતી અને धनं भवेदेक भये सुखाय, પાછળ દુર્ગધ ગેટા ઉછાળતી મોતગાડીઓ મ મકનંતકુથી : I કર છે, તળે પંચેન્દ્રિય પણ પીલાય એની એવી જ પરવા,
અર્થ -“જેની પાસે સમ્યક્ત્વરૂપી સર્વશ્રેષ્ઠ જ્યારે આરંભમાં પડ્યો તે પણ આ પરમદયા
ધન છે તે મનુષ્ય ધનવડે હીન હોય તો પણ તે જ શક્ષપરિહાર્થ એકેન્દ્રિયને પણ રક્ષક ! જેમ પરમાહંત શ્રી કુમારપાળ મહારાજા. ઉભયમાં કેટલી
ખર ધની છે, કારણ કે ધન છે તે એક ભવના તારતમ્યતા?
સુખને માટે થાય છે જ્યારે સમ્યફવરૂપી ધન તે
દરેક ભવમાં અનંત સુખને માટે થાય છે.” ઉપર મુજબ તે શ્રીમંત ગુણીની સ્થિતિ રજૂ
આ ઉપરથી એ પણ ખાસ સમજી લેવું જરૂરી કરી છે; પણ નિર્ધન છતાં ય એ સમ્યક્ત્વ ધનને છે કે ભવરસિક આત્માઓને ભવનિર્વાહાથે ધનધારણ કરનાર ગુણધની તે શ્રીમંત ગુણધની કરતાં ય રક્ષણની જેટલી જરૂર રહે છે એના કરતાં પણ અતવ શુભાશયી હોય છે. દુન્યવી ધનને એ ખાસ ભવનિર્વેદી આત્માઓને સમ્યક્ત્વ ધનરક્ષણની અનંતમહત્ત્વ આપતો જ નથી. વૃત્તિ પૂરતી જ એને પંચાત. ગુણી જરૂર રહે છે. ભવરસિકે ધનરક્ષાના જેટલા હાય તેવા સંકટમાં પણ ગુણધની ધનપતિની ય ઉપાય કયે છે તેના કરતાં પણ ભવનિર્વેદીઓ તો યાચનાથી તે એ સદંતર પરમુખ ! સ્વધર્મ સાથે સમ્યક્ત્વ ધનરક્ષાના અનંત ઉપાયો જ ભે તે જ સ્વમાન પણ સચવાય અને શ્રીમાન પણ પિતાને જ સમ્યક્ત્વ ધન બન્યું બન્યું રહે ! ધન કેઈ હાનિ ભક્તિ લાભ છે એમ માનીને સહાય કરે છે એમ પહોંચાડે છે તેને તન, મન અને ધનથી પણ પરાસ્ત ખાત્રી થયા પછી પણ અતિ આનાકાનીએ જરૂર કરવા ભવરસિકે જેમ સદાય કટિબદ્ધ જ રહે છે, પૂરતું જ એ હાથ ઝાલે ! એમાં પણ પ્રાપ્ત થયે તો તેમજ આભધનને હાનિ પહોંચાડવાની કોશીષ કરલીધું પાછું જ આપવાની એની ભાવના. એ ભાગ્યવાન ના
નારને ઉપરોકત સમસ્ત પ્રકારે પ્રતિકાર કરવા પિતાને પ્રાપ્ત થએલ સમ્યક્ત્વ ગુણરૂ૫ આત્મધન
ભવનિર્વેદીએ અનંતગુણ જ કટિબદ્ધ રહે જ ! આ. પાસે દુન્યવી પૌગલિક ધનની ફૂટી કોડીની પણ
સર્વોત્તમ ગુણ સમ્યગદષ્ટિ આત્મા પણ કર્મવશાત, કિંમત લેખાતો નથી; અને એથી જ લૌકિક ધનના
સંસારમાં રહેલું હોવાથી આપણે કહી ગયા તે અભાવમાં એ અ૮૫ ય ખિન્ન થતો નથી, વાત પણ મુજબ ગૃહસ્થાશ્રમી તા ગણાય જ, છતાં વિશિષ્ટતા સાચી છે. અખૂટ ખજાનામાં કેડીયોના જથ્થાના
એ છે કે અન્ય ગૃહસ્થો સંસારરૂપ લેમમાં માખીની અભાવ માત્રથી જેમ રાજવી ખિન્ન થતો નથી તેમ જ
જેમ ચૂંટી જાય છે, જ્યારે આ પરમ ગુણનિધિ સમ્યગદર્શનરૂપ લત્તર ધનને અપૂર્વ અને અખૂટ
એવા જ સંસારમાં રહ્યો છતાં સંસારથી એ જલખજાનામાં ક્ષવિનશ્વર એવા લોકીક ધનરૂપ કેડી
કમલવત ન્યારે ને ન્યારો ! ! ! આ અપૂર્વતાને ના જ અભાવમાં કોણ એવો મુગ્ધ હોય કે ખિન્ન
ન ધારણ કરતો હેવાથી જ સમ્યગદષ્ટિ એ સર્વોત્તમ થાય? લૌકિક ધન એ સુખી કરે ત્યા ન કરે અને કરે
એક સબ્રુહસ્થ છે ! તો બહુ બહુ તે એક ભવને માટે જ્યારે ધર્મ ધન તો
અવિરિત શ્રાવક. ભવભવને વિષે સુખ આપનારું છે. તેથી સાચે આજે તે શ્રાવકકુળે જ શ્રાવકધર્મ છે! જે ધનવાન તો એ જ છે કે જે સમ્યગુદર્શનરૂપ ધર્મ વખતે કુળે ધમ ન હતો ત્યારે તદ્દન અપરિચિતને ધનનો સ્વામી બન્યો હોય. કહ્યું પણ છે કે – જેમ દીક્ષા પણ પરીક્ષા બાદ જ આપવાનું શાસ્ત્રીય
For Private And Personal Use Only
