________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૮૪
શ્રી આત્માન ૢ પ્રકાશ,
રાણકપુરના પૂર્વ ઇતિહાસ અને વર્તમાન પરિસ્થિતિ જોતાં આંસુ આવે તેમ છે કયાં એ ધનધાન્યથી ભરેલુ રાણકપુર અને કયાં બિહામણા જંગલરૂપ દેખાતુ રાણકપુર ? જે નગરમાં હજારા લાખેા ત્યાં આજે શૂન્ય જંગલ પડયું છે, કાળચક્રના પરિવા જેવા છતાં યે માનવીને શાન નથી આવતી એથી બીજી કઇ તાળુખી હાઇ શકે?
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આપણી આંખે!માં આજનું વેરાન આદમીએ વસતાં
રાણકપુરજીનું વર્ણન એક પ્રાચીન ગુજરાતી કવિ આ પ્રમાણે આપે છેઃ— ‘ હીયડ હર્ષ ઇમઝ ઉલ્લુસી, રાગિપુર દી' મન વસી અણુહુલપુર અહિનાણી, મઢ ગઢ મદિર પોળ સુયગે નિરમલ નીર વહુઇ ચિગંગે, પાપ પખાલસુ અંગે ૩૫ વાવ વાર્ડ હટ્ટસાલા, અણુહભવ દીસ† દેવાલા પૂજ રચŪ તિહાં ખાલા, વરણુ અઢાર ઇલેાક વિચારી કાટીધજ વસઇ વિહારી પુત્યવત સુવિચારી
તિહાં મુખિ સધવી ધરઉ, દાનિ પુણ્યજ મિજસવસીરણુ' જીગૃહભણ ઉધરä.
આજે આ સમૃદ્ધિવાન નગરમાં એક જ વસ્તુ અમર રહી છે, અને એ છે ત્રૈલાયદીપક મંદિર. આ ગગનચુ ંબી વિશાલ ભવ્ય મંદિર માનવ જાતને ઉપદેશ આપતુ' ઊભું' છે. એ કહે છે કે-સત્પાત્રમાં વાપરેલુ ધન તમારૂં જ છે, ખાવા-પીવા એશઆરામ કરવા અને કીતિ કે યશ કમાવા વાપરેલુ ધન તમારી સાથે નથી આવવાનું સત્પાત્રમાં વાપરેલુ ધન તમને હલેાક અને પરલેાકમાં અનંતગણુ ળપ્રદ નીવડશે. આજે આ બૈલે કયદીપક મંદિર બનાવનાર દાનવીર ધરાશાહ-પન્નાશાહ માજીદ નથી પણ તેની ધવલયશેાપતાકા ફરકાવતુ આ ગગનચુંબી મંદિર આજે ય આકાશ સાથે વાતા કરતું ઊભું છે. ( મારવાડ તીર્થયાત્રાના વર્ણનની નોંધ ઉપરથી )
For Private And Personal Use Only
આ મંદિર બંધાવનાર દાનવીર ધન્નાશાહુ નાતે પોરવાડ હતા. તેમનું જન્મસ્થાન સિરાહી સ્ટેટનુ નાંદીયા ગામ હતું. તેમના એક બીજા નાના બંધુ હતા જેમનું નામ રત્નાશાહ હતું. અને ભાઇએ ધીર, વીર અને ધર્મના પરમ ઉપાસક હતા. ન્યાય અને નીતિથી વ્યાપાર કરી ધન પ્રાપ્ત કરતા હતા. એવામાં એક વાર એક મુસલમાન બાદશાહના પુત્ર પિતાથી લઢી અન્ય સ્થાને જતા હતા. વચમાં નાંદિયામાં મુકામ કર્યું અને ત્યાં આ બન્ને ભાઇઓના રાજકુમારને પિરચય થયેા. બંને ભાઇઓએ રાજપુત્ર પાસેથી એકલા નીકળવાનું કારણ જાણી મીઠી વાણીથી રાજકુમારને સમજાવ્યે, તેને ગુસ્સા અને રાજ શાંત પાડી પિતાની ભક્તિ, વિનય કરવાનું, તેમને પ્રેમ અને આશીર્વાદ મેળવવાનુ સમજાવી ત્યાંથી જ પાા વાળી ખાદશાહ પાસે મેકલી આપ્યા. બાદશાહને જ્યારે આ વાતની ખબર પડી ત્યારે તે ધણા જ ખુશી થયે। અને નાંદિયાના આ બન્ને ગૃહસ્થાને પેાતાની પાસે લાવી, તેમને આભાર માની પોતાની પાસે રાખ્યા; પરન્તુ રાજા સદાયે કાનના કાચા હોય છે. એક વાર કાઇ હિત ત્રુએ બાદશાહને ધન્નાશાહ અને રત્નાશાહની વિરૂદ્ધ ભભેર્યાં અને બાદશાહે આવેશમાં આવી જઈ અને બંધુઓને ગીરફતાર કરી જેલમાં
