________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાંચ સકાર-સ્વાર્થ ત્યાગ.
૧૫૯
જાપણુ પરવા નથી કરતા. એટલુંજ નહિ પણ તક મળતાં બીજાના પ્રયાજનના નાશ કરીને પણ પેાતાનું પ્રયાજન સિદ્ધ કરવા ઈચ્છે છે. આ સ્વાર્થા ન્યતાને કારણેજ જગતના ઇતિહાસ શમાંચકારી, ભયાનક ઘટનાઓથી ભરપૂર છે. એના કારણેજ વિશ્વાસઘાત, ચારી, છેતરપીંડી વગેરે થાય છે અને નિર્દેષ પ્રાણીઓના તેમજ ભાઇભાઇના લેાહીથી પૃથ્વીના પવિત્ર રજકણા રંજીત અને છે. એના કારણેજ હલકામાં હલકા હત્યાકાંડા અને ખરાબમાં ખરાબ પાપાને પ્રાદુર્ભાવ જગતમાં થયા છે અને થઇ રહ્યો છે. અને એના કારણે જ આનન્દપૂર્ણ સ`સાર હમેશાં દુઃખ તેમ જ અશાંતિથી ભરપૂર ભીષણ નરક જેવા બની રહે છે.
પરંતુ ઇશ્વરકૃપાથી પ્રાપ્ત થયેલ સત્સČગ અને સગૢથાના અધ્યયન તેમજ ઈશ્વરભજનના પ્રતાપે જ્યાં જ્યાં સકુચિત ક્ષુદ્ર સ્વાથના ત્યાગ થાય છે અને ‘સ્વ' ની સીમા આગળ વધે છે ત્યાં ત્યાં તે ત્યાગીના સ્વાર્થ માં પવિત્રતા વધતી જાય છે. એ ‘સ્વ’ ની સીમાની વૃદ્ધિને લઈનેજ મનુષ્ય પાતે કષ્ટ સહન કરીને કુટુંબ પરિવારનું પાલન કરે છે, પરિવારની પરવા ન કરતાં સમાજસેવામાં લાગી જાય છે, સમાજના સ્વાર્થને ક્રમે ક્રમે જાતિ, દેશ અને વિશ્વના સ્વામાં વિલીન કરીને વિશ્વસેવાને જ પેાતાની સેવા, વિશ્વસુખનેજ પેાતાનુ' સુખ, વિશ્વાત્માને જ પેાતાના આત્મા માનવા લાગે છે. આ દ્રષ્ટિએ જે દેશાત્મધ થાય તેજ સાચી દેશભક્તિ છે. અને વિશ્વાત્મપ્રમાંજ સાચુ વિશ્વબંધુત્વ છે. કેમકે એ અવસ્થામાં દેશના સ્વાર્થ એજ આપણા સ્વાર્થ તથા વિશ્વનું પ્રત્યેાજન એજ આપણું પ્રયાજન ખની જાય છે. જ્યાંસુધી ક્ષુદ્ર સ્વાર્થની સીમામાં મનુષ્ય વિચરણ કરે છે ત્યાંસુધી તે દેશ અને વિશ્વની સેવાનું નામ લેતાં છતાં પણ સાચી દેશસેવા અથવા વિશ્વસેવા નથી કરી શકતા. જ્યાં પેાતાના ક્ષુદ્ર સ્વાર્થની સાથે દેશ યા વિશ્વના સ્વાર્થમાં વિરાધ ઉપસ્થિત થાય છે ત્યાં તે પેાતાના ક્ષુદ્ર સ્વાર્થ માટે દેશ યા વિશ્વના સ્વાથની પરવા નથી કરતા. તે દેશ યા વિશ્વના સ્વાર્થની વેદિ ઉપર પેાતાના સ્વાસ્થ્યનુ અલિદ્યાન નથી આપી શકતા. દેશ તથા વિશ્વની સેવા ખાતર દેશાત્મબોધ અને વિશ્વાત્મધની વિસ્તૃત ભૂમિ ઉપર પહેાચવુ પડે છે. એ ભૂમિપર પહોંચ્યા વગર દેશભક્તિ તથા વિશ્વાત્મમેધની વાત એ માત્ર ચેષ્ટાઆજ હૈાય છે, એ તે પ્રકારાન્તરથી પેાતાના ક્ષુદ્ર સ્વાર્થની પૂર્તિનું સાધનમાત્ર જ હાય છે; એથી એવા વ્યક્તિગત સ્વાર્થની સીમા જેણે ઉલ્લંઘી ન ડાય એવા સેવકૈાથી દેશની અને વિશ્વની સાચી સેવા કદિ પણ નથી થઇ શકતી. જો ખરેખરી
For Private And Personal Use Only
