Atmanand Prakash Pustak 029 Ank 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૨૬૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. COSCOOOOOOOOOOOOOOG છે અમારી પૂર્વદેશની યાત્રા.
- (ઐતિહાસિક દષ્ટિએ.) વૈOOOOOOOOOOOOOOOOOO (ગતાંક પૃષ્ટ ૨૫૦ થી શરૂ. )
પાવાપુરી. ભગવાન મહાવીર દેવના જ્ઞાન-સૂર્યનાં પ્રકાશ-કિરણો જગતમાં અહીંથી જ પ્રથમ ફેલાયાં હતાં. પ્રભુ મહાવીરનો અહિંસા અને સત્યનો ડિડિંડિં નાદ માનવજાતને આ સ્થાનેથી જ પ્રથમ મળ્યો હતો. માનવજાતિની સમાનતાને મહામંત્ર આ સ્થાનેજથી સંભળાવે હતું. તે વખતે બ્રાહ્મણશાહીએ ચલાવેલ ધર્મના પાખંડો ઉપર પ્રથમ કુઠારઘાત આ સ્થાનમાં જ થયો હતો. વેદાન્ત પારગામી, ચિર વિદ્યામાં નિષ્ણાત ગૌતમાદિ ભૂદેવેને પ્રતિબોધી, પિતાના શિષ્ય બનાવી, ગણધર પદે સ્થાપ્યા તે પણ આ જ સ્થાન. પ્રભુ મહાવીરે આપેલ
gવા, વિમેવા, પુરૂવા” આ ગંભીર ત્રિપદીને પામી તેમણે દ્વાદશાંગીની ૨ચના પણ અહીં જ કરેલી. પચીશમા તીર્થંકર શ્રીસંઘની સ્થાપના પણ શ્રીમહાવીરદેવે અહીં જ કરેલી. સાડાબાર વર્ષપર્યત ઘેરતપ અને કઠીન ઉપસર્ગો તથા પરિષહ સહન કરી પ્રાપ્ત કરેલ કૈવલ્ય રત્નને ઉપયોગ જગતના કલ્યાણ અર્થે પ્રથમ અહીં જ થયે હતે. અહા ! તે વખતે આ મહાનું પુણ્યપુરીને વૈભવ કે અતુલ હશે ? જેના આંગણે સુર, અસુર, નર અને નરેન્દ્રનું મહામંડલ મળ્યું હશે, તેની શોભા પણ કેવી દર્શનીય હશે ? એ સુંદર સુશોભિત રત્ન મય સમવસરણ ઉપર બેસી, ચતુર્મુખ મહાવીર દેવે ધર્મદેશના દીધી, અનેક ભવ્ય જીવોને તાર્યા, મુકિતના પંથે ચઢાવ્યા, મુકિતનાં દ્વાર ખોલ્યા તે સમયનું સ્મરણ કરવાથી જ મસ્તક ભકિતભાવથી પ્રભુચરણે ઢળી પડે છે–નમી પડે છે. ઉન્નતિના શિખરે ચઢેલી એ મહાપૂનિત નગરી આજેય પણ જગતના મહાપુરૂષના સ્મરણરૂપ મહાન તીર્થ તરીકે પૂજાય છે.
જેમ જગતને શાંતિનો મહામંત્ર આ સ્થાનેથી મળ્યો હતો તેમ અન્તિમ મંત્રનું પણ આ જ સ્થાન હતું. પ્રભુ મહાવીરે પિતાના નિર્વાણ પહેલાં સોલ પહેરની અતિમ દેશના પણ અહીં જ આપી હતી. અહા ! તે સમયે અનેક ભવ્યામાઓ પ્રભુ મુખથી ઝરતા એ જ્ઞાનામૃતને પીને કે આત્મસંતેષ અનુભવતા હશે ? ત્રણ લોકના છ અહીં એકત્ર થઈ પરમ શાંતચિત્તે પ્રભુની દેશના સુણ કૃતકૃત્ય થયા હતા. પિતાને કુદરતી વૈરભાવ છો, પરમ મિત્ર