________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭૪
શ્રી માત્માનંદ પ્રકાશ.
કે પ્રાકૃત, અંગ્રેજી કે ગુજરાતી એ કશે નિયમ રાખવાની જરૂર નથી. વિદ્યા છે-જ્ઞાન છે, તે બધે એક જ છે, બધા શારદાના જ રૂપાંતર છે, માટે તે શારદારૂપ ગ્રંથનું કેઈપણ યોગ્ય શ્રાવક કે શ્રાવિકા ગમે તે હોય તેને દાન આપવું એ શ્રેયસ્કર છે.
આમ થવાથી સત્પાત્રદાનનું મહાફળ દાતાને પ્રાપ્ત થશે, એટલું જ નહીં પણ અભ્યાસીઓને પિતાના અભ્યાસમાં સરળતા થશે, વિદ્વાનની પરીક્ષા થશે, લેખકને ઉત્સાહ વધશે અને ઉત્સુક વિદ્યાભિલાષિ વિદ્યાર્થીઓને ગ્રંથને લાભ મલશે. કેઈપણ કાલે અને કેઈપણ સ્થલે વિદ્યાની વૃદ્ધિ લક્ષ્મીની સહાય વિના થઈ નથી. જ્યાં સુધી વિદ્વાનોને અને લેખકોને પોતાના નિર્વાહની પીડા મટતી નથી, ત્યાંસુધી તેઓ શારદાને પૂર્ણ રીતે ઉપાસી શકતા નથી, અને જ્યાં સુધી તે પૂરેપૂરી ઉપાસાય નહીં, ત્યાંસુધી તે જ્ઞાનદેવી ખરી ફલતી પણ નથી. નિગ્રંથ મુનિઓ નિઃસ્પૃહ હતા, તેમને આ લેકના કેઈ પણ સ્વાર્થ સાધવાની અપેક્ષા ન હતી, તે પણ આડકતરી રીતે તેમને સારા સારા આશ્રયે હતા, તેથી તેઓ ભારતીય જૈન પ્રજાના ઉપકારને માટે હજારો ગ્રંથ લખી ગયેલા છે. સૂત્રકારે તથા ભાગ્યકારને જૈન રાજાઓને આશ્રય હતું. જો કે તેઓને દ્રવ્યની અપેક્ષા ન હતી, તે પણ ગ્રંથ લેખનમાં જે બીજી અનુકૂલતાની આવશ્યકતા છે, તે અનુકૂલતા તેમને કરી આપવામાં આવી હતી. કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસૂરિ, મહારાજા કુમારપાળની સહાયથી ઘણા ગ્રંથો લખી -લખાવી શક્યા હતા. શોભન વગેરે જેન કવિઓએ અવંતિ દેશના રાજાની મદદ મેળવી હતી, તે સિવાય બીજા ઘણા લેખકે, રાજાઓ અને ગૃહસ્થના આશ્રયથી ગ્રંથકર્તાનું મહાન કાર્ય કરી શકયા છે. બીજી તરફ વેદધર્મના ગ્રંથકાર પણ રાજ્યાશ્રયથી જ આગળ વધેલા છે. ચારે વેદના મહાભાષ્ય રચનાર તથા તેવા જ બીજા અનેક ગુઢ ગ્રંથ ગુથનાર સાયણાચાર્યને બુકરાયને આશ્રય હતે. ભાસ્કર, વરાહમિહિર, કાલિદાસ, ભવભૂતિ, હર્ષ ઇત્યાદિ અનેક પંડિતે તથા શેધકોને રાજ્યાશ્રયથી જ સરસ્વતી પ્રસાદ મ છે. વત્તમાન સમયે પણ ઘણા વિદ્વાને અને કવિઓ રાજ્યના આશ્રયથી કાંઈક કરી શકયા છે અને કરી શકે છે. યુરોપ, અમેરિકામાં પણ એનું એ જ થયું છે અને થાય છે. શ્રીમંતોએ આ વાત લક્ષમાં રાખવાની છે. તેમને એ ધર્મ છે કે, પિતાની કમાણીને જે ભાગ તેઓ હાલ ધર્માદામાં ખર્ચે છે, તેમાંથી કેટલીક રકમ જ્ઞાનદાન કરવામાં પણું ખાસ વાપરવી. સારા સારા ગ્રંથે ખરીદી, યોગ્ય પાત્રોને તેનું દાન કરવું એ ખરેખરૂં પાત્રદાન ગણાય છે.
આજકાલ માનની ખાતર કે નામની ખાતર કે ખુશામતની ખાતર ગ્રંથાર્પણ કરવા કરાવવાનો રીવાજ ચાલે છે, પણ તેમાં ગ્રંથની યોગ્યતાઅયોગ્યતાને
For Private And Personal Use Only
