________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર
~
~
~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ચિંતામણ પ્રમુખ પદાર્થો ઐહિક છે અને ઐહિક-તુચ્છ ફળને દેવાવાળા છે. તેથી તે પરભવમાં નહિ પણ આ મનુષ્યભવ જે પ્રાયઃ તુચ્છ કાળને હેાય છે તેમાં ફળે છે. પરંતુ પૂજાના પુણ્યથી થનારૂં ફળ મેટું હોય છે, તેથી તે બહુકાલ સુધી ભેગવવા યોગ્ય થાય છે અને બહુકાલ દેવાદિ સંબંધી ભવાતર વિના વર્તતે નથી. માટે એ પુણ્યનું ફળ પ્રાયઃ પરજન્મમાં ગયા પછી જીવને ઉદયમાં આવે છે. જે આ જન્મમાં પુણ્યનું ફળ ઉદયમાં આવે તો તે જલદી નાશ પામે. કેમકે મનુષ્યનું આયુષ્ય પ્રાયઃ અતીવ તુચ્છ હોય છે અને મનુષ્ય દેહ વિનશ્વર-નાશવંત છે તેથી મહત પુણ્યનું ફળ આ ભવમાં ભગવતાં વચમાં મૃત્યુ આવવાથી દુટો (તુટી) જવાનો ભય રહે છે. મધ્યમાં દુઃખની ઉત્પત્તિ હમેશ મહત્તર દુઃખને માટે થાય છે. અર્થાત્ મૃત્યુ જેવું અતિશય ભીતિદાયક કંઈ નથી. જે પૂજાના પુણ્યનું એવું મહતું ફળ ભોગવતાં થવું યુકત નથી. માટે પૂજાનું પુણ્ય પ્રાયઃ અન્ય જન્મમાં ફળે છે. જેમ અનેક પ્રકારે પરિશ્રમ વેઠી ઉત્પન્ન કરેલી વસ્તુ ઘણું કાળ સુધી અનેક પ્રકારે ઉપભેગમાં આવવા છતાં પણ ક્ષય પામતી નથી તેમ પૂજાદિનું પુણ્ય ભોગવ્યા છતાં એ પ્રાય: બીજા જન્મમાં ઉદયમાં આવે છે. અતિ ઉગ્ર પુણ્ય સાક્ષાત અહીંજ ફલ આપે છે. જુઓ લેકમાં કહેવાય છે કે જે સત્યવાદી હોય છે તે ગમે તેવા દિવ્ય (ભયંકર પ્રતિજ્ઞા) માં કચનની પેઠે સંશુદ્ધ નીકળી જાય છે. જેમ કે શુદ્ધ સિદ્ધ પુરૂષને અથવા સાધુ પુરૂષને સ્વ૯૫ પણ આપ્યું હોય તે તે સકલ (સર્વ) અર્થની સિદ્ધિને માટે થાય છે. અર્થાત્ આ લેક પરલોક સંબંધી સર્વ સુખનું કારણ અને અનુક્રમે સંસારના બંધનને છોડાવનારૂં થાય છે અને જેમ કોઈ અનુત્તર ( સર્વોત્તમ) રાજપુત્રાદિને કઈ પ્રસંગે એકાદિ વાર જરા સરખું આપ્યું હોય તો તે આપનારની ઈષ્ટ સિદ્ધિ કરે છે વધારે શું ? દુષ્ટ પ્રતિપક્ષી તરફથી થતા મૃત્યન્ત (મરણાંત) કચ્છમાંથી પણ તેનું રક્ષણ કરે છે, તેમ કઈ અવસરે એકાદિવાર પૂજાદિથી મહતું પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યું હોય તે આ લોક તથા પરલોકમાં સત્ય સુખની પરંપરા પ્રાપ્ત કરવામાં હેતુ થાય છે. શાલિભદ્રના
* વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૫૪૨-૪૭૦ ના અરસામાં મગધ દેશના રાજગૃહ નગરમાં શ્રેણિક (બંસાર ) ના રાજ્યમાં ગભદ્ર નામે શેઠ રહેતા હતા. તેને ભદ્રા નામની સ્ત્રીથી શાલિભદ્ર નામે પુત્રને જન્મ થયો હતો. શાલિભદ્ર પૂર્વભવમાં શાલિગ્રામને વિષે ધન્યા નામની ગરીબ સ્ત્રીને સંગમ નામે પુત્ર હતો. કોઈએક પર્વના દિવસે પાડોશીઓને ઘેર ખીર રંધાતી જોઈ સંગમને તે ખાવાનું મન થયું. પડોશણના જાણવામાં એ વાત આવવાથી તેમણે આપેલા દુધ ચોખા સાકર અને ઘીથી ધન્યાએ ખીર બનાવી અને શેકી સંગમને પીરસી બહાર ગઈ. એટલામાં કોઈ એક મહીનાના ઉપવાસી સાધુ ત્યાં ભિક્ષાર્થે આવી પહોંચ્યા. સંગમે તે મુનિને ભાવ સહિત પિતાને ભાજનમાંથી ખીર વહેરાવી દીધી અને
For Private And Personal Use Only