________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ
૧૫૩ ખરેખરી શાંતિ સાથે તમારી જાતને સઘળાં દુખેથી મુકત કરો. અહંકાર પિતે મિથ્યા વસ્તુ હોવાને લઈને અભ્યાસ દ્વારા નષ્ટ થઈ જશે.
હું, તું, આ મારૂં, આ બીજાનું એવા જુદા જુદા ભાવેને તથા કેત ભાવને તજી દે. એને બદલે પરમાત્મભાવ ગ્રહણ કરો. મનનાં સંકલ્પ-વિકલ્પને નાશ કરે. એનું નામ અદ્વૈત નિષ્ઠા.
અહંકાર નાશને શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે આત્મનિરપ. હું શરીર નથી, હું મન નથી, જગત મિથ્યા છે, પરમાત્મા જ સત્ય છે. એવી ભાવનાનું ધ્યાન કરે, અહંભાવને લેપ થઈ શકશે.
મૈત્રી, કરૂણા, દયા, વિશ્વપ્રેમ, ક્ષમા, ધૃતિ, તિતિક્ષા અને સહિષ્ણુતા એ સાત્વિક ગુણે છે. માનવ જીવનમાં એ શાંતિ તથા આનંદ રેડે છે. એને સંપૂર્ણ વિકાસ કરે જોઈએ.
સતિષ, વૃતિ, ઉત્સાહ અને દઢ સંકલ્પ એ આત્માનુભવમાં સફળતા પ્રાપ્ત કરવા માટે અત્યંત આવશ્યક છે. આધ્યાત્મિક સાધકે એને હમેશાં વધાર્યા કરવા જોઈએ.
કામનાઓને નાશ, અહંકારનો નાશ અને સંકલ્પને નાશ એ સર્વનું તાત્પર્ય મનને વશ કરવું અથવા મનાશ કરે એ છે.
મન, પ્રાણ, અને વીર્ય એ ત્રણે એક જ સાંકળની ત્રણ ગાંઠ છે. એ એક જ સંબંધના અંતર્ગત છે. એ જીવાત્માના મહેલના ત્રણ સ્તંભ છે. એ ત્રણમાંથી એક પણ સ્તંભને નાશ કરી દે એટલે આ મહેલ ચૂરેચૂરા થઈ જમીનદોસ્ત થઈ જશે. તમારું મિથ્યા વ્યકિતત્વ ટુકડે ટુકડા થઈ જશે. તમે અખંડ બ્રહ્મચર્ય બાર વરસ સુધી પાળે તે તમે વગર પ્રયાસે નિવિકલ્પ સમાધિમાં પ્રવેશ કરશો. મન આપોઆપ વશ થઈ જશે. વીર્ય-શકિત જ સર્વ પ્રધાન શકિત છે. નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચારી નિર્વિકલ્પ સમાધિમાં હેલાઈથી સ્થિત થઈ જાય છે. તેનું મન અત્યંત પવિત્ર, દ્રઢ અને એકાગ્ર થઈ જાય છે. તેને શ્રવણ મનનના અભ્યાસની જરૂર નથી રહેતી. ચાલીશ ટીપા લેાહીથી એક ટીપું વીર્ય બને છે. એક વખતના સ્ત્રી-સહવાસથી જેટલી શકિત ક્ષીણ થાય છે તેટલી ચોવીસ કલાકના માનસિક પરિશ્રમ દ્વારા માનસિક શકિતની ક્ષીણતા અથવા ત્રણ દિવસના શારીરિક શ્રમ દ્વારા શારીરિક શકિતની ક્ષીણતા સમાન છે. એ રીતે વીર્ય બહુ મુલ્ય વસ્તુ છે. એ શકિતને વ્યર્થ નાશ ન કરે. ખૂબ સાવધાનીથી એનું રક્ષણ કરે. તમને અદ્ભુત ઉત્સાહ અને શક્તિ પ્રાપ્ત થશે. જ્યારે તેને ઉપયોગ નથી થતું ત્યારે તેનું ચેજસ થાય છે અને તે મગજમાં એકઠું થવા લાગે છે. આપણું દુઃખને માટે ભાગ વિર્યની બરબાદીને આભારી જ છે.
For Private And Personal Use Only
