________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૭
ધર્મસાગરઉપાધ્યાય-રાસ, FEEFFFFFFFFFFFFFFF ન ધર્મસાગરઉપાધ્યાય–રાસ. ક
સંગ્રાહક અને સંશોધક મેહનલાલ દલીચંદ દશાઈ, એડવોકેટ મુંબઈ
ગતાંક પૂ. થી ચાલુ. [ ગત નં. ૩ અને ૪ એમ બે અંકમાં આનો પૂર્વનો ભાગ કેટલીક હકીકતો સહિત છપાય છે. તે વાંચીને પ્રેરાઈ વીરમગામના પ્રસિદ્ધ આગેવાન અને વકીલ શ્રીયુત છટાલાલ ત્રીકમલાલ પારેખ તા. ૨૭-૧૧-૩૧ ના કાર્ડથી મને લખી જણાવે છે કે “ આધિન માસના આત્માનંદ પ્રકાશના ( ત્રીજા અંકમાં ) પાને ૫૪ મેં ધર્મસાગર ઉપાધ્યાયના રાસની હકીકત આપેલી છે તેમાં * લાડલી નામની નગરી છે તે હાલ મારવાડમાં લાડેલ છે તેજ હશે. પહેલાં તે ગુજરમંડલમાં ગણતું હશે ” એમ લખેલ છે પણ મેસાણામાં તેનું મોસાળ હોવાનું જણાવેલ છે તે વિગેરે હકીકત ધ્યાનમાં લેતાં લાડેલી ગામ મારવાડનું હોવું જોઇએ નહીં પણ વીજાપુરની પાસે લાડોલ ગામ છે તે હોવું જોઈએ એમ સંભવિત છે; એમ આપનો લેખ વાંચતાં લાગવાથી તમોને સૂચનારૂપે હકીકત જણાવી છે.” આ હકીકત મળતાં મને આનંદ થયો છે. છોટાલાલભાઈની સંભાવના સાચી છે અને લાડોલ ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે ગુજરાતમાં વીજાપુર પાસે આવેલું તેજ હોવું જોઈએ. મને તેની ખબર નહિ, અને જેની ખબર હતી તે મેં જણાવેલું. આ રીતે ધર્મસાગર ઉપાધ્યાય મારવાડી નહિ પણ ગુજરાતી સિદ્ધ થાય છે. આ પ્રમાણે તા. ૧૧-૧૨–૩૧ ના પત્તાથી પંડિત શ્રી લાલચંદ ભાઇએ જણાવ્યું છે. હવે મૂળ લેખના અનુસંધાનમાં જે જણાવવાનું રહે છે તે નીચે ચાલુ પ્રકટ થાય છે. ]
૧૭ વિજયસેનસૂરિ કે જેણે અકબર પાસે અનેક વાદિઓને જીતીને કીર્તિસ્થંભ રાખ્યો હતો તે હીરવિજયના પટ્ટધર હતા. તે પુ ગે ખંભનયર (ખંભાત)માં પધાર્યા ( ૧૬ પર ) આ નાના ( હીરવિજયસૂરિની અપેક્ષાએ ) ગુરૂએ મેવડ ( કાસદ )
૧ વિજયસેનસૂરિ ખંભાતમાં ૩ વખત આવ્યા. (૧) સં. ૧૬૪૪ માં (ચૈત્રી મારવાડી સં. ૧૬૪૫ ) હીરવિજયસૂરિની આજ્ઞાથી સહીથી ખંભાતમાં આવી શ્રીમાળી જ્ઞાતિના ગંધારવાસી પરિખ જસિઆ અને જસમાના પુત્ર વરુઆ અને રાજીઆએ ખંભાતમાં બંધાવેલા ચિંતામણિ પાશ્વ ચૈત્યમાં શ્રી ચિંતામણિપાશ્વનાથ અને મહાવીરની પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા જેઠ સુદ ૧૨ ને સેમવારે કરી ( જુએ તે સંબંધનો ૬૨ લોકને શિલાલેખ બુ. ૨ ન. ૫૨૯; વિજયપ્રશસ્તિ કાવ્ય સગ ૧૧ લે. ૧૭ થી ૭૦; ક્ષેમકુશલકૃત ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ સ્તવન કે જે અપ્રગટ છે, અને ઋષભદાસ કૃત હીરવિજયસૂરિ રાસ પૃ. ૧૫૨–૧૫૪) (૨) સં. ૧૬૫૨ માં હીરવિજયસૂરિ ભાદ્રવા શદ ૧૧ ને દિને ઉનામાં સ્વર્ગસ્થ થયા ત્યારે વિજયસેનસૂરિ પાટણમાં હતા ને ત્યાંથી ખંભાત જઈ ચાતુમસ કર્યું. સં. ૧૬૫૩ ને ત્યાંથી વિહાર કરી અમદાવાદ આવ્યા. (૩) સં. ૧૬૫૬ માં આવી વિદ્યાવિજયને આચાર્યપદ આપી વિજયદેવસૂરિ નામ આપ્યું ને તે વખતે શ્રીમલ્લે તે સર્વ
For Private And Personal Use Only