________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
e
શ્રી આત્માન પ્રકાશ તેથી જ્ઞાતિમાં કઈ પણ ન સુધારો દાખલ કરતા પહેલાં આ ઉદેશે કેટલે દર
જે તેનાથી સધાય છે તેનો સંપૂર્ણ વિચાર કરવો જરૂરનો છે. આ હેતુ ફેશન અને કપડાંની ટાપટીપથી સધાઈ શકે નહી એ દેખીતું જ છે. અને તેથી તેવા પ્રકારનો સુધારો તે સુધારો નહીં પણ કુધારો છે. પશ્ચિમના સુધારાનું રજેરજ અનુકરણ કરવું એ આજ કારણને લઈને નથી. સ્વામી વિવેકાનન્દ કહ્યું છે કે: “વિદેશી સમાજોની કાર્ય પદ્ધતિ ગ્રહણ કરવાને પ્રયાસ નિરર્થક છે. હિંદમાં તે પદ્ધતિ અશકય છે અને તે અશક્ય છે એટલા માટે આપણે ઈશ્વરનો આભાર માનવો જોઈએ. આપણે આપણું સમાજને મારી અમળાવી તેનું વિદેશી સમાજમાં રૂપાંતર કરીશું નહીં. અન્ય પ્રજાઓની સંસ્થાએ પ્રત્યે હું ધૃણાની નજરથી જેનો નથી. તે સંસ્થાઓ તેમને માટે ઉપયુકત છે પણ આપણે માટે નથી. જે વસ્તુ તેમને માટે મીઠાઈની ગરજ સારતી હોય તે આપણે માટે ઝેરની ગરજ કેમ ન સારે? પહેલો પાઠ તો આજ શીખવાનો છે. માટે સુધારકોએ નાશ કરવાની રૂઢિને ત્યાગ કરી વચલે વ્યાજબી અને ચોગ્ય માર્ગ ગ્રહણ કરવાની જરૂર છે. થોડા મતવાળા સુધારાઓ અને ફેરફારો પ્રથમ દાખલ કરવા જોઈએ અને જે ફેરફાર કરવા જતાં લાંબો મતાંતર થતો હોય તે ફેરફારોને તાત્કાલિક મોકુફ રાખી તેને માટે જુના વિચારવાળાઓને સમજાવવા જોઈએ. સુધારણાના માર્ગમાં માંડવાળની પદ્ધતિ ઘણું લાભદાયી છે. ચુસ્ત જુના વિચારવાળાઓ સાથે રહી રફતે રફતે જ્ઞાતિ સુધારણાનું કાર્ય કરવામાં આવે તો માર્ગ ઘણે સુલભ અને સરળ બનશે. આપણું અમદાવાદના પ્રખ્યાત સુધારક રાવબહાદુર લાલશંકરની સલાહ વ્યાજબી જ છે કે; જે કાર્ય કરવાનું છે તે લોકોની સાથે રહીને જ કરવાનું છે, તેમનાથી છુટા પડી જઈ કરવાનું નથી.
વિલાયતની બાહ્ય રૂઢિઓ દાખલ કરવામાં, ફેશનબાઈના ગુલામ બનાવવામાં, કપડાંની હેટી સીલાઇ આપવામાં, ટાપટીપ કરીને આકર્ષક
બનાવવામાં, વિના જરૂર શેખની ખાતર દંભી ખર્ચ ખરે સુધારો કરવામાં, બીરકીટ અને ચાહ લેવામાં, ઘરને વિદેશી બિ? નજરૂરી ચીજોથી શણગારવામાં, કોટ, પિન્ટ, કોલર,
ટાઈ પહેરી હાથમાં સટીક રાખી ડોલતાં ડોલતાં ચાલવામાં અને સાહેબ સલામમાં કાંઈ સુધારો નથી. સુધ રે તે એ જોઈએ કે જેથી આપણે હાલ છીએ તેથી વધુ ચારિત્રવાન નીતિવાન બનીએ. આપણી સુખ સગવડમાં વધારે થાય અને અર્થ વિનાની કેટલીક તકલીફો દૂર થાય. આપણુ રીતરિવાજોમાં જે ખરેખર ઢગ અને ફારસ સમાન હોય તેને દૂર કરવાં એ ખરેખર સુધારો છે. પછી તે એપ્સ ચીજ છેડો બીજી ગ્રહણ કરવી તેમાં સુધારો
For Private And Personal Use Only
