________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દુર
શ્રી આત્માન પ્રકાશ. કેટલીક વાર તે કાયદાનો ભંગ કરવાથી થતી સજા પણ ભેગવવા તૈયાર થાય છે. આ રીતના ફરજીયાત કાયદાઓ ગાયકવાડી રાજ્યમાં દાખલ થયા છે અને તેને ઘણી વાર ભંગ થતો આપણે સાંભળીએ છીએ. વળી બીજી રીત તે એ છે વ્યક્તિનો સુધારો દાખલ કરી તેને જ્ઞાતિમાં નમુના રૂપે બતાવ એ છે. સૌથી સારી રીતે તે એ છે કે સુધારો કરવાની વૃત્તિને પુરત ટેકે આપી લોકોના વિચારને ખીલવવા અને સુધારાની જરૂરીયાત સાબીત કરી બતાવવી. આ રીતે સુધારાઓ દાખલ થવાથી તે ઘણું ઉંડા જશે અને મજબૂત બનશે એટલું જ નહિ પણ લાંબા કાળ સુધી ટકી રહેશે.
જ્ઞાતિને ઉદય કરવાની અભિલાષાવાળા ભાઈઓએ પશ્ચિમ દેશના સુધારાના ઇતિહાસને અભ્યાસ કરવો જોઈએ. અને તેમાં સમાએલા મુખ્ય સિદ્ધા
જો તારવી જેટલે અંશે આપણા રીતરિવાજોને અને દેશની જ્ઞાતિ અને સ્થિતિને અનુકૂળ હોય તેટલે અંશે તેને જ્ઞાતિ સુધારણામાં સુધારક, ઉપયોગ કરવાની જરૂર છે. વળી આપણું દેશની પ્રાચીન
સંસ્કૃતિનો ખાસ અભ્યાસ કરવાથી આપણી જ્ઞાતિઓના મુખ્ય આશો અને ઉદ્દેશોને કયા સુધારા માફક આવે અને બંધબેસ્યા છે તે વિચારવાથી ઘણે લાભ થશે. મુખ્ય બીનાઓ અને મુદ્દાઓ વિનાનું જ્ઞાન શુષ્ક છે અને સુધારાની ખાલી વાતો કરી અટકી જવું વ્યાજબી નથી. કહેવાતા સુધારકોએ સમજવું જોઈએ કે દુનિયાને સુધારવા પહેલાં કે પોતાના વિચારોની માફક વર્તવાનું કહેતાં પહેલાં પ્રથમ પોતે સુધરવું જોઈએ અને પોતાના વિચારો પ્રમાણે વતી દાખલો બેસાડવો જોઈએ. કારણ કે વ્યકિતને સુધારો તે સમાજને જ સુધારે છે. જે મક્કમ અને દ્રઢ મનના સુધારકો પતે કાંઈ વ્યવહારિક કરી બતાવશે તો બીજા જ્ઞાતિબંધુએ પિતાની મેળે તેમાંથી એગ્ય વર્તન કરવાનું શિક્ષણ મેળવશે, આ રીતે સુધારાને જોઇતી ફુર્તિ મળશે. વળી આપણે ગીતાનું વાય બલવું જોઈતું નથી. ચવવાંચરત્તિ શ્રેષ્ઠ તત્તવેત્તર ગન | શ્રેષ્ઠ પુરૂષ જે કાંઇ કરે છે તેનું બીજાઓ અનુકરણ કરે છે. આપણું દેશમાં હજુ કેટલીક જ્ઞાતિમાં પૈસાવાળા શ્રીમતિ જ શ્રેષ્ઠ વર્ગમાં ગણાય છે, તે જે સુધારાઓ કરે છે તેનું સામાન્ય માણસે અનુકરણ કરે છે. શ્રીમતા પિતાના સંજોગોને અનુ સરીને સુધારા કરે એ સ્વાભાવિક છે. તે જે સુધારાઓ કરે છે તે કેટલીક વાર જ્ઞાતિ બંધુઓ ઉપર બંધનકર્તા થઈ પડે છે અને જયારે કોઈ સામાન્ય માણસ નછ સુધારે પણ કરી શકતા નથી અને પ્રયત્ન કરે છે ત્યારે કહેવામાં આવે છે કે ફલાણા ફલાણુ શેઠ તે આમ નથી કરતા અને તું કણકે સુધારે કરવા નીકળી પડયા છે. સુધારો કરવાને ઈજારે એકલા હોઠીઆઓ કે કેળ વાએલાઓ માટે નથી પણ સાદી સમજવાળા બુદ્ધિશાળી અનુભવી વિચા
For Private And Personal Use Only
