________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જ્ઞાતિ અને તેના ઉદય.
૧
નથી પણ માત્ર સારા કે નરસા માટે ફેરફાર છે. વળી આપણી જ્ઞાતિમાં હાલમાં જે જે રિવાજો પ્રચલિત છે તે જે વખતે શરૂ થયા ત્યારે તે સમયના સંજોગાને અનુસરી કાઇ પણ ઉદ્દેશને લીધે જ થયા હેાવા જોઇએ, તેટલા માટે તે ઉદ્દેશની બરાબર તપાસ કરી તે ચેાગ્ય હાય તાતેને સધાય એવી રીતે જ સુધારા થાય તે તે જં કાયમના રહી શકે. આપણા લેકે સંકુચિત વિચારના છે અને જીનાને ચુસ્તપણે વળગી રહેવાની વૃત્તિવાળા છે. તેમને સારાંસારના નિર્ણય કરવા માટે જોઇતી દલીલે। અને સમજુતી પૂરી પાડી ફેરફાર કરવાની અગત્ય બતાવવાની જરૂર છે. આપણું તે સ ખોટુ અને પરદેશી તે સવ સારૂ એ ન્યાય ઉપર સુધારા કરવા જતાં ખરા સુધારા બની શકશે નહીં અને કાયમને માટે ટકી શકશે નહીં. ખરા સુધારા તે સર્વને લાભદાયી અને સર્વમાન્ય બનશે,
સુધારા માટે ચર્ચા.
કયા કયા સુધારાની જ્ઞાતિમાં જરૂર છે અને જ્ઞાતિમાંથી કયા કયા સડા દૂર કરવાના છે તેના વિચાર કરવાની જરૂર છે. પ્રથમ વિચાર, ચર્ચા અને પછી કાય અને તેના અમલ સંભવે છે. દરેક જ્ઞાતિમાં તે સ’બધી વિચારા દર્શાવવા અને ચર્ચા કરવા માટે એક મડળ હાવુ જોઇએ. અને સાધન અને સગવડ પ્રમાણે અમુક સમયને આંતરે સભાએ ભરવી જોઇએ. તેમાં જે જ્ઞાતિ ઉપયાગી વિષયેા હાય અને જ્ઞાતિમાં જેને માટે આછા મતભેદ હાય તેને જ્ઞાંતિના ધારા બાંધનારી મંડળી ઉપર વિચાર માટે માકલી આપવાથી જ્ઞાતિના ધારા બાંધવામાં ઘણી મદદ મળી શકશે. આ રીતે દરેક પ્રશ્નની સઘળી ખાજુ તપાસી શકાશે અને શાંતિથી દરેકને પુષ્ટિ આપનારી દલીલા અને રદીયા રજુ થશે. એથી સારાસારની વ્યાજબી તુલના કરવાનું હેલુ થશે એટલુ જ નહિ પણ સસાર સુધારાની કેટલીક ગુચા આપણે હેલાઇથી ઉકેલી શકીશું. સમાન આચાર વિચારવાળી જ્ઞાતિ પરિષદ્ રૂપે એકઠી મળી સુધારાએ દાખલ કરાવવા પ્રયત્ન કરશે તેા સમાજને ઘણા લાભ થશે એ નક્કી સમજવુ.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુધારા ક રીતે ?
સુધારા જ્ઞાતિમાં દાખલ કરવાની આપણે ઉપર બતાવી ગયા તે રીત છે એમ નથી, પણ બીજી કેટલીક પદ્ધતિ છે. તે આપણે હવે જોઇશુ. જ્ઞાતિને સ ંબ ંધ રાખતા કેટલાક કાયદાઓસુધારાએ રાજ્યના કાયદાથી દાખલ કરવામાં આવ્યેા છે. કેટલાક સમાજ વિચારકે આ રીતે સુધારા દાખલ કરવાની વિરૂદ્ધ છે અને કહે છે કે ‘ કાયદાથી સુધારા દાખલ કરવાની રીત સાદી છે એટલુ જ નહિ પણ જલદી અસર કરનારી છે કારણુ કે તેના અનાદર કરનારને રાજ્ય તરફથી સજા અને આદર કરવા માટે સહાય મળે છે, એ વાત ખરી છે પણ તેથી લેાકેા ઉપર ઉંડી અસર થતી નથી અને
For Private And Personal Use Only
