________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૧
પ્રમુખશ્રીનું ભાષણ માગી લઉં છું. હું માગી લઉં છું કે, ગમે તેવી પવિત્ર ફરજ બજાવવા નિમિત્તે પણ કોઈની લાગણી દુખાવવાની કોઈ હને ફરજ ન પડે. હું માગી લઉં છું કે, વાજબી કે ગેરવાજબી રીતે પોતે માનેલા નેતાની એકહથ્થુ સત્તા સમાજપર ઠોકી બેસાડવાને પાઠ ગોખીને કષ્ટ આવ્યું હોય તે એ પાઠને મંડપની બહાર ઝાટકી આવ્યા પછી જ પવિત્ર વીતરાગ દેવના મિશનરૂપ આ યજ્ઞમાં જોડાય. હું માગી લઉં છું કે જિનદેવે પોતે જેની ગરજ કરી હતી એવો સંયમ ગુણું એટલે મનોનિગ્રહ તથા ગુપ્તિ એટલે પિતાની શક્તિઓનું પ્રદર્શન કરવાના મોહને જિતવાપણું: એ બે ગુણરૂપ શસ્ત્રોથી જ સર્વ કઈ સંતોષ પકડે. હું માગી લઉં છું કે, સુધારકે કે પુરાણપ્રેમીઓ કઈ અશક્યની આશા ન કરે આખા સમાજના હટા ભાગને પસંદ ન હોય તેવા કેઈ કાર્યને એક વખતની દલીલ માત્ર વડે થઈ ગયેલું જોવાની આશા ન કરે. હું માગી લઉં છું કે “વ્યવહાર નું ય સ્વરૂપ ઠીક ઠીક નહિ હમજવા છતાં “નિશ્ચય” નું નાટક ભજવવા જેવી આત્મવંચના કઈ ન કરે. હું માગી લઉં છું કે, કાંઇપણ અભિપ્રાય આપવા પહેલાં યાદ રાખવામાં આવે કે આપણે બધા કઈ હવાઇ પ્રદેશમાં રહેતા નથી; પણ સ્થળ પૃથ્વી પર રહીએ છીએ.
જ્યાં ઈછાએ ક વગર છાએ પણ કઈ રાજાના કાનુન પાળવા સિવાય ચાલતું જ નથી અને જાહેર મતની પણ દરકાર કર્યા વગર ચાલતું નથી, તથા જ્યાં ગમે તેવા વિદ્વાન સાધુ પણ કાયદાને માન આપ્યા સિવાય, પાપી (2) ગૃહસ્થાશ્રમ પાસેથી મેળવેલું અન્ન ખાધા સિવાય, પાપમૂલક (2) પિતાના મદદ સિવાય અને મિથ્યાત્વી (2) દુનિયાના અભિપ્રાયની દરકાર કર્યા સિવાય તે એક ડગલું ભરી શકે તેમ નથી. બે ને બે ચાર કહેવા જેવી આ સાદી વાતે સ્મરણમાં રાખીને કામ કરાય તો વિવિધ અભિપ્રાયો અને વિવિધ બળા તે ઉલટાં આપણું ગતિને શક્તિ ધીરનાર થઇ પડે. અને જો એ સાદાં સત્યને ઈરાદાપૂર્વક તરછોડવામાં આવે તો છેદનભેદન થઈ ચૂલે આપણે સમાજ નષ્ટપ્રાય થવા સાથે આપણે બધા જગતની હાંસીને પાત્ર બનીએ એ કહેવાની ભાગ્યે જ જરૂર હેય. ભય કઇ દિશાને છે ?
કોઈપણ કામ કે દેશની સહીસલામતી અને પ્રગતિને ભય કઈ દિશાનો હેઈ શકે ? શું સુધારકે ભય રૂપ છે? શું પુરાણપ્રેમીઓ ભયરૂપ છે? એક પણ નહિ. એ બને તો કેમ કે દેશના રથની ચોક્કસ પ્રગતિ સાધનારી શક્તિઓ છે. એક શકિત રથને આગળ ધકેલવા મથે છે, બીજી શકિત પ્રતિજોર કરી રયને ઉો પાડતો અટકાવવા મથે છે, અને એ રીતે વજનદાર રથ ધીમે પણ ચોક્કસ પગલે આગળ વધવા પામે છે. એ બે શકિતઓના સહકાર વગર તે કોઇ રથની સહીસલામત પ્રગતિ સંભવતી જ નથી. એ બને તો પોતાના માથા દ્વારા જ પોતાના ભોગે જ-રથનું જીવન શકય બનાવે છે. ત્યાર પછી રયને ભય કેને, છે ? થોડાક કે જે એને પુરાણ કે નવા અભિપ્રાયો પૈકી એકકેની ગરજ કે ચાહ નથી પણ માત્ર પોતાની સત્તા જમાવવાની જ ચિંતા છે તેવા થોડાઓ લોકોના ભોળપણનો લાભ લઈ પુરાણું કે નવા વિચારોની રક્ષાની આડમાં સ્વાર્થને શીકાર ખેલતા હોય છે. હરેક સમાજ અને દરેક દેને ખરો ભય આ દિચાને જ હેય. ચેતવાનું ત્યાં જ હેય; કારણ કે એ વર્ગ કોઈપણ જાતના સિદ્ધાન્તને માથે હડાવવા માંગતા હોતો નથી; પણ પોતાના સ્વાર્થને શિકાર ખેલવામાં સિદ્ધાન્ત માત્રને દારૂગોળા તરીકે વાપરતા હોય
For Private And Personal Use Only
