________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir === === ===== આધ્યાત્મિક વિકાસના અંતરાયો. '!" - આધ્યાત્મિક વિકાસ એટલે આપણાં હૃદયમાં થતી પ્રેમની સતત વૃદ્ધિ. એ પ્રેમની * મર્યાદા અતિ વિશાળ થઈ શકે, પ્રાણી માત્ર ઉપર ફરી વળે; પરંતુ એમાં ખૂબ અંતરાયા નડે છે. એ અંતરાય, એ વિધ્રો, એનું બીજું નામ પાપ. પ્રેમની વૃદ્ધિ અટકાવનારાં પાપ છ છે: એ પાપ જોડે જાગ્રત મનુષ્યને ઝધડવુ પડે છે. એ ઝધડવાના પણ અમુક વિધિ છે. એ વિધિ પ્રમાણે ઝધડનાર જલદી વિજયી બને છે. + + + માણૂસનું તન કે મન કાઈ પણ પ્રકારના આવેશ કે નિશ માં આવી જાય તો તેનાથી બુદ્ધિપૂર્વ કે કશુ કામ થઈ શકતું નથી, માટે એ નિસે સૌથી પ્રથમ ત્યાજય ગણ્યા છે. પછી બીજે નંબરે આળસના ત્યાગ ઈષ્ટ માન્યતા છે કેમકે જગતમાં માણસ માત્ર થાડે કે ઘણે અંશે મજુર ન બને ત્યાં સુધી દુનિયાના મોટા ભાગ દુ:ખી જ રહેવાના એ નિસંશય છે. શારીરિક શ્રમ ઉઠાવતારને ! તરતજ સમજાઈ જાય છે કે મારા પોતાના સુખને માટે જ નહિ, પણ 5 ડારી ના સુખને માટે પશુ, મારે કાંઇ ને કંઇ કામેં કે મજૂરી કરવી જ જોઈએ પછી તૃષ્ણા છાડ !ii જોઈએ. અર્થાત જેમ હાજતે થાડી અને સ દી તેમ માણુ સ વધારે સુખ અને નિસ્પૃહી રહી શકે છે. અન્ન, વસ્ત્ર કે ઘર સૌને જરૂરનાં છે એની કેાઈ ના પાડી શકે નહિ, પણ એ છે હુ જરૂરી ચીજો પશુ સૌને મળી શકતો નથી; કેમકે માણસે એને ખૂબ વધા૨ી મુકે છે અને પોતાની હાજતા સંકુલ કરી દઇને બીજાને ટળવળાવે છે. આમાં અતિક્રતા કે નિષ્ફ રતા સમાયેલ છે, પશુ એ તા જયારે આપણે જોઈ શકીએ ત્યારેજ. પછી આવે છે. લાલરૂપી પાપ. આજે તા ખાવાનું મળ્યું’, પશુ કાલે શું થશે ? પહોર શુ થશે ? ઘડપ ગુ માં કેમ કરીશુ ? આવા વિચાર કરીને માણસ લેબી બને છે. પોતાનું સાચું હિત ખુ એ છે અને બીજા અનેકને પારાવાર દુ:ખમાં હડસેલી મૂકે છે. આના ઉતાર તરીકે માણૂસે અપરિગ્રહ વ્રત લેવું જોઈએ. ત્યાર પછી સત્તા મેહુરૂપી પાપ સાથે ઝઘડવાનું રહ્યું. બીજાના ઉપર રીફ મારવે, તેના પર સત્તા ચલાવવી, તેને પેાત ની મરજી પ્રમાણે ન ચાલવા દેતાં આપણે આધીન કરી લેવા એ પાપ જોડે ઝધડવાનું કામ ઉપલા પાપામાંથી થોડેઘણે અંશે પણ. મુકત થયેલા માટે મુશ્કેલ નથી. જેને અસ ખ્ય સેવકે છે તે સાથી માટે નથી, પરંતુ જે અસંખ્યના સેવક છે તે જ સૈાથી માટે છે. આ દીવા જેવી સ્પષ્ટ વાત સમજતાં હવે વાર લાગશે નહિં. છેલું અને સૌથી વિષમ, સૌથી કઠણુ, કામભાગરૂપી પાપ જોડે ઝધડેવું તે છે. પરંતુ અન્ન, , ઘર, આરામ વિગેરે હાજતામાંથી કોઇ પણ દેકારી મનુષ્ય પરિપૂણુ રીતે છૂટી શકતા નથી. તેવી આ હાજત નથી એ વાત ખૂબ વિ. ચારવા જેવી છે. અન્નવસ્ત્રાફિક હાજતા પુરેપુરી ટાળના ના દેહ પડી જાય એવા સંપૂર્ણ સભ૧ છે, પણ સભા કારૂપી હાજતને હાજત તરીકે જ ન સ્વીકારનાર અખંડ નૈષ્ટિક બ્રહ્મચાની પુરૂષ કે સ્ત્રી ઉલટું મૃત્યુને દૂર ધકેલે છે એ કા , નથી જાશુ ? પહેલાં પાંચ અને આ દેટલા પાપને આ ભેદ સમજાયાથી એની જોડેના ઝઘડા પણુ સુકર થાય છે એવી રીતે એ ક્રમ સમાજના અને સાર્થક બને છે. *_ | 6 જીવન સિદ્ધિ 37 માંથી. For Private And Personal Use Only