________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રમુખશ્રીનું ભાષણ.
S
જીવતું વાતાવરણ:– - વીરપુત્ર પ્રારંભમાં જ હું આપને બે સુંદર યોગ મેળવવા માટે મુબારકબાદી આપું છું. તે બે યોગ બીજા કોઈ નહિ પણ આ સમેલનનું સ્થાન અને સમેલનને સમય બને યોગમાં વિલક્ષણતા છે, જીવતું વાતાવરણમાં છે. આ સ્થાન તે છે કે જેણે સમસ્ત ભારતના આર્ય સંસ્કારનો નાશ થતો અટકાવનાર શીવાજી જેવો વીરપુત્ર પ્રસવ્યો હતો. એ વીરપુત્ર ની વીરતાના પાયામાં ચારિત્રનું ચણતર હતું. સમથ યોગી રામદાસે એને એવાં સંસ્કાર આપ્યા હતા કે જેથી શરીરબળને દુરૂપયોગ થવા જ ન પામે. એને શત્રુનાં અને પિતાના સાધનનું ભાન હતું, અનુકુલ પ્રસંગ મળતાં સુધી થોભી જવાની એનામાં ધીરજ હતી, પ્રસંગ મળતાં સંગઠિન બળથી અને વાની ઇચ્છાશકિતથી હુમલો કરવાની તે કુનેહ ધરાવતો હતો, દેશીએ કે તટસ્થ, નિર્દો કે નબળાઓને ઈજા ન થવા પામે એવી દયા હેનામાં હતી, અને મહાન સંક્ટોને પરિણામે મળતા જ્ય ગુરૂચરણમાં અપર્ણ કરવા જેવી ત્યાગવૃત્તિ તથા ભક્તિ તે ધરાવતો હતો. સાચી વીરતા, સાચી માણસાઈ, એનું નામ કહેવાય. એ ગુણે અથવા સંસ્કાર વગર કઈ વ્યકિત કે સમાજ, દેશને વિકાસ કે મુદિત સંભવે નહિ. આપણે હમણાં આદરેલા કાર્યની સફળતા માટે પણ એ ગુણની આરાધના આવશ્યક છે. શીવાજીના શત્રુઓ શરીરબળમાં ઓછા નહોતાં, પણ ચારિત્રબળ અર્થાત આધ્યાત્મિક બળમાં ઉતરતા હતા. જરા શરીરબળ પાશવબળને ચારિત્ર બળના અંકુશમાં મૂકવું એ આર્યપ્રજાનો સનાતન પુરૂષાર્થ છે. અને શીવાજી મહારાજ એ ‘ પુરૂષાર્થ ' ના સાયા પ્રતિનિધિ હતા. એવા પુરૂષની જન્મભૂમિમાં આ સંમેલન ભરવાના પ્રયત્નમાં ફતેહમંદ થવા માટે આપને અભિનંદન આપ્યા શિવાય મહારાથી રહેવાય જ કેમ?
- બીજે યોગ સમેલન માટે સમય છે. આ કોન્ફરન્સને જન્મ થયો તે સમયના વાતાવરણ કરતાં આજે જ્યારે અદાવીશ વર્ષે તેરમું અધિવેશન થાય છે તે સમયનું વાતાવરણ જાદૂ જ છે. આજે આખી દુનિયામાં પિપાસાની આગ સળગી ઉઠી છે. આપણી જન્મભૂમિએ સેંકડે વર્ષની પરાજિત મનોદશાને દેશવટો દઈ સ્વતંત્રતાનું ધ્યેય જાહેર કર્યું છે. આપણું જૈન સમાજમાં પણ યુવક વર્ગમાં જ માત્ર નહિ પણ પુરાણપ્રેમી વર્ગમાં પણુ-લબે વખત સૂતેલી વિચારશકિત અને ક્રિયાશકિત કુદકા મારવા લાગી છે, “થાય તે થવા દેવું” “ ઘર સાચવીને બેસી રહેવું” એવી જે ભાવનાના પાશમાં દેશ અને સમાજ જકડાયા હતા તે ભાવના હવે શીથીલ થવા લાગી છે. ટૂંકમાં કહું તો આજે આપણી આસપાસ * જીવતું વાતાવરણે ઉત્પન્ન થઈ ચુકયું છે.
એ નવીન પરિસ્થિતિમાં આપણે પહેલી વાર જ એકઠા મળીએ છીએ. “ જીવતા વાતાવરણ ને ભેટવાની પહેલી તક મેળવા માટે હું આપ સર્વને મુબારકબાદી આપું છું. વિવિધ અભિપ્રાયો અને વિવિધ બળાની અત્રે હાજરી હોવી એ આપણા વિસનો ચક્કમ પુરાવો છે. અને એ વિકાસક્રમમાં આગળ વધવા માટે આપણે એ વિવિધતાઓમાંથી ય એકતા રચીશ. જ્યાં સુધી આપણા પૈકીના ઘણાખરાના ઇરાદા પ્રમાણિક હશે, ધ્યેય ચોક્કસ હશે અને હૃદય એક હશે, ત્યાં સુધી અભિપ્રાય ભિન્નતાનો ભય રાખવાની લેશમાત્ર જરૂર નથી. એથી ઉલટું, જ્યાં તમામ મનુષ્યો એક જ અભિપ્રાય ધરાવવા નો દેખાવ કરે છે ત્યાં કાં તે દંભ છે, કાં ભય છે, કાં પ્રમાદ છે કાં અજ્ઞાનતા છે. પોત
For Private And Personal Use Only
