________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. સભાવ ઉત્પન્ન કરવા માટે અને આપણી જાતને સન્માગમાં પ્રવૃત્ત કરવા માટે એજ સૌથી સુંદર સાધન છે. એક મહાશયે એક નાટક લખ્યું હતું, જેમાં થોડા દોષ પણ હતા. તેના એક મિત્રે એ નાટકની સૂક્ષમ આલોચના કરી. તે પછી નાટકકાર મહાશયે તેને પૂછયું કે “તમે આ નાટકની અંદર કોઈ ગુણ જોયા કે બધે દોષ જ માલુમ પડ્યા?” તેના મિત્રે જવાબ આપે કે “ હા, કેમ નહિ ? તેની અંદર ગુણ પણ છે, પરંતુ દોષે અધિક પ્રમાણમાં છે. ” તે ઉપરથી નાટકકારે કહ્યું કે “તો પછી ઉચિત તો એ છે કે તમારે એમાંથી ગુણ ગ્રહણ કરી લેવા જોઈએ અને વ્યર્થ દોષની ચિંતા કરીને તમારે દુઃખી ન થવું જોઈએ.”
આપણે હમેશાં એ જાણીને ખુશી થવું જોઈએ કે કાંટાની અંદર પણ સુંદર કુલે થાય છે; આપણે એમ ધારી દુ:ખી ન થવું જોઈયે કે કુલોની સાથે પણ કાંટા હોય છે. જે આપણે બરાબર ધ્યાન પૂર્વક અવલોકન કરીએ તો આપણને પ્રત્યેક વસ્તુમાં કઈને કઈ ગુણ અવશ્ય જણાશે જ. અથવા તેની અંદર કઈ ગુણ ન હોય તે પણ કંઈક એવું અવશ્ય હશે કે જેમાંથી આપણને કંઈક સારૂં જાણવાનું તે મળશેજ અને કેઈ શુભ પરિણામ મેળવી શકીએ. એક વિદ્વાનને કોઈ પૂછયું કે “મહાશય, આપે આટલી બધી વિદ્યા અને બુદ્ધિ કયાંથી મેળવ્યા ? ” તેણે જવાબ આપે કે “મૂર્ખા પાસેથી! તેઓમાં જે જે મને ખરાબ જણાયું તે બધું મેં છોડી દીધું,” તાત્પર્ય એ છે કે આપણું ધ્યાન હમેશાં દરેક વસ્તુના ગુણ જેવા તરફ અને બોધ ગ્રહણ કરવા તરફ જ હોવું જોઈએ. અવગુણ શેધવામાં તો આપણે પ્રાય: કરીને બોધ ગ્રહણ કરવાના સુતક ગુમાવીએ છીએ. અથવા જે આપણે પ્રવૃત્તિ હમેશાં બેધ ગ્રહણ કરવા તરફ જ રહે તો આપણે અવગુણ જેઈને પણ તેમાંથી લાભ જ મેળવી શકીએ છીએ. જે આપણે આપણે એ સિદ્ધાંત નક્કી કરીએ કે સર્વ વસ્તુઓ અને સર્વ ઘટનાઓમાંથી આપણે કાંઈને કાંઈ બોધ જ ગ્રહણ કરે તો થોડા જ સમયમાં અને થોડા પરિશ્રમે આપણું અનુભવ જ્ઞાન અને સગુણો વિગેરેમાં ઘણો વધારો કરી શકીએ. મનુષ્ય હમેશાં એક જ નવો બોધ ગ્રહણ કરે તો તેનું મન થેડા જ દિવસોમાં સારી સારી વાતોનો ભંડાર બની જાય અને જે મહીનામાં એક પણ ગુણ ગ્રહણ કરે તે તેનું મન થોડા સમયમાં ગુણેની ખાણ બની જાય.
પ્રત્યેક મનુષ્ય સંસારના સર્વ કાર્યોમાં હમેશાં શાંત, પ્રસન્નચિત્ત અને ધીર રહેવું જોઈએ. ઘણા લોકોને સ્વભાવ ઘણોજ અહીડીયે હોય છે. હડીયાપણાથી સૌથી મોટું નુકશાન તે એ થાય છે કે મનુષ્યનું સ્વાથ્ય બગડી જાય છે. જે મનુષ્ય વાતવાતમાં પ્રતિક્ષણે ચીડાયા કરે છે તેનું સ્વાચ્ય કદિ પણ સારું રહી શકતું નથી તેમજ તેનું આચરણ સુધરી શકતું નથી. ઘણું લેકે એવા જોવામાં
For Private And Personal Use Only
