________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૯૭
સાંસારિક જીવન. આવે છે કે જેઓ આ બે દિવસ પરિશ્રમ કરે છે અને સંધ્યા સમયે અંદર અંદર તકરાર કરીને પિતાનું લોહી તપાવે છે. એવા લોકોના ચહેરા ઉપર કદિ પણ તેજ અથવા કાન્તિ જોવામાં આવતી નથી અને તેઓ જે કાંઈ ખાય પીએ છે તે બધું અહીડીયા પણાને લઈને લમ થઈ જાય છે. એ ઉપરાંત જ્યાં સુધી આપણે શાંતિ અને પ્રફલૂચિત નથી રહેતા ત્યાં સુધી આપણી શક્તિઓ કદિ પણ સારી રીતે કાર્ય કરી શકતી નથી. શાંતિ અને પ્રસન્નતાની સહાયથી આપણું ચિત્ત એકાગ્ર બને છે, આપણુ નિશ્ચયમાં દઢતા આવે છે અને આપણું કાર્ય કરવાની શક્તિ ઘણી જ વધે છે. મનુષ્યના સદ્દગુણે તેમજ સવૃત્તિઓના વિકાસ માટે એટલું જરૂરનું છે કે તેના હૃદય ઉપર કોઈ પણ પ્રકારને બેજે ન હોવો જોઈએ. સંસારમાં ઘણા લોકોની ઉન્નતિ નથી થતી તેનું કારણ એ પણ છે કે તેઓના હદય દુઃખના નકામા બેજાથી દબાઈ ગયા હોય છે. આપણું ઉપર આ સર્વનું જે ખરાબ પરિણામ થાય છે તે તો થાયજ છે, ઘરનાં બાળબચ્ચાં ઉપર તે સર્વને એથી પણ વધારે ખરાબ પ્રભાવ પડે છે. વારંવાર ખીજાવાથી, ગાળે દેવાથી, ઠપકે દેવાથી અને મારવાથી અનેક બાળકો બગડી જાય છે. બાળકો આજ્ઞાકારી, ઉશ્રુંખલ અને કુમાગી બને છે તેમાં માતા પિતાની એ બધી બાબતે સહાયભૂત બને છે. આખે દિવસ પીવાથી કે ઠપકે આપવાથી બાળકે સુધરી શક્તા નથી, પરંતુ જે માતા પિતા શાંતભાવ અને પ્રસન્ન હૃદયથી પોતાનાં બચ્ચાંઓને સીધા માર્ગ પર લઈ જવાનો પ્રયત્ન કરે છે તેઓનાં બચ્ચાં સુધરે છે.
કેટલાક લોકોને એ અભ્યાસ પડી ગયો હોય છે કે તેમાં હંમેશાં બાળકે, સંબંધીઓ, મિત્ર, નોકરો વિગેરે સાના દેષજ જોયા કરે છે. ખરી રીતે કહીએ તે તેનાથી વધારે બગાડ થાય છે. એનાથી સગુણે અને સદ્ભાવોને કેવળ નાશજ થાય છે, વૃદ્ધિ કદિપણ થઈ શકતી નથી. ઘણા લેકે જરા દોષ કે અવ્યવસ્થા કે ભૂલ જોઈને ખીજાઈ જાય છે અને બબડવા લાગે છે. આનું પરિણામ એ આવે છે કે સર્વ લેક એવા માણસોથી દુ:ખી રહે છે અને બને ત્યાં સુધી તેનાથી બચવાને પ્રયત્ન કરે છે. એ પ્રસંગે એમ જ કરવું ઘટે કે ઘણી જ શાંતિપૂર્વક મનુષ્યનું ધ્યાન એ અવ્યવસ્થા કે ભૂલ તરફ ખેંચવું જોઈએ. જે મનુષ્ય એમ નથી કરતે તેનું વજન જરા પણ પડતું નથી. સૌ સમજી જાય છે કે તેને એમ બગડવાની ટેવ પડી ગઈ છે. આ રીતે અશાંત અને ક્ષુબ્ધ હૃદયવાળે માણસ કઈ સારું કાર્ય કરવા માટે કોઈને પણ ઉતેજન આપી શકતા નથી.
–(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
