________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
રાનડેનું દ્રષ્ટાંત ધ્યાનમાં રાખવા એગ્ય છે. રમાબાઈ બિલકુલ અભણ હતા, પરંતુ રાનડે સાહેબે તેમના શિક્ષણને તુરતજ પ્રબંધ કરી દીધો. એક વખત રમાબાઈના સંબંધમાં એક અધ્યાપિકાએ એવી ફર્યાદ કરી હતી કે-એ બિલકુલ ઠેઠ છે. એને લખતા વાંચતાં કાંઈ નહિ આવડે.” પરંતુ રમાબાઈએ એક બીજી અધ્યાપિકા પાસે શીખીને બેજ વર્ષમાં પાંચ ધોરણ સમાપ્ત કર્યા. નવી સ્ત્રી ઘરમાં આવ્યા પછી જે કર્તવ્યનાં પાલનની આવશ્યકતા છે, તે સર્વ કતોનું પાલન રાનડે સાહેબે બહુ સારી રીતે કર્યું હતું, જેને લઈને તેઓના ગાઈશ્ય જીવનમાં કઈ પણ પ્રકારનો દેષ ઉપન્ન થયે નહે. આ રીતે તેઓને ગૃહસ્થાશ્રમ સર્વથા સુખમય બન્યો હતો.
ગૃહસ્થ જીવનને સુખમય બનાવવામાં સુશીલ સ્ત્રી કેટલો અગત્યનો ભાગ ભજવે છે એ જોયા પછી હવે “ સાંસારિક જીવન” સંબંધી વિચાર કરશું.
(સંપૂર્ણ)
ધર્મરતને
ગ્ય કેણ હોઈ શકે?
આ સંસારમાં હેય (ત્યાગ કરવા લાયક) અને ઉપાદેય ( પ્રહણ કરવા લાયક) પદાર્થોના જ્ઞાનવડે શોભતા અસાર સંસારરૂપી અપાર સમુદ્રમાં પડેલા જંતુ સમૂહના નિરંતર દુ:ખ સંતાપને જાણતા અને જન્મ, જરા, મરણ, રોગ, શેક વિગેરેના દુઃખથી તથા પરભવમાં દુર્ગતિની પ્રાપ્તિના ભયથી અત્યંત પીડા પામેલા ભવ્ય પ્રાણીએ સ્વર્ગ અને મોક્ષ વિગેરેની સુખસંપત્તિને પ્રાપ્ત કરવામાં સફળ (અદ્વિતીય ) કારણરૂપ જિનધર્મરૂપી મહારત ઉપાર્જન કરવું યોગ્ય છે.
| દુર્ગતિમાં પડતા પ્રાણીઓને જે ધારણ કરી રાખે તે ધર્મ કહેવાય છે. તે વિષે કહ્યું છે કે –“જે સારી રીતે (વિધિ પ્રમાણે ) આચરણ કરવાથી દુર્ગતિમાં પડતા પ્રાણીઓને ધારી રાખે છે, તેથી તે ધર્મ કહેવાય છે, તે ધર્મ જ સમગ્ર અનર્થોને નાશ કરવામાં હેતુભૂત હોવાથી તથા કલ્યાણના સમૂહને કરનાર હોવાથી રત્નરૂપ છે. તે ધર્મરતની જેઓ પ્રાર્થના કરે તેઓ ધર્મરત્નના અથી એ કહેવાય છે.
અપાર ભવસાગરમાં ભ્રમણ કરતા પ્રાણીઓને પ્રથમ મનુષ્યપણું પામવું એ પણ દુર્લભ છે. તેમાં અનર્થને દૂર કરનાર સદ્ધર્મરૂપી શ્રેષ્ઠ રત્નપામવું એ તે અતિ દુર્લભ છે.
જેને વિષે પ્રાણીઓ, નારકી તીર્યચ, મનુષ્ય અને દેવરૂપે ઉત્પન્ન થાય તે ભાવ” એટલે સંસાર કહેવાય છે. તે ભવ જ જન્મ, જરા અને મરણાદિક રૂપ
For Private And Personal Use Only
