________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સદાચાર અથવા સકિયા.
પુરૂના નીતિ સંબંધી વાકયેની અત્યારે પણ ઘરે ઘરે કર્તવ્ય નિશ્ચિત કરવામાં મદદ લેવામાં આવે છે સોક્રેટીસ, પ્લેટો, એરીસ્ટોટલ અને સિસેરેનાં વાકય રોથી યુરોપના આધુનિક સાહિત્યના ગ્રંથો ભરેલા છે. આપણા ભારતીય સાહિત્યમાં પણ એવા થોડાજ ગ્રંથ હશે કે જેના ઉપર વ્યાસ, વાલમીકિ, અને મનુના વિચારોની છાયા નહિ પડી હોય.
જે દેશમાં સદાચારી, વિદ્વાન, શૂર, ઉદ્યોગ અને મહાત્મા પુરૂષો ઉત્પન્ન થાય છે તે દેશનો ઈતિહાસ ઘણોજ ઉજજવળ અને મહત્વપુર્ણ હોય છે. એવા પુરૂ
જ ઇતિહાસના કારણરૂપ મનાય છે, કેમકે ઈતિહાસમાં કેવળ મનુષ્યોનાં કૃત્ય નાં જ વર્ણન હોય છે. ભારતને પ્રાચીન ઈતિહાસ એટલે અનેક મહાવીરેને, રૂષિમુનિઓને વિદુષી અથવા સતી સ્ત્રીઓને ઈતિહાસ. ભેજ, વિક્રમ, કાળીદાસ, અને ભવભૂતિ વિગેરેને લઈને ભારતના ઈતિહાસના શુભા કેટલી બધી વધી છે? અહલ્યાબાઈ, રાણી ભવાની અને લક્ષ્મીબાઈ વિગેરેનાં કાર્યોથી ઈતિહાસનાં એ. ગની કેટલી સરસ પૂર્તિ થઈ છે. જે આપણે એ બધાને જીવનવૃત્તાંત બાદ કરીએ તે આપણે દેશના ઈતિહાસમાં બાકી શું રહે જે શીવાજી અને ગુર ગોવિંદસિંહે માતા અને બ્રાહ્મણનું રક્ષણ ન કર્યું હોત તે આજ આપણે કેની કીર્તિ ગાત? એવાજ કે દેશનાં ખરેખરા પ્રાણ સમાન છે તેવાથીજ દેશ ની શોભા અને કીર્તિ છે.
એ તે નિ:સંદેહ વાત છે કે સદાચારી પુરૂષ–દેશનાં પ્રાણ રૂપ છે. જે દેશને સદાચાર નષ્ટ થઈ જાય તે તેની મહાન દુર્દશા થાય છે. વિદ્વાન લોકો દેશરૂપી શરીરના મનરૂપ છે અને સર્વ સાધારણ કે તેના હાથ પગ વિગેરે છે.
ત્યાં સુધી એ સર્વ અવયવે મજબત ન થાય ત્યાં સુધી શરીર એટલે દેશની સ્થિતિ સારી થઈ શકે નહિ. જે દેશમાં વિદ્વાન, પરાક્રમી અને કાર્યકુશળ માણસે નથી હોતા તેનું માન બીજા દેશમાં પણ નથી હોતું.
કેવી નીતિના મોટા મોટા ગ્રંથો અને વિદ્યાલયો વિગેરેથી જ સાધારણ જન સમુદાયનું આચરણ સુધરી શકતું નથી. સાધારણ લેકેને સદાચારી બનાવવા માટે સૌથી વધારે જરૂરની વસ્તુ એ છે કે દેશની અંદર મેટા મેટા સદાચારી પુરૂષો હોવા જોઈએ. મહાન પુરૂષોને અને નેતાઓને લેક જેવાં આચરણ કરતાં જુએ છે તેવાજ આચરણ તેઓ પોતે પણ કરવા લાગે છે. કેમકે જે શેઠ સત્યનિષ અને પરોપકારી હોય છે તો તેનો સેવક પણ ઘણું કરીને આપોઆપ પ્રમાણિક અને દયાળુ થઈ જાય છે. જે તરફ રાજાની પ્રવૃતિ હોય છે તે તરફ પ્રજા પણ ચાલે છે. એટલા માટે જ જરૂરની વાત એટલી જ છે કે જે લોકે સમાજમાં અગ્રગણ્ય, પ્રધાન અથવા નેતા હોય તેઓએ પોતાનું આચરણ હમેશાં આદર્શ રૂપ બનાવવા યત્ન કરવો જોઈએ.
For Private And Personal Use Only
