________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
મળતાં જ તેઓ પિતાનું કાર્ય તજી દે છે અને કોઈ બીજા કાર્યમાં લાગી જાય છે, તેનું સમસ્ત જીવન હંમેશા નવા નવા કાર્યો કરવામાં વ્યતીત થઈ જાય છે અને છેવટે તેઓ એક પણ કાર્ય સમુચિત રીતે પુરૂં કરતા નથી. એટલા માટે આપણે માટે એટલું જ ઉચિત છે કે આપણે જીવનનું અક જ લક્ષ્ય બનાવી લેવું જોઈએ તેમજ તેની પૂર્તિને અથે આપણે જે ન્હાનાંમાં નેહાનાં અથયા હોટમાં હેટાં કાર્ય કરીએ તે સઘળાં સાચા દિલથી આનંદ પૂર્વક કરવાં જોઈએ. જ્યાં સુધી મનુષ્ય પિતાનાં કાર્યની કઠિનતાઓ સંબંધી ફરિયાદ કર્યા કરે છે, જ્યાં સુધી તેનામાં ઉત્સાહ અને આશા નથી હોતી ત્યાં સુધી તેની ઈષ્ટસિદ્ધિ કદિ પણ થતી નથી.
કેમાં એ કહેવત છે કે “ જ્યાં ઈચ્છા હોય છે, ત્યાં માર્ગ થઈ શકે છે.” ઉક્ત કહેવતમાં એક મહાન સિદ્ધાંત અત્યંત સુગમતાથી સમજાવવામાં આવ્યો છે. પહેલી વાત તે એ છે કે પ્રત્યેક મનુષ્યમાં કઈ વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા તેની અવસ્થાની સંભાવનાને અનુકૂળજ થયા કરે છે, પ્રતિકૂળ નહિં. તે સાથે બીજી વાત એ છે કે તે ઈચ્છા પુરી કરવા માટે ઉપાયે જવાનું પણ તેને આધિન રહે છે. જે દ્રઢ ઇચ્છા હોય છે તો તે તેની પૂર્તિ અર્થે પિતાનું સમસ્ત જીવન વ્યતીત કરવા તત્પર થાય છે. ટેમસ કાર્લાઇલનું નામ વિદ્વાન ગ્રંથકાર તરીકે જગ મશહૂર છે. તેણે “ ખેંચ રેલ્યુશન” નામનું એક અત્યંત ઉપયોગી પુસ્તક લખ્યું છે. તેને પ્રથમ ભાગ સમાપ્ત કરીને તેણે પિતાના એક મિત્રને તેને અભિપ્રાય દર્શાવવા માટે વાંચવા આપ્યું, તેના મિત્ર પુસ્તક તે વાંચી લીધું, પરંતુ બેદરકારીથી તેને ઓર ડામાં પડયું રહ્યું. જ્યારે તેની ચાકરડી એરડામાં આવી, ત્યારે તેણે તે પુસ્તકને રદી નકામા કાગળીઆં સમજી જ્યાં ત્યાં ફેંકી દીધું. એ વાતની કાર્લાઇલને ખબર પડી. પરંતુ કેવળ ઉત્સાહપૂર્ણ દ્રઢ ઇચ્છાને લઈને તેણે ફરી વખત તે પુસ્તક પિતાની
સ્મરણ શક્તિની સહાયથી લખી નાંખ્યું જે અદ્યાપિ પર્યત સંસારના બહુમૂલ્ય પુસ્તકમાંનું એક ગણાય છે. ધૈર્યનું આ એક ઉત્કૃષ્ટ ઉદાહરણ છે.
- જ્યારે આપણે કે મનુષ્યને વિશેષ ગુણ-શક્તિ સંપન્ન જોઈએ છીએ, ત્યારે કદાચ આપણા મનમાં એવી ભાવના થાય છે કે તેનાં સર્વ કાર્યો અપવાદ સ્વરૂપ છે, કંઈ પણ મનુષ્ય ગમે તેટલે પરિશ્રમ કરીને પણ તેના જેવું કાર્ય કરી શકતું નથી. પરંતુ જે મહાન પુરૂનાં જીવન-ચરિત્ર અને જન્મભરના કાર્યોનું બારીકીથી નિરીક્ષણ કરવામાં આવે તે અપવાદ વગર દરેક સ્થિતિમાં આપણને એમજ માલુમ પડશે કે તેઓનાં મહત્કાર્યોની સિદ્ધિ અને આશ્ચર્યજનક સફલ તાઓનાં કારણે જેટલાં તેઓની પૈર્યબુદ્ધિ દીર્ઘદ્યોગ શક્તિમાં રહેલાં છે. તેટલા તેઓના જન્મસિદ્ધ ગુણ તથા કાર્યકારિણી શક્તીમાં રહેલાં નથી. તેઓએ આ પ્રસિદ્ધપણે જન્મભર એકાન્તમાં કઠિનમાં કઠિન પરિશ્રમ સે હોય છે અને
For Private And Personal Use Only
