________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાયશાળાના અભ્યાસક્રમની રૂપરેખા.
૨૦૩ ઘણે સ્થળે પિતપોતાના સંપ્રદાય અથે, પોતપોતાની જ્ઞાતિ-કામ અર્થે શિક્ષણ શાળાઓ, વસતી ગ્રહો વ્યવહારશિક્ષણ, તેમજ સાંપ્રદાયિક ધર્મ શિક્ષણ માટે જાયેલ છે. આવાં વસતી હે તથા આવી શાળાઓને રાષ્ટ્ર ધર્મને અનુસરી, સ્વદેશાભિમાનને અનુલક્ષી પહોંચી શકાય એટલી સંખ્યા માટે સાર્વજનિક કરવામાં આવે, તો રાષ્ટ્રીય ધમ જળવાવા રૂપ રાષ્ટ્રીય શાળાને ઉદ્દેશ બર આવા વામાં, એકમ- સ્વદેશાભિમાન ખીલવા-વધવામાં મદદ રૂપ થાય એમ છે. કોમીય અભિમાનને ગાણ કરી, સ્વરાષ્ટ્રાભિમાનને પ્રધાન કરવામાં આવે તો આ વાત બને. તેવી સંસ્થાઓના ઉત્પાદકોને આ વાત સમજાય અને ગળે ઉતરે તે બને. સમયવિચારી, સમય એાળખી ઓ ઉતારે તો બને.
ધમ શિક્ષણને મૂળ મુદ્દે હદયબળ, નૈતિક કેળવવાનો હોવો ઘટે. આ બને બાળ સારી રીતે કેળવાયાં હોય, તો પછી સા પ્રદાયક ધર્મ જ્ઞાન તેને પોષણ આપી વૃદ્ધિ પમાડે. હૃદય બળ, તિક બળ ખીલ્યા ન હોય તો સાંપ્રદાયિક ધર્મ શિક્ષણ શુષ્ક, અને ગતાનુગ તક, વિવેકશુન્ય થવા જાય. વર્તમાન પરિસ્થિતિ માટે ભાગે આની ગવાહી આપે છે, માટે હૃદય બળ અને નૈતિક બળ ખીલવે એવું સર્વ સાધારણ મૂળ મુદારૂપ ધર્મશિક્ષણ વ્યવહારૂ શિક્ષણ, મુંગું ( અધ્યાપકોનાં, વિદ્યાથીઓનાં ચારિત્રભાવના, શુદ્ધાદોલનો માત્રથી કુરતું ) અને ઉપદેશરૂપ શિક્ષણશાળાઓમાં આપવામાં આવે તે કેમ–જાતિ-સંપ્રદાયના ભેદનો અવકાશ નહીં રહે. જુદી જુદી કોમના, જુદા જુદા સંપ્રદાયન, જુદી જુદી જ્ઞાતિના વિદ્યાથીઓ સમવયી વિદ્યાથીઓમાં સીધી અને આડકતરી રીતે પ્રેમ, એકય, ભ્રાતૃભાવ જાગવા ખીલવા ઉપરાંત, અરસપરસ વિચારના આપ-લેનું, રસ્પરસ આચાર વિચાર જાણવાનું, એકની ડ્યુટી બીજાની અધિકતાથી પુરવાનું આવી શાળાથી થઈ શકવા ચોગ્ય છે. ત્યારે પોતપોતાની કેમની શાળાથી તેમાં તે એક જ કોમના વિદ્યાર્થીઓના લાભ માટે હોવાથી, તે વિદ્યાથીઓ ઉપર જણાવેલ લાભથી વંચિત રહે એ સ્વાભાવિક છે. વળી કોઈ કોમ કે સંપ્રદાયની શાળા સાંપ્રદાયિક ધમ શિક્ષણ ફરજીયાતની સરતે સાર્વજનિક હોય તો તે પણ ઈષ્ટ નથી, હિતાવહ નથી, તેથી કાંતે વિદ્યાથીને શું કરે અને ફરજ રૂપે તે સાંપ્રદાયિક ધર્મ શિક્ષણ લેવું પડે છે, અને ફરજ રૂપ હોવાથી કંટાળે છે, તે શિક્ષણ પ્રતિ તેને દ્વેષ આવે છે, અને સંપ્રદાયનો હેતુ સરતો નથી. અથવા તે વિદ્યાથીના કુમળા મગજમાં કોઈ ન ભૂંસાય એવી અનર્થ કારક છાપ બેસી જાય છે. આ બંનેના આપણે દાખલા ટાંટિયે (૧) મુંબઈની વિસન કેલેજ આ સાર્વજનિક વિદ્યાલય છે, પણ તેમાં બાઈબલને ફરજીઆત અભ્યાસ કરવાની, તેનું અમુક વખત શિક્ષણ લેવાની શરતે વિદ્યાથીને દાખલ કરે છે. બાઈબલનું શિક્ષણ ગમે તેવું સારું હોય તેમાંથી ગમે તે સારો બોધ મળે તેમ હોય, પણ ફરજીઆત હોઈ વિદ્યાથીઓ તેથી કંટાળે
For Private And Personal Use Only
