________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાગ્યનાનુકૂળ વ્યવસાયની પસંદગી.
૧૭૫
હોય ત્યાં સુધી સહસા કોઈ પણ કાર્ય શરૂ કરવું જોઈએ નહિ. એ સાચું છે કે અનુભવ અને કાર્યકુશળતાની પ્રાપ્તિ જલદી થતી નથી, પરંતુ તે ખ્યાલ બહાર જવા ન પામે એટલું લક્ષમાં રાખવું જોઈએ.
ઉપર કહેવામાં આવ્યું તેમ જીવન-સંગ્રામમાં મનુષ્ય અમુક બે કારણેને લઈને અકૃતકાર્ય બને છે; પરંતુ આપણા દેશમાં ત્રીજું કારણ પણ દષ્ટિગોચર થાય છે. આપણા દેશના સુશિક્ષિત લેકે કેવળ માનસિક અને મૌખિક કાર્ય કરવાનું વધારે પસંદ કરે છે. તે લોકોને શારીરિક વ્યવસાયે પ્રત્યે એક પ્રકારનો તિરસ્કાર હોય છે. એવાં અનેક ઉદાહરણ જોવામાં આવે છે કે એક મનુષ્ય માસિક આઠ રૂપિયાના પગારે મ્યુનિસિપાલીટીનો કારકુન બનવામાં પોતાના જીવનની સાર્થકતા સમજે છે, પરંતુ તેને અન્ય શારીરિક કાર્ય કરીને વિશેષ વ્ય સંપાદન કરવાનું શરમ ભરેલું લાગે છે. ભારત વર્ષમાં મજશોખની બિમારી દિવસાનુ દિવસ વધતી જાય છે અને સખેદ કહેવું પડે છે કે જે એ વ્યાધિનો નાશ કરનાર કોઈ ઓષધિ શોધવામાં નહિ આવે તો તે અસાધ્ય થઈ જશે. હમેશા સ્મરણમાં રાખો કે શારીરિક શ્રમ કરવાથી અને આપણી કમેંદ્રિયોને કેઈ ઉપયોગી કાર્યમાં લગાડવાથી જ શિક્ષિત સમાજ દેશમાં એક આદર્શ રૂપ બની શકે છે. વિદ્યાથી એને માટે જરૂર રનું છે કે તેઓએ આ વાત ઉપર ધ્યાન આપવું જોઈએ અને શારીરિક શ્રમ કરવામાં શરમ ન ગણવી જોઈએ.
ઉપર એ વાતની આવશ્યકતા જણાવી ચુક્યા છીએ કે પ્રત્યેક મનુષ્ય પોતાની સ્વાભાવિક પ્રકૃતિ અને કાર્યશક્તિને અનુકૂળ વ્યવસાયની પસંદગી કરવી જોઈએ. અતએ જે મનુષ્ય સંસારમાં સફળતા પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છે છે તેનું પ્રથમ કર્તવ્ય એટલુ જાણવાનું હોય છે કે પિતાની રૂચિ કેવાં કાર્યો તરફ વધારે છે. ઘણુ મનુષ્ય એ વાતની આવશ્યકતા સમજતા નથી, તેથી કોઈ પણ યુવક પોતાની પ્રવૃત્તિઓ જાણીને તે અનુસાર કાર્ય ન કરે એ બનવાજોગ છે. તેઓનો એ સિધ્ધાંત હોય છે કે પ્રત્યેક મનુષ્ય કઈ પણ કાર્ય કરી શકે છે. પોતાની પ્રવૃત્તિનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાની કંઈપણ આવશ્યકતા નથી, જેથી કેવળ પરિશ્રમ કરવો પડે છે. લૈર્ડ ચેસ્ટર ફડનો પણ એજ મત હતા. તેમનું તો એજ કહેવું હતું કે આપણી સ્વાભાવિક પ્રવૃત્તિઓ તથા કાર્યશક્તિઓ જાણવાની કશી આવશ્યકતા નથી. કેઈ પણ યુવક કેવળ પરિશ્રમ વડે વિદ્વાન, સુવતા, રાજનીતિજ્ઞ, યશસ્વી, ખૂબસૂરત, સમાજ પ્રિય ઈત્યાદિ સર્વ ( પરંતુ કવિ નહિ) બની શકે છે. તેમના કહેવાનો સારાંશ એ છે કે કઈ પણ મનુબને ગ્રન્થકાર, રાજનીતિજ્ઞ અર્થાત્ ગમે તે બનાવી શકાય છે. પિતાના એ સિદ્ધાંત અનુસાર લોર્ડ ચેસ્ટફીડે પોતાના સુસ્ત, કાર્યશિથિલ અને અસાવધાનતાપૂર્ણ પુત્રને એક સમયસૂચક પુરૂષ બનાવવા ઈછ્યું. તેમણે એ માટે વર્ષો
For Private And Personal Use Only
