________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કર એટલામાંજ વિનયની સમાપ્તિ નથી થતી શુદ્ધ અંત:કરણથી, મનસા–વાચાકર્મણા તેમની આજ્ઞા ઉઠાવવી. તેમનું દેડી ઉત્સાહભેર કામ કરવું. તેમના પ્રતિ બહુ માન હોવું એ વિનય છે; અરસ્પરસન વ્યવહારમાં સભ્યતા એ વિનય છે. અને એ વિનય વડે વિદ્યા શોભે છે; એ વિનય વડે વેરી પણ વશ થાય છે; એ વિનય વડે કર્ણની પેઠે વિદ્યા હાંસલ થાય છે અધ્યાપકોએ પણ એ વિનયને યોગ્ય, વિનયને પાત્ર થવું જોઈએ નહિં તે અધ્યાપકની ગણનામાં ન આવી શકે.
વિદ્યાર્થીઓ કે અધ્યાપકમાંથી કોઈ શરીર ધર્મને લઈ કદાચ માંદગી વશ થાય તે અથવા તેમને ત્યાં વ્યવહારમાં સારા માઠા પ્રસંગ આવે તો તેમાં સારવાર, સહાનુભૂતિ, યથાશક્તિ મદદ આદિ કરવા ટેવ પાડવી આ પણ એક વ્યવહારૂ કેળવણી છે અને પરમાર્થમાં તે પરિણમે છે.
વળી કઈ કઈ અધ્યાપકે નક્કી કરેલા, કે નકકી કરે તે દિવસેએ વિદ્યાથા - ઓએ ઉઘાડે પગે ટાઢ-તડકામાં જવું –આવવું નકકી કરેલા કે નક્કી કરે તેવા દિવસે એકાશન (એક વખત ભેજન) લેવું. ઈત્યાદિ ચર્ચા પણ તેના મનનો કસ કાઢી તેમને મજબુત કરનાર સાધન છે અને વ્યવહાર પરમાર્થની કેળવણીનું અને તપના લાભનું કારણ છે.
વળી મોટું શહેર હોય તો પોતાની શેરી (પાળ કે પાડા) નું અને નાનું ગામ હિય તે ગામની રક્ષા કરવાનું, તેની ચોકી કરવાનું મોટા વિધાથીઓએ શ્રીમંત નિર્ધનને ભેદ રાખ્યા વિના વારાફરતી પિતાના શિર લેવાનો કમ જરૂરનો છે. આ પણ શય-હિમ્મત-બહાફરી, અબળ રક્ષણ ( Chinar 1 ) આદિ ગુણે પ્રકટાવી, વિકસાવનાર કેળવણી છે.
(ચાલુ) [ આ માસિક પ્રાય: જેનોને લગતું છે અને આ વિષય સાર્વજનિક છે, તથાપિ આ કોસમાં વર્તમાનમાં કેળવણી આપતી જન સંસ્થાઓને ઉદ્દેશીને પણ કાંઈ વિશેષ કહેવા યોગ્ય છે. મુંબઈમાં વ્યવહાર અને ધર્મનું જ્ઞાન આપનારી બે ત્રણ જૈન પાઠશાળાઓ છે; તેમજ વિદ્યાથીઓનાં વસતીગૃહ પણ છે. સુરતમાં પણ તેવાં પાઠશાળા અને વસતીગૃહ છે. અમદાવાદ, મેસાણા, ભાવનગર, પાલીતાણા આદિમાં પણ છે. તે પાઠશાળા તથા વિદ્યાથી વસતીગૃહના ચાલકો બા વિષયનું મહત્વ વિચારી તે પ્રમાણે યથાયોગ્ય કરવા ધારે તે થઈ શકે તેમ છે. અને એમ થાય તો ભાવિકાળે સારા જૈન વિદ્યાર્થીઓની, શુરવીર ઓલાદની આશા રાખી શકાય તેમ છે. ભાઈ વેણીચંદ સુરચંદ આદિએ ઘણી પાઠશાળાઓ, પ્રતિક્રમણુદિના શિક્ષણ માટે ઉભી કરાવી છે. ઘણાં વરસ થયાં તે કામ ચાલે છે. તે માટે તે સારો દ્રખ્ય વ્યય પણ કરાવે છે--કરે છે, તથાપિ ઘારેલ હતુ બર આવતો નથી,
For Private And Personal Use Only
