________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વઓળખાણ સંબંધી સ્થળ વિચારણા. ૧૬ આયુષ્ય કર્મને બંધ કરી જીવ જન્મ ધારણ કરે છે. તે જીવ જેમ જેમ ઉમરમાં વધતા જાય છે તેમ તેમ આયુષ્યમાં ઘટતું જાય છે. લેકિક કહેવત પણ છે કે—મા જાણે દીકરે મોટો થાય છે અને આયુષ્યમાંથી ઓછો થાય છે.” આયુષ્યમાં વધારે કરવાની સત્તા કેઇની નથી. પરમ પુજ્ય તીર્થકર ભગવંત જેમની સેવામાં હમેશાં કમતીમાં કમતી એક કોડ દે રહે છે, તેઓ પણ આયુષ્યમાં વધારે કરી શક્તા નથી. પ્રતિ સમય ભગવાતું આયુષ્ય એ પણ એક જાતનું આવીચિ નામનું મરણ છે. એ મરણનું ભાન આપણને થતું નથી. મેહમાં મુંઝાઈ વિષય કષાયમાં રકત બની પ્રતિ સમય પ્રમાદાચરણમાં વ્યતિત કરીએ છીએ, તે જે આયુષ્યના સ્વરૂપનું યર્થાથ જાણપણું હોય તે કરીએ નહિં.
૧૭ ચાર ગતિરૂપ સંસારમાં જુદી જુદી જાતિમાં ઉન્ન થનાર છે તે તે આશ્રી ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય કેટલું બાંધે એ પણ લક્ષ ઉપર રાખવા જેવું છે.
મનુષ્ય ગતિવાલા જીવોમાંથી જે મહાન પુન્યશાળી જીવ આઠે કર્મ અપાવી મોક્ષે જાય તે સીવાયના છ ચારે ગતિમાં એટલે ચાવીસે દંડકે જઈ શકે છે. ચારે ગતિપકી દેવગતિના દેવેનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય તેત્રીસ સાગરોપમનું, મનુષ્ય અને તિર્યંચ ગતિ આશ્રિ ત્રણ પલ્યોપમનું અને નરક ગતિમાં પણ તેત્રીશ સાગરોપમનું છે. એ દરેક ગતિમાં તેના પેટા વિભાગ ઘણા છે, અને આયુષ્યના બંધના કાલમાં તારતમ્યતા છે. અહિં એ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે મનુષ્ય ગતિમાં એ આપણે શુદ્ધ પવિત્રાચરણ રાખી ઉત્તમ જીવન નહિં ગુજારતાં અશુદ્ધ જીવન ગુજારીશું તો ભવાંતરના આયુષ્યને બંધ, નીચી ગતિ એટલે નરક અને તિર્યંચ ગતિના લાયક પડશે. પછી તે ગતિના લાયકના માઠા વિપાકે આપણને ભેગવવા પડશે. માટે તેવી ભુલ ન થાય તેના માટે કાળજીવંત રહેવાની જરૂર છે.
આપણે અમુલ્ય વારસે. આદર્શ જૈન ગુરૂકુળની નજર નોંધ.
બાળકનું પશુ જીવન,
જૈન સમાજનું ભાવિ જેના હાથમાં છે તે ભાવી પ્રજાની સ્થીતિનું અવલોકન કરવાની ભાવનાથી આ મારૂં પર્યટન હતું. મેં મારી સફરની શરૂઆત નાના ગામડાથી કરી. આવા ઘણાં ગામોમાં મેં જોયું કે ત્યાંના બાળકો પશુ જીવન ગુજારી રહ્યાં હતાં કેમકે તેમને શિક્ષણ આપવાને નિશાળ કે અધ્યારૂનું સાધન ઘણા ગામમાં હતું. એતો ખુલું જ છે કે પ્રકાશ વિના વનસ્પતિ કરમાય છે, પશુ, પક્ષી પણ કચ
For Private And Personal Use Only
