________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭.
આપણે અમુલ્ય વારસે. વળી ગઈ. આ બાળલીલા નીહાળવામાં તચિત થઈ ગયે. તેવામાં એક ગૃહસ્થ આવી મને વિવેકથી પુછયું. “કેમ ભાઈ, આપ ક્યાં રહે છે? વખત હોય તે પધારે, હું સર્વે બતાવું. આ તમારા બાળકેનું નિવાસગ્રહ છે.
તેમના સાથે વાત કરતો અને નવા નવા પ્રશ્નને પુછતે આ મકાનના બધા ભાગે ફરી વળે. કસરત શાળા-બગીચા અને એકાંત સ્વચ્છ સંદર્ય તે મેં બહારથીજ જોઈ લીધું હતું. પરંતુ સાથે ફરતાં ત્યાં મેં દેરાસર, લાયબ્રેરી, રૂ કાંત વાના ચરખા, કાપડ વણવાની શાળા, સભાગૃહ અને નિશાળ પણ જોયાંકેટલાંક બાલકે પુસ્તક અને વર્તમાન પત્ર વાંચતા, કેઈ વાજીંત્ર સાથે સંગીત શીખતા, કઈ અભ્યાસ કરતા ને કઈ માંહોમાંહે જ્ઞાનગોષ્ટી કરતાં જોયાં. હું જ્યાં ફર્યો ત્યાં રહેલાં બાળકો ઉભા થઈ વિવેકથી સત્કાર કરવાનું ચુક્યા ન હતા. જયારે હું કોઈ તેમને આંસ પરીજન ન હોઉં તેમ મારા તરફ માયાથી જોઈ રહેતા. મારા પ્રશ્નને ઝીલી લેઈને નમ્ર ભાષામાં સંતોષકારક ખુલાસો કરતા ને પાછા પિતાના કામમાં વળગી જતા.
દરેક બાળકને જરૂરનાં પુસ્તક-સુવા-બેસવા અને સાચવવાના સાધને તથા નિત્યકર્મ માટે કટાસણું-કપડાં વગેરે સર્વે ઉપકરણે નિરનિરાળા-સ્વતંત્ર અપાયેલાં જોયાં. ભણવાને નિશાળ પણ ગુરૂકુળમાંજ સ્વતંત્ર હતી, જેમાં વહેવારિક ગુજરાતી તેમજ અંગ્રેજી અને ધાર્મિક શિક્ષણ પદ્ધતિસર આપવાને ખાસ પ્રબંધ કરેલ જે. રસોડામાં દરેકની ખાસ જરૂરી સગવડ–સ્વછતા અને સંભાળ ઈ. ખાવામાં પથ્ય, નિયમીતતા અને મીતાહારની સંભાળ રાખવાને ભુલાયું ન હતું. હમેશાં અહીં બે આયંબીલ બાળકોમાં અખંડ થયાજ કરે છે. એ જાણીને તે હું ઘણેજ ખુશી થઈ ગયો.
આરેગ્યતા માટે પણ ખાસ દેશી વેદ્ય અને જરૂરી દવાઓનું સંગ્રહસ્થાન અહીં જોયું. શરીર તપાસ માટે ડોક્ટરને આવવાને પણ પ્રબંધ છે તે જાણ્યું. મને આપણી ભાવિ પ્રજાને ઘડવા માટે જે ગામે ગામ ગુરૂકુળ જેવાને લાલચ થઈ હતી તે અહીં પ્રત્યક્ષ જોઈને મને અપૂર્વ શાંતિ થઈ.
સાથે ફરનારે અંતે વિવેકથી પૂછયું–મહાશય ! આ આપના બાળકો માટેનું આપનું જ સ્થાન છે તે તેમાં કંઈ સુચના કરવા જેવું જણાય તે આપ ફરમાવશે. તે આ ખાતાના વ્યવસ્થાપકેને તેથી વાકેફ કરવામાં આવશે. અહીં આવનાર ગૃહસ્થ પિતાના વિચાર સ્વતંત્ર રીતે અહીં રાખેલી અભિપ્રાય નેધ પેથીમાં લખી શકે છે ને તેની કેપી ખાતાના વ્યવસ્થાપકોને મેકલવામાં આવે છે.”
વ્યવસ્થાની આ વાત સાંભળી મને વધારે હર્ષ થયે. મેં જાણી લીધું કે ખાતાની દેખરેખ માટે મુંબઈમાં મુખ્ય ઓફીસ છે. અને તે કમિટિમાં શ્રીમાન-બુદ્ધિ
For Private And Personal Use Only
