________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
દેખાડે છે, પરંતુ તે નિષ્કલતાથી કદિ પણ ગભરાટ ઉત્પન્ન થવું જોઈએ નહિ–તેનું તે આપણે હૃદયપૂર્વક સ્વાગત કરવું જોઈએ. નિરંતર સ્મરણમાં રાખવું કે ઉદ્યોગ કઈ દિવસ નિષ્ફલ જ નથી. કેઈ કઈ વખત ઉઘોગ નિષ્ફળ જાય છે એવું દેખાય છે, પરંતુ વસ્તુતઃ તેનાથી આપણને કોઈ ને કોઈ નવીન શીખવાનું મળે છે. આપણું નિષ્ફળતાનું રહસ્ય આપણું વાસ્તે સફલતાઓનું કારણ બને છે. જે મનુષ્ય પિતાનાં જીવનને કેઈ ઉદ્દેશ નિયત કરીને તદનુસાર પોતાનું જીવન નિર્વહન કરે છે તેજ ખરેખરી સફળતા મેળવે છે. લોકો તેને સફલતા કહે છે ન કહે તો પણ તેજ વાસ્તવિક સફલતા છે એ નિ:સંદેહ છે. અનેક મનુષ્ય સત્વર ફલ મળી જાય એવી આશા રાખે છે અને કંઈ પણ શ્રમ કર્યા વગર અને મુશીબતો સહન કર્યા વગર સફલતા મેળવવાની ઈચ્છા રાખે છે. તેઓ એમ વિચાર નથી કરતા કે કઈ પણ કાર્યમાં સફલ થવા માટે સમયની જરૂર છે આજે બીજ વાવીને આવતી કાલે ફલ મેળવવાની આશા રાખવી તે મૂર્ખતા છે. સંપૂર્ણ શાંતિ અને ધીરજ સહિત વૃક્ષની રક્ષા કરવામાં આવે તે થોડા દિવસમાં સ્વાદિષ્ટ ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે. ઉતાવળથી કશું શુભ પરિણામ આવી શકતું નથી. આપણામાં કહેવત છે કે “ ઉતાવળે આંબા પાકતા નથી” માટે કોઈ પણ કાર્યમાં ઉતાવળ નકામી છે.
આપણે ઉદ્દેશ યોગ્ય અને ઉચ્ચ હોય અને આપણે સારી રીતે ઉગ કરતા હોઈએ તે બાહ્ય નિષ્ફલતાઓની આપણા ઉપર જરા પણ સત્તા ચાલતી નથી. તેનાથી આપણે નિરાશ અને હતોત્સાહ બનવું જોઈએ નહિ, બલકે વધારે દઢ બનવું જોઈએ. સરલતા કરતાં કઠિનતા વિશેષ ઉપયોગી નીવડે છે. જ્યારે સમુદ્ર પર પવન બિલકુલ હેતે નથી ત્યારે હાણુ સારી રીતે ચાલી શકતું નથી, પરંતુ જ્યારે જેસબંધ પવન વાવા લાગે છે ત્યારે તે સારી રીતે ચાલી શકે છે. એ જ પ્રમાણે જે મનુષ્ય કઠિનતા ભર્યા કાર્યો ન કરે તો તેનામાં જ્હોટાં કાર્યો કરવાની યેગ્યતા આવતી નથી. સોનાને અગ્નિમાં ગાળવામાં આવે તો જ તે કુન્દન બને છે. મેતી વિંધાય છે તે જ તે રાજામહારાજાઓનાં કંડને સુશોભિત કરી શકે છે. પ્રકૃતિના નિયમાનુસાર હમેશાં હાની લ્હાની નિષ્કલતાઓ મેટાં મોટાં કાર્યોને માટે માર્ગ તૈયાર કરે છે. નિષ્ફળતાઓથી આપણે ગભરાઈ જઈએ છીએ તે આપણી માટી ભૂલ છે. આપછે કદિપણ એમ કરવું જોઈએ નહિ. આપણા માટે એજ એગ્ય છે કે હમેશાં સત્ય માર્ગ પર દઢતાપૂર્વક નમન કરવું, ઉદ્યોગપરાયણ રહેવું અને ઘટનાઓની લેશ પણું ચિંતા કરવી નહિ અને નિરંતર સ્મરણમાં રાખવું કે નિષ્ફળતામાં સફલતા રહેલી છે.
For Private And Personal Use Only
