________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir વેપારી શ્રીમંત | Kરૂ, મોતી, ગીની, ચાંદી, હુંડી, અને શેરના વેપારમાં, અનેકાના ભેગે સટ્ટા રૂપી કમાઈથી જેઓ શ્રીમંતાઈ અને અશ્વ પ્રાપ્ત કરે છે, તેઓ પણ ખરા વિજયી નથી ગણાતા. દ્રવ્ય કે સારી કમાઈથી મનુષ્ય શ્રીમંત ગણાય છે અને માન મેળવી શકે છે. એ ખરું છે, પણ તેમાં જ નિષ્ફળતાના અંશે ઘણીવાર હોય છે. ધનના ધણી થવાથી વિજ્ય ગાનારાઓમાંના ઘણાઓ તેજ કારણથી અનેક દુfણના પણ ધણું થઈ બેસે છે, તેમનાં મન અનેક કુત અને દુષ્ટ વાંચ્છનાઓથી ભરપૂર બની ચુક્યાં હોય છે, તેમની નીતિ નાશ પામી ચુકી હોય છે, તેમનાં મનનું સમતોલપણું તેઓ પિ ચૂક્યા હોય છે, તેમનાં શરીરો નિર્બળ બની ચુકયાં હોય છે, તેમનામાંના અનેકને ઘેલછા પણ લાગુ પડી ચુકી હોય છે, અને ઘણીવાર અતિ દુષ્ટ અને જાલમ રોગના તેઓ ભેગી થઈ પડ્યા હોય છે; તેમને પળની શાંતિ હતી નથી, શાંત વગરનું મન સ્વાદ વગરનાં ભોજન સમાન છે, તેમના સાંસારિક સુખ આકાશપુષ્પવત હોય છે; તેઓ તત્વજ્ઞાન અને આમિક ફિલેસેીિમાં સમજતા નથી, તેમને સદજ્ઞાનની વાતને વિચારવાને અવકાશ રહેતો નથી.” ઉત્તમ ચારિત્રય વગર લક્ષ્મી પતિ થવામાં ખરેખર વિજય નથી, અને તે કારણે ગામ, મુલકો, ખેતર, પશુઓ, રેલ્વેએ, ખાણે અને વ્યાપાર વ્યવહારના માલીક થવામાંજ ખરેખર વિજય થયો છે એમ માની શકાય એમ નથી. ધનના લેભમાં કે ખાનના મદમાં તણાયા વગર પણ કેટલાક વિજ્યી થયા છે, અને તેવાજ ઘખલાઓ અભ્યાસીઓ માટે આદર્શ રૂપ છે. એક પણ પળ પૈસા મેળવવામાં નિષ્ફળ ગુમાવ્યા વગર અબજો પતિ થનારાઓ, રાજવહારી તેમજ ધાર્મિક બાબતમાં મેટી નામના કાઢનારાઓ અને દરેક ઠેકાણે પૂજાતા મનુષ્યનું ખાનગી જીવન જે અવલેહવામાં આવે તો તેમને વિજયી ગણવાની જે ભૂલ થાય છે તે થાય નહિ. તેઓની તંદુરસ્તી તૂટી પડી હોય છે, અને પૈસે મેળવવા જતાં તેઓએ જીવનને આનંદ ગુમાવ્યું હોય છે. મનની કે આત્માની કેળવણીના ભાગે, તેમજ પિતાના પત્ની, પુત્ર કે સગા સંબંધીઓના સાચા પ્રેમના હાવા વિનાનું તેઓનું જીવન દોડધામવાળું જ હોય છે. તેઓ અનેક મેળાવડાઓ, નાટક, સિનેમાઓ કે એવાં બાહ્ય આનંદી દેખાતાં કામમાં આગેવાની લેતા જણાય છે, છતાં તેઓ પોતાના કુટુંબીઓ, સ. ગાંઓ, મિત્ર કે બંધુઓનાં દુઃખો તરફ ઝખીને જવાની ફુરસદે ધરાવતા નથી. તેઓ કેવળ જાહેર પ્રજાના માન અને બાહ્ય આડંબર ઉપરજ જીવે છે, એટલું જ નહિ પણ તેઓ મદમાં માતેલા બન્યા છતાં પણ ખરા સુખી કે વિજયી હતા નથી, એ તેમના પરિચયમાં આવતા ઘણાએ જોઈ શકે છે. ઉપરની બીના ખરી છતાં, અને ધન મેળવનારામાંના ઘણાક દુનિઆને ભારરૂપ હોવા છતાં એ ઉપલા કારણોથી ધન ધિકકારવા યોગ્ય છે તે પ્રાપ્ત કરવામાં પાપ છે એમ નથી માની લેવાનું. કેવળ શ્રીમંતાઇકે ગરીબાઈથી મા સના વિજયનું માપ થઈ શકે એમ નથી. " વીસમી સદી For Private And Personal Use Only
